Սեվսո գանձ

Սեվսո գանձ (հունգ. ՝ Seuso-kincsek; խորվ.՝ Seusovo բլագո, արծաթե առարկաներ (14 իրեր)` ուշ Հռոմեական կայսրությունից։ Առաջին կտորները հայտնվել են շուկայում (Լոնդոնում) 1980 թվականին, իսկ գանձը ձեռք է բերվել կոնսորցիումի կողմից, որը ղեկավարում էր Սպենսեր Կոմպտոնը։ Փաստաթղթեր են ներկայացվել, որոնցում նշվում է, որ այն գտնվել է Լիբանանի Տյուրոս և Սիդոն շրջաններում։ Գանձը Նյու Յորքում վաճառքի էր հանվել 1990 թվականին Սոթեբիսի կողմից, բայց վաճառքը դադարեցվել է այն ժամանակ, երբ փաստաթղթերը համարվել են կեղծ, իսկ Հունգարիայի, Հարավսլավիայի (ներկայում Խորվաթիայի) և Լիբանանի կառավարությունները հայտարարել են իրենց սեփականության իրավունքի մասին։ Այս երկրների սեփականության մասին պահանջները մերժվել են ԱՄՆ-ի դատարանում, և գանձը մնացել է Նորդհեմփթոնի Մարկեսի տիրապետության տակ։ Շոտլանդական դատարանը դեռևս գործը բացահայտելու խնդիր ունի։ Գանձի ծագումը և առաջացումը հավանաբար հայտնի է, բայց հրապարակայնորեն չի ընդունվում։ Գոյություն ունեն բազմաթիվ գիտական ապացույցներ այն մասին, որ այն առաջին անգամ ձեռք է բերվել 1970-ականներին հունգարացի զինվորի սպանությունից հետո, որը հայտնաբերել է գանձը Հունգարիայի հնագիտական վայրում ապօրինի պեղում անելիս ^[1]: 2014 թվականի մարտի 26-ին Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանը հայտարարում է, որ Սեվսո գանձը (յոթ կտոր) կեսը կարող է գնվել Հունգարիայի կողմից^[2]^[3]։ Վարչապետը դա որակում է որպես «Հունգարիայի ընտանիքին պատկանող արծաթ^[4]։ 2017 թվականի հունիսին մնացած յոթ գտածոները նույնպես վերադարձվում են Հունգարիա 28 միլիոն եվրոյի դիմաց^[5]։

Պատկերասրահ

Երկրաչափական ափսե
Որսորդական ափսե
Որսորդական ափսե (մանրամասն)
Դիոնիսուս
Դիոնիսուս
Կենդանիների կեռ
Օծանելիքի տուփ
Աքիլլեսի ափսե
Մելեգեր ափսե
Մելեգեր ափսե (մանրամասն)

Ծանոթագրություններ

↑ «Time Team Specials – The Mystery of the Roman Treasure – Channel 4». channel4.com. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 30-ին.
↑ «Orbán: Magyarország visszaszerezte a Seuso-kincset». hvg.hu. 2014 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 26-ին.
↑ «Hungary buys back 7 Roman-era silver trays, jugs». idahostatesman.com. 2014 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 26-ին.(չաշխատող հղում)
↑ «Sevso Treasure, "Hungary's family silverware," returned». Budapest Business Journal. 2014 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 30-ին.
↑ «Baán: Hetek óta itthon van a Seuso-kincs, a TEK hozta haza». HVG. 2017 թ․ հուլիսի 12. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 12-ին.

Աղբյուրներ

Antiques Trade Gazette, 30 September 2006
Ruth E. Leader-Newby — Silver and Society in Late Antiquity: Functions and Meanings of Silver Plate in the Fourth to Seventh Centuries
Marlia Mundell Mango and Anna Bennett — "The Sevso Treasure" in Journal of Roman Archaeology Suppl. 12:1, 1994.

Հետագա ընթերցումներ

Leo V. Gagion, Harvey Kurzweil and Ludovic de Walden — "The Trial of the Sevso Treasure: What a Nation Will Do in the Name of Its Heritage" in Kate FitzGibbon, ed. — Who Owns the Past? Cultural Policy, Cultural Property and the Law. (Rutgers University Press, 2005) 0-8135-3687-1

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Սեվսո գանձ կատեգորիայում։

"Thinking about the Sevso Treasure" Merryman, J.H. (12 March 2008). Stanford Public Law Working Paper No. 1105584
"Seuso-treasure Repatriated" (26 March 2014; Budapest Museum of Fine Arts)
"Shame still hangs over the Sevso hoard" (29 April 2014; The Art Newspaper)
"The Curse of the Sevso Silver" Landesman, P. (November 2001) theatlantic.com

[Time_Team-1] «Time Team Specials – The Mystery of the Roman Treasure – Channel 4». channel4.com. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 30-ին.

[ReturnToHungary1-2] «Orbán: Magyarország visszaszerezte a Seuso-kincset». hvg.hu. 2014 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 26-ին.

[ReturnToHungary2-3] «Hungary buys back 7 Roman-era silver trays, jugs». idahostatesman.com. 2014 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 26-ին.(չաշխատող հղում)

[4] «Sevso Treasure, "Hungary's family silverware," returned». Budapest Business Journal. 2014 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 30-ին.

[5] «Baán: Hetek óta itthon van a Seuso-kincs, a TEK hozta haza». HVG. 2017 թ․ հուլիսի 12. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 12-ին.

[1]