Իմմանուել Վալլերշտայն

Իմմանուել Վալլերշտայն; անգլ.՝ Immanuel Wallerstein
Ծնվել է	սեպտեմբերի 28, 1930; Նյու Յորք, Նյու Յորք
Մահացել է	օգոստոսի 31, 2019 (88 տարեկան); Բրենֆորդ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	տնտեսագետ, աշխարհաքաղաքագետ, տնտեսության պատմաբան, պատմաբան, քաղաքագետ, գրող, սոցիոլոգ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Բինգհեմթոնի համալսարան, Կոլումբիայի համալսարան, ՄաքԳիլի համալսարան և Եյլի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	հասարակագիտություն, historical sociology?, Համաշխարհային տնտեսություն, Տնտեսագիտության պատմություն և աֆրիկյան ուսումնասիրություններ
Անդամակցություն	Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Phi Beta Kappa
Ալմա մատեր	Կոլումբիայի համալսարան
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	փիլիսոփայության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն և անգլերեն
Գիտական ղեկավար	Robert Staughton Lynd?
Եղել է գիտական ղեկավար	Գեորգի Դերլուգյան, Beverly J. Silver?, Michael Hechter? և John R. Logan?
Պարգևներ	W.E.B. Du Bois Career of Distinguished Scholarship award? Բրազիլիայի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Kondratiev Medal?
Կայք	iwallerstein.com(անգլ.)
	Immanuel Wallerstein Վիքիպահեստում

Իմմանուել Վալլերշտայնը (սեպտեմբերի 28, 1930(1930-09-28)^[1]^[2], Նյու Յորք, Նյու Յորք - օգոստոսի 31, 2019(2019-08-31)^[3], Բրենֆորդ), ամերիկյան սոցիոլոգ է, աշխարհ-համակարգային տեսության հիմնադիրը։ Ծնվել է Նյու Յորքում, Լեհական հրեաների ընտանիքում^[11]։

Կրթությունը ստացել է Կոլումբիայի Համալսարանում, մասնավորապես 1951 թվականին ստացել է բակալավրի, 1954 թվականին՝ մագիստրոսի, իսկ 1959 թվականին՝ դոկտորական կոչում^[12]։ Մինչ 1971 թվականը դասավանդել է նույն՝ Կոլումբիայի Համալսարանում, իսկ 1971 թվականին դարձել է ՄաքԳիլի Համալսարանի սոցոիլոգիայի պորֆեսոր։ 1976-1999 թվականներին հանդիսացել է Բինգհամթոն Համալսարանի սոցիոլոգիայի պատվավոր պորֆեսոր։ 1990-ականներին Վալլերշտայնը գլխավորել է Սոցիալական Գիտությունների Վերակառուցման Գյուլբենկյան Հանձնաժողովը։ 2000 թվականին միացել է Եյլի համալսարանի սոցիոլոգիայի բաժնին որպես ավագ գիտահետազոտող^[12]^[13]։

Վալլերշտայնը հատկապես նշանավորվում է իր աշխար-համակարգերի և կենտրոն-ծայրամաս տեսությունով, կապիտալիզմի իր քննադատությամբ։ Նրա աշխատությունները և տեսությունները նշանակալի դեր են ունեցել նորագույն ժամանակների պատմության, մասնավորապես՝ կապիտալիզմի և գաղութարարության (կոլոնիալիզմ) պատմության վերաիմաստավորման համար^[12]։

Վալլերշտայնի աշխար-համակարգերը վերաբերվում է գլոբալ և տարածաշրջանային մակարդակներում աշխատանքի միջշրջանային և միջազգային բաժանմանը, ըստ որի աշխարհը բաժանված է այպես կոչված միջուկային երկրների, կիսածայրամասային երկրների և ծայրամասային երկրների։ Միջուկային երկրները, մասնավորապես Արևմուտքի զարգացած երկրները և Ավստրալիան կենտրանացած են կապիտալ-ինտենսիվ արտադրության վրա, իսկ մնացած աշխարհը կենտրոնացած է ցածր որակավորում պահանջող, էքստենսիվ արտադրության ճյուղերի և բնական ռեսուրսների շահագործման վրա^[12]։

Վալլերշտայնի ամենակարևոր ներդրումներից մեկը իր վերլուծություններում՝ որպես վերլուծական միավոր ազգային պետությունների փոխարեն համաշխարհային համակարգի շեշտադրումն է, մոտեցում, որը կարևոր ուղեցույց հանդիսացավ մյուսների համար։ Հետևելով Ֆեռնան Բրոդելի գաղափարներին, Վալլերշտայնը համարում էր որ համաշխարհային համակարգում փոխկապակցվածությունների աստիճանական խորացումը համաշխարհային համակարգը վերածել է ավելի լուրջ վերլուծական միավորի քան առանձին հասարակությունները^[14]։

Վալլերշտայնի գրչին է պատկանում Աբդուլլահ Օջալանի կողմից հեղինակած «Դեպի Բանակցություններ Ճանապարհային Քարտեզ» գրքի նախաբանը^[15]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ ^5,0 ^5,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ CONOR.Sl
↑ (unspecified title) — P. iii.
↑ (unspecified title) — P. xxix.
↑ https://sociology.berkeley.edu/john-logan-1968
↑ https://www.asanet.org/about/awards/web-du-bois-career-distinguished-scholarship-award
↑ Minakowski, Marek Jerzy (2018 թ․ մայիսի 27). «Wallerstein to Polak, są dokumenty!». Minakowski.pl (լեհերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
↑ ^12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 www.telesurenglish.net https://www.telesurenglish.net/news/Immanuel-Wallerstein-Anti-Capitalist-Intellectual-Dies-at-88-20190901-0009.html. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)(չաշխատող հղում)
↑ «About». Immanuel Wallerstein (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
↑ Santos, Boaventura de Sousa. «Immanuel Wallerstein: an obituary». ROAR Magazine (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
↑ «Social scientist Immanuel Wallerstein died». ANF News (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իմմանուել Վալլերշտայն» հոդվածին։

[_7b7308ca1e85ca50-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_9fcbe18d6fe93740-2] 2,0 ^2,1 Munzinger Personen (գերմ.)

[_730b53d3772ed2b5-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.

[_62f14676e3cf256e-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[_ba0b43448ba4cdf4-5] 5,0 ^5,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_9e2f2d41d34904db-6] CONOR.Sl

[_f2d6df0c4d8300ae-7] (unspecified title) — P. iii.

[_7d7dd091dc28e49a-8] (unspecified title) — P. xxix.

[_c2283e79f5e4a031-9] ttps://sociology.berkeley.edu/john-logan-1968

[_c0581bf2af1c5ea9-10] ttps://www.asanet.org/about/awards/web-du-bois-career-distinguished-scholarship-award

[11] Minakowski, Marek Jerzy (2018 թ․ մայիսի 27). «Wallerstein to Polak, są dokumenty!». Minakowski.pl (լեհերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.

[:0-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 www.telesurenglish.net https://www.telesurenglish.net/news/Immanuel-Wallerstein-Anti-Capitalist-Intellectual-Dies-at-88-20190901-0009.html. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)(չաշխատող հղում)

[13] «About». Immanuel Wallerstein (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.

[14] Santos, Boaventura de Sousa. «Immanuel Wallerstein: an obituary». ROAR Magazine (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.

[15] «Social scientist Immanuel Wallerstein died». ANF News (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.

[1]

Իմմանուել Վալլերշտայն անգլ.՝ Immanuel Wallerstein

Ծնվել է	սեպտեմբերի 28, 1930(1930-09-28)^[1]^[2] Նյու Յորք, Նյու Յորք
Մահացել է	օգոստոսի 31, 2019(2019-08-31)^[3] (88 տարեկան) Բրենֆորդ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	տնտեսագետ, աշխարհաքաղաքագետ, տնտեսության պատմաբան, պատմաբան, քաղաքագետ, գրող, սոցիոլոգ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Բինգհեմթոնի համալսարան, Կոլումբիայի համալսարան, ՄաքԳիլի համալսարան և Եյլի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	հասարակագիտություն^[4], historical sociology?^[4], Համաշխարհային տնտեսություն^[4], Տնտեսագիտության պատմություն^[4] և աֆրիկյան ուսումնասիրություններ^[4]
Անդամակցություն	Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Phi Beta Kappa
Ալմա մատեր	Կոլումբիայի համալսարան
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	փիլիսոփայության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն^[5] և անգլերեն^[5]^[4]^[6]
Գիտական ղեկավար	Robert Staughton Lynd?
Եղել է գիտական ղեկավար	Գեորգի Դերլուգյան^[7], Beverly J. Silver?, Michael Hechter?^[8] և John R. Logan?^[9]
Պարգևներ	W.E.B. Du Bois Career of Distinguished Scholarship award? ^[10] Բրազիլիայի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Kondratiev Medal?
Կայք	iwallerstein.com(անգլ.)
Immanuel Wallerstein Վիքիպահեստում