Խոզանափուշ երևանյան

40-50 սմ բարձրությամբ կիսաթփիկ բույս է։ Տերևները հերթադիր են, փետրաձև հատված, կոշտ, խիտ ոստայնանման թավոտությամբ։ Ջղերի ծայրերին կան սուր, կոշտ փշեր։ Ճյուղերի ծայրերին գտնվող զամբյուղները գնդաձև են։ Ծածկոցի թերթերն ունեն խիտ ոստայնանման թավոտություն և նեղ ուղիղ փշանման հավելուկներ։ Ծաղիկները դեղնավուն են՝ դուրս ցցված վարդագույն վերնակապով։ Պտուղը սեպաձև է և հարթ, պապուսը՝ թափվող^[1]։

Հայաստանում հանդիպում է միայն Մեղրու ֆլորիստիկական շրջանում (Գուդեմնիս, Ագարակ, Լեհվազ, Վահրավար, Մեղրի, Կարչևան, Կուրիս)։ Աճում է նաև Նախիջևանում (Օրդուբադ)^[1]։

Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 800–1400 մ բարձրությունների վրա, ժայռոտ և քարքարոտ լանջերին, թփուտներում, ֆրիգանանման բուսականության մեջ։ Ծաղկում է հունիս–հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս–օգոստոսին^[1]։

Վտանգված տեսակ է։ Հարավային Անդրկովկասի էնդեմիկ բույսերից է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Աճում է ինտենսիվ յուրացվող տարածքներում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում^[1]։

Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Ագարակավանի շրջակայքում^[1]։