Չիկլայո
Չիկլայո (իսպ.՝ Chiclayo, Իսպաներեն արտասանություն՝ [tʃiˈklaʝo]; կեչուա՝ Chiklayu), քաղաք Պերուի հյուսիսային մասում, Լամբայեկե տարածաշրջանի խոշորագույն բնակավայրը և ամբողջ երկրում բնակչության թվով չորրորդը՝ Լիմայից, Արեկիպայից և Տրուխիլիոյից հետո. 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով այնտեղ ապրում էր մոտավորապես 738.000 մարդ[2]։ Իսկ մետրոպոլիսային ամբողջ տարածքի բնակչության թվաքանակը 2009 թվականին եղել է շուրջ մեկ միլիոն[3]։ Ընկած է Խաղաղ օվկիանոսի ափից 13, երկրի մայրաքաղաք Լիմայից 770 կիլոմետր հեռավորության վրա։
Բնակավայր | |||||
---|---|---|---|---|---|
Չիկլայո | |||||
| |||||
Երկիր | Պերու | ||||
Համայնք | Lambayeque Department? | ||||
Հիմնադրված է | 1835 թ. | ||||
Մակերես | 6211 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 27±1 մետր | ||||
Բնակչություն | ▲552 508 մարդ (2017)[1] | ||||
Ժամային գոտի | UTC-5 | ||||
Հեռախոսային կոդ | 74 | ||||
Փոստային դասիչ | 14000–14013 | ||||
| |||||
Բնակավայրը 16-րդ դարում հիմնադրել են իսպանացիները և անվանակոչել Santa María de los Valles de Chiclayo: 1835 թվականի ապրիլի 15-ին Պերուի նախագահ Ֆելիպե Սանտյագո Սալավերին նրան շնորհել է քաղաքի կարգավիճակ։ Միաժամանակ՝ Չիկլայոյին տվել է «Հերոսական քաղաք» մականունը՝ ի գնահատումն անկախության համար մղված պայքարում չիկլայոցիների ներդրած մեծ ավանդի։ Քաղաքն ունի այլ մականուններ ևս («Բարեկամության մայրաքաղաք», «Հյուսիսի մարգարիտ»)։
Չիկլայոյի մերձակայքում է գտնվում անչափ կարևոր մի հնավայր՝ Հյուսիսային Ուարիի ավերակները, որտեղ պահպանվել են Ուարի կայսրության 7-12-րդ դարերի մի քաղաքի մնացորդները։
Բնակչություն
խմբագրելՔաղաքի բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները 1940-ից 2014 թվականներին. |
---|
Աղբյուրները՝ Población 1993, 2007, Población 2014 |
Կլիմա
խմբագրելՉիկլայո (1961–1990, extremes 1943–present)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 36.2 (97.2) |
38.0 (100.4) |
36.0 (96.8) |
39.2 (102.6) |
34.9 (94.8) |
34.7 (94.5) |
35.4 (95.7) |
31.4 (88.5) |
30.5 (86.9) |
30.0 (86) |
32.2 (90) |
34.0 (93.2) |
39.2 (102.6) |
Միջին բարձր °C (°F) | 29.1 (84.4) |
30.5 (86.9) |
30.3 (86.5) |
28.8 (83.8) |
26.6 (79.9) |
24.9 (76.8) |
23.6 (74.5) |
23.4 (74.1) |
23.6 (74.5) |
24.2 (75.6) |
25.3 (77.5) |
27.1 (80.8) |
26.4 (79.5) |
Միջին օրական °C (°F) | 23.4 (74.1) |
24.3 (75.7) |
24.3 (75.7) |
22.8 (73) |
21.1 (70) |
19.9 (67.8) |
18.8 (65.8) |
18.4 (65.1) |
18.3 (64.9) |
18.8 (65.8) |
19.7 (67.5) |
21.8 (71.2) |
21.0 (69.8) |
Միջին ցածր °C (°F) | 19.3 (66.7) |
20.5 (68.9) |
20.5 (68.9) |
19.1 (66.4) |
17.8 (64) |
16.7 (62.1) |
15.7 (60.3) |
15.3 (59.5) |
15.2 (59.4) |
15.6 (60.1) |
16.3 (61.3) |
17.6 (63.7) |
17.5 (63.5) |
Ռեկորդային ցածր °C (°F) | 15.0 (59) |
16.0 (60.8) |
10.5 (50.9) |
12.8 (55) |
11.0 (51.8) |
12.8 (55) |
12.0 (53.6) |
11.0 (51.8) |
12.0 (53.6) |
12.0 (53.6) |
10.0 (50) |
10.0 (50) |
10.0 (50) |
Տեղումներ մմ (դյույմ) | 5.9 (0.232) |
2.4 (0.094) |
8.8 (0.346) |
4.0 (0.157) |
1.3 (0.051) |
0.4 (0.016) |
0.0 (0) |
0.3 (0.012) |
0.6 (0.024) |
0.8 (0.031) |
1.9 (0.075) |
0.5 (0.02) |
26.9 (1.059) |
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) | 1.2 | 1.3 | 3.6 | 1.9 | 0.7 | 0.3 | 0.0 | 0.2 | 0.2 | 0.4 | 0.3 | 0.6 | 10.6 |
% խոնավություն | 73 | 72 | 74 | 75 | 76 | 78 | 79 | 80 | 79 | 79 | 78 | 76 | 77 |
Աղբյուր #1: NOAA[4], Meteo Climat (record highs and lows)[5] | |||||||||||||
Աղբյուր #2: Deutscher Wetterdienst (mean temperatures 1961–1990, precipitation days 1970–1990 and humidity 1954–1969)[6] |
Քույր քաղաքներ
խմբագրելՊատկերասրահ
խմբագրել-
Քաղաքի կենտրոնը գիշերով
-
Տեսարան քաղաքի կենտրոնից
-
«Մուսաների շքերթը» արձանախումբը
-
Սիկան թանգարանը
-
Չիկլայոյի տաճարի ճակտոնը
-
Քաղաքի հյուսիսային մուտքը
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 2017 Peru Census
- ↑ "Local Stats, Info, Weather" Արխիվացված 2018-10-26 Wayback Machine, TravelsRadiate, 3 August 2011, accessed 3 August 2011.
- ↑ World-Gazetteer.com
- ↑ «Chiclayo Climate Normals 1961–1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 23-ին.
- ↑ «Station Capitan Jose» (ֆրանսերեն). Météo Climat. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 27-ին.
- ↑ «Klimatafel von Chiclayo, Prov. Lambayeque / Peru» (PDF). Baseline climate means (1961-1990) from stations all over the world (գերմաներեն). Deutscher Wetterdienst. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 4-ին.
Գրականություն
խմբագրել- Guía metropolitana, comercial, industrial y estadística de la ciudad de Chiclayo. Ciudad Comercial del Norte peruano. Chiclayo, 2002, incluye un croquis de la ciudad de Chiclayo.
- Diario la industria de Chiclayo.suplemento dominical.-Comentarios de la actualización del plan regulador "Chiclayo 2020"
- "Ponencia: "Hacia una ciudad sostenible", Ex alcalde de Chiclayo Dr. Arturo Castillo Chirinos.
- "Ciudad Heroica" Columna del diario El correo de Chiclayo. Dr. Fernando Bartra Grosso.
- " Modernización de Chiclayo ha comenzado" Jorge Incháustegui Samamé. enlace del catatro Sach.
- "Historia de la ciudad de Reque" Ministerio evangelistico nueva vida. Dante Samillán Rodriguez.
- "Planificacion y desarrollo de la ciudad de Chiclayo metropolitano". prolongación al sur de la ciudad, -historia de Reque en la ciudad de Chiclayo-, -creación del distrito de la victoria. Dante Samillán Rodriguez.
- "Futuro de Chiclayo, encuentro económico APEC, mejoramiento de la ciudad de chiclayo". diario la industria.
- ALCALDE, Nélida. Los tugurios en el centro urbano de Chiclayo, 1940–1970. TLS/UNPRG, Lambayeque, 1984.
- BAZÁN, Inés y José GÓMEZ. Capitalismo y región en Lambayeque. Instituto de Estudios Sociales Naymlap, Chiclayo, 1983, 125 pp.
- CARDOSO, César. "El poder económico en Lambayeque". En: Dominical, Suplemento de La Industria, Chiclayo, domingo 5 de marzo de 1995, pp. 4-5.
- BACHMANN, Carlos J. Departamento de Lambayeque. Monografía Histórico – Geográfica.
- ASENJO MUNDACA, Clara; SANTA CRUZ ROJAS, Hilda R. Educación y crisis en el distrito de La Victoria 1987–1994. TLS/UNPRG, Lambayeque, 1994.
- ALVARADO, D. y F. EFFIO. Desarrollo urbano de la ciudad de Chiclayo 1875–1981. TLS, UNPRG, Lambayeque, 1984.
- Plan director 2020 y catastro urbano de la ciudad de Chiclayo.
- Tourism in Peru#Destinations by Department.23Lambayeque
- es:Javier Velásquez Quesquén
- es:Augusto Leguía
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Chiclayo travel guide from Wikivoyage
- Collier's New Encyclopedia. 1921. .
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չիկլայո» հոդվածին։ |