Գրիգորի Մարգուլիս
Գրիգորի Մարգուլիս (փետր��արի 24, 1946[1], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային և ամերիկյան մաթեմատիկոս, ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի տեղեկատվության փոխանցման խնդիրների ինստիտուտի գիտաշխատող, Եյլի համալսարանի պրոֆեսոր (ԱՄՆ), Ֆիլդսյան (1978) և Աբելյան (2020) մրցանակների դափնեկիր։
Գրիգորի Մարգուլիս ռուս.՝ Григо́рий Алекса́ндрович Маргу́лис | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 24, 1946[1] (78 տարեկան) |
Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և ԱՄՆ |
Կրթություն | ՄՊՀ մեխանիկա-մաթեմատիկական ֆակուլտետ (1967) |
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս |
Աշխատավայր | Եյլի համալսարան |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա[6] և Ամերիկյան մաթեմատիկական ընկերություն[7][8] |
Grigory Margulis Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրելՄաթեմատիկայի միջազգային օլիմպիադայի արծաթե մրցանակակիր (1962)[9]։ Ավարտել է Մոսկվայի պետական համալսարանի մեխանիկամաթեմատիկական ֆակուլտետը[10] 1967 թվականին։ Յակով Սիանի ղեկավարությամբ պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը էրգոդիկ տեսության վերաբերյալ։ Հետագայում հետաքրքրությունները տեղափոխվեցին Լի խմբերի տեսության ոլորտ (վանդակավոր տեսություն Լիի խմբերում), որը նա կարողացավ կիրառել մաթեմատիկայի շատ ոլորտներում։ 1978 թվականին պարգևատրվել է Ֆիլդսյան մրցանակով, հանձնման արարողությանը նա ներկա չի եղել, քանի որ նրան մերժել են արտագնա վիզա ստանալու հարցում։
1979 թվականին այցելել է Բոն, և այդ ժամանակից ի վեր հնարավորություն է ստացել ազատ մեկնել արտասահման, սակայն շարունակել է աշխատել որպես գիտաշխատող Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի տեղեկատվության փոխանցման խնդիրների ինստիտուտում։ 1991 թվականին հրավիրվել է ԱՄՆ` Եյլի համալսարանում աշխատելու համար։
2001 թվականին ընտրվել է ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ, 2012 թվականից հանդիսանում է ամերիկյան մաթեմատիկական ընկերության իսկական անդամ[11][12]։
2005 թվականին դարձել է Վոլֆի մրցանակի դափնեկիր՝ «hանրահաշվում իր կարևոր ներդրման համար, հատկապես կիսամերկ Լիի խմբերի վանդակաճաղերի տեսության, ինչպես նաև էրգոդիկական տեսության, ներկայացուցչականության, համարների, կոմբինատորիկայի և չափման տեսությնների մեջ իր նշանակալի ներդրման համար»։ 2020 թվականին Աբելյան մրցանակ է ստացել (Գիլել Ֆյուրստենբերգի հետ համատեղ) խմբերի տեսության, թվերի տեսության և կոմբինատորիկայի մեջ հավանական և դինամիկ մեթոդների կիրառման համար[13]։
Օրիգամիի մաթեմատիկայի մեջ դաղձի ռուբլու խնդիրը հայտնի է որպես «Մարգուլիսի անձեռոցիկի խնդիր»։
Գրքեր ռուսերեն լեզվով
խմբագրել- Маргулис Г. А. Дискретные подгруппы групп Ли. — М: МЦНМО, 2007.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
- ↑ https://medal.kpfu.ru/laureatyi-medali/
- ↑ https://www.humboldt-foundation.de/vernetzen/recherche-im-humboldt-netzwerk/einzelansicht?tx_rsmavhsolr_solrviewhumboldtians%5BpPersonId%5D=1017550&cHash=ba9a55a77c8ba7fc2bd59daf1d625bb1
- ↑ https://www.abelprize.no/c76018/binfil/download.php?tid=76077
- ↑ https://www.univ-lyon1.fr/actualites/doctorat-honoris-causa-2013-gregory-margulis
- ↑ https://www.amacad.org/person/grigoriy-margulis
- ↑ http://www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013
- ↑ http://www.ams.org/news?news_id=1680
- ↑ «MMO 1962». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 26-ին.
- ↑ Лауреаты медали Филдса из МГУ
- ↑ National Academy of Sciences Elections. Notices of the American Mathematical Society, vol. 48 (2001), no. 7, p. 722
- ↑ «List of Fellows of the American Mathematical Society» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 7-ին.
- ↑ «Furstenberg and Margulis to share the Abel Prize». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 26-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Գրիգորի Մարգուլիս Mathematics Genealogy Project կայքում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրիգորի Մարգուլիս» հոդվածին։ |