Horni Wujězd

**Horni Wujězd**
Uhyst am Taucher
	Połoženje Hornjeho Wujězda na karće Hornjeje Łužicy
	Połoženje Hornjeho Wujězda na karće Hornjeje Łužicy
gmejna:	Porchow
zagmejnowanje:	1994
wobydlerstwo:	(31. decembra 2022)
wysokosć:	234 metrow n.m.hł.
	51.19166666666714.218055555556234 Koordinaty: 51° 11′ 30″ S, 14° 13′ 5″ W
póstowe čisło:	01906
předwólba:	035953
	wobydler/ka:; Hornjowujězdźan/-ka
	adjektiw:; Hornjowujězdźanski
	skłonowanje:; Hornjeho Wujězda, Hornjemu Wujězdej, Horni Wujězd, Hornim Wujězdom, w Hornim Wujězdźe
	Pohlad ze zapada Pohlad ze zapada
	wikidata: Horni Wujězd (Q160668)

Horni Wujězd (tež Wujezd abo Wujězd pola Tuchorja, němsce Uhyst am Taucher)^[2] je hornjołužiska wjes z 285 wobydlerjemi^[3] w sakskim wokrjesu Budyšin. Słuša z lěta 1994 ke gmejnje Porchow a leži pjatnaće kilometrow zapadnje Budyšina při zwjazkowej awtodróze 4.

Geografija

Wjes nadeńdźe so w zapadnym dźělu hornjołužiskich honow něhdźe wosom kilometrow sewjernje Biskopic. Susodne wjeski su Jědlica a Mały Wosyk za awtodróhu na sewjeru, Panecy a Wulki Wosyk na wuchodźe kaž tež Ledźborecy na juhu. Juhowuchodnje Wujězda rozpřestrěwa so Tuchorski lěs.

Stawizny

Prěnje historiske naspomnjenje jako Vgez je z lěta 1336.^[4] We 1880tych lětach měješe wjes po Mukowej statistice cyłkownje 315 wobydlerjow, z nich 211 Serbow (67 %) a 104 Němcow.^[5] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 2,6 %.^[6] Posledni farar, kiž we Wujězdźanskej cyrkwi serbsce prědowaše, bě Pawoł Božidar Kapler (1887–1942), kotryž wosadu w lěće 1927 wopušći.

W 20. lětstotku zagmejnowaštej so susodnej wjesce Ledźborecy (1936) a Wulki Wosyk (1973).

Wosobiny

Jan Gotthelf Běmar (1704–1747) – Wujězdźanski farar wot 1738 do 1745
Korla Awgust Kalich (1844–1900) – Wujězdźanski farar wot 1872 do 1881
Pawoł Krawc (1885–1954) – wučer, ludowy wuměłc; 1910–45 šulski nawoda a kantor, 1945–53 wučer we Wujězdźe
Pawoł Božidar Kapler (1887–1942) – Wujězdźanski farar wot 1915 do 1927
Jan Wróbl (1800–67) – zahrodkar w Zarěču, wjednik serbskeho burskeho hibanja 1848/49; rodźeny we Wujězdźe

Powětrowy wobraz Wujězda

Žórła

↑ staw: 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Porchow
↑ Walter Wenzel: Oberlausitzer Ortsnamenbuch (2008), ISBN 978-3-7420-2067-3 (němsce)
↑ 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Porchow
↑ Horni Wujězd w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 61. → wšě wjeski
↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 247. [723 wobydlerjow, z nich 12 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 5 z pasiwnymi, 2 serbskej dźěsći abo młodostnaj, 704 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

Wjesne dźěle Porchowa

[1] staw: 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Porchow

[WWOL2008-2] Walter Wenzel: Oberlausitzer Ortsnamenbuch (2008), ISBN 978-3-7420-2067-3 (němsce)

[3] 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Porchow

[digit-4] Horni Wujězd w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)

[5] Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 61. → wšě wjeski

[6] Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 247. [723 wobydlerjow, z nich 12 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 5 z pasiwnymi, 2 serbskej dźěsći abo młodostnaj, 704 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

[2]