Ռուբեն Նակյան
Ռուբեն Գևորգի Նակյան (օգոստոսի 10, 1897[1][2][3][…], College Point, Քուինս, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] - դեկտեմբերի 4, 1986[2][3][5][…], Սթենֆորդ), հայ քանդակագործ։
| Ռուբեն Նակյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 10, 1897[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | College Point, Քուինս, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] |
| Մահացել է | դեկտեմբերի 4, 1986[2][3][5][…] (89 տարեկան) |
| Վախճանի վայրը | Սթենֆորդ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Ազգություն | հայ |
| Կրթություն | Նյու Յորքի արվեստի ուսանողական լիգա |
| Մասնագիտություն | քանդակագործ, ուսուցիչ և նկարազարդող |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա |
Կենսագրություն
խմբագրել1912-1915 թվականներին` սովորել է Նյու Յորքի Ազատ արվեստների դպրոցում, Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայում[6]։
Ստեղծագործական գործունեություն
խմբագրելՍկզբնական շրջանում ստեղծել է անիմալիստական գործեր`
- «Ցուլը և կովը»
- «Հորթը»
- «Փոկը»
1930 թվականին մասնակցել է «33 մոդեռնիստներ» ցուցահանդեսին։ Մեկ տարի հետո հանդիպել է Արշիլ Գորկուն, որը մեծ ազդեցություն է թողել Նակյանի գեղագիտական սկզբունքների կողմնորոշման և հաստատման վրա։ Ստեղծել է անվանի արվեստագետների և քաղաքական գործիչների դիմաքանդակներ, Աստվածաշնչի և դիցաբանական թեմաներով հորինվածքներ՝
- «Վեներայի ծնունդը»
- «Լեդան և կարապը»
- «Սալոմեի պարը»
- «Նիմփեն և դելֆինները»
- «Պարուհի»
- «Սատիրիկոն» (քանդակաշար)
- «Աստվածների պարտեզը» (քանդակաշար)
Նրա «Խաչից իջեցնելը» մոնումենտալ քանդակը՝ Մեծ եղեռնին նվիրված հուշակոթողը (բրոնզափառ գիպս, 1972), դրված է Նյու Յորքի Սուրբ Վարդան եկեղեցում։ Նակյանի աշխատանքներին (առավելապես բրոնզափառ թրծակավով) բնորոշ է դասական ավանդույթների, էքսպրեսիոնիզմի և սյուրռեալիզմի տարրերի ազատ համադրումը։ 1972 թվականին ընտրվել է «Արվեստի և գրականության Ազգային ակադեմիայի» անդամ, իսկ 1973 թվականին Բրիջպորտի համալսարանը (Կոնեկտիկուտ) նրան է շնորհել պատվավոր դոկտորի կոչումը[7]։ Գործերից պահվում են ԱՄՆ-ի թանգարաններում։
Ցուցահանդեսներ
խմբագրել1920-ականներից Նակյանի ստեղծագործությունները ներկայացվել են ցուցահանդեսներում։ Առաջին անհատականը տեղի է ունեցել 1926 թվականին Նյու Յորքի «Ուիթնի Ստուդիո-Քլաբում», «Դաունթաուն» և «Գրանդ Սենտրալ» պատկերասրահներում։ Ցուցադրվել է Չիկագոյի «Արվեստի ինստիտուտում» և Նյու Յորքի «Արդի արվեստի» և «Ուիթնի» թանգարաններում։ Քանդակագործության ասպարեզում Միացյալ Նահանգներն է ներկայացրել 1961 թվականին Սան Պաուլոյի (Բրազիլիա) 6-րդ բիենալեում, իսկ 1968 թվականին՝ Վենետիկի 34-րդ բիենալեում։ Ցուցահանդեսներ է ունեցել Լոս Անջելեսում (Կալիֆոռնիա), Վաշինգտոնում, Ստամֆորդում և Գրինիչում (Կոնեկտիկուտ), Ֆիլադելֆիայում (Փենսիլվանիա), Չիկագոյում (Իլինոյս), Հյուստոնում (Տեխաս), Միլուոքիում (Վիսկոնսին), Փարիզում, Լիսաբոնում, Դրեզդենում և Շաումբերգում։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Chernow B. Nakian, Reuben // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T060812
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
- ↑ ՌՈՒԲԵՆ ՆԱԿՅԱՆ։ «ՔԱՆԴԱԿՆ ԻՐ ՄԵՋ ՊԵՏՔ Է ՊՈԵԶԻԱ ՊԱՐՈՒՆԱԿԻ
Արտաքին հղումներ
խմբագրել| Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 172)։ |
