Organización Mundial do Comercio

En agosto de 1942, os Estados Unidos convidaron os seus aliados na guerra a iniciar negociacións a fin de crearen un acordo bipolar para a redución recíproca das tarifas de comercio de bens. Para realizar este obxectivo, tentouse crear a Organización Internacional do Comércio (en inglés, International Trade Organization - ITO). Iniciouse un comité preparatorio en febreiro de 1946, que traballou ata novembro de 1947. En marzo de 1943, as negociacións sobre a Carta da Organización Internacional do Comercio non se completaran con éxito na Habana. Esta Carta tentaba establecer efectivamente a OIC e designar as principais regras para o comercio internacional e outros assuntos económicos. A Carta nunca entrou en vigor; foi enviada varias veces ao Congreso dos Estados Unidos que nunca a aprobou.

En febreiro de 1946 alcanzouse un acordo, o Acordo Xeral de Tarifas e Comercio (GATT). Finalmente, o 29 de novembro de 1949, 148 países asinaron o “Protocolo de Provisión de Aplicación do Acordo Xeral de Tarifas e Comercio” co obxectivo de evitar a onda proteccionista que marcou os anos 40. Nesa época os países tomaron unha serie de medidas para protexeren os produtos nacionais e evitaren a entrada de produtos doutros países, como por medio de baixos impostos para a exportación.

Na ausencia dunha organización internacional real para o comercio, o GATT supriu esa demanda, como unha institución provisional. O GATT foi o único instrumento multilateral a tratar do comercio internacional de 1947 ata 1994. A pesar das tentativas de se crear algún mecanismo institucionalizado para tratar do comercio internacional, o GATT continuou a operar durante case medio século como un mecanismo semiinstitucionalizado.

Tras unha serie de negociacións frustradas, na Ronda do Uruguai creouse a OMC, de carácter permanente, substituíndo o GATT. Cómpre salientar que calquera dos seus membros pode retirarse dela, despois do transcurso de seis meses da súa comunicación, a través de correspondencia destinada ao diretor-xeral da organización.

A OMC entrou en funcionamento o 1 de xaneiro de 1995.^[5] A súa sede localízase en Xenebra, Suíza.

Os membros da OMC son obrigados a concederse entre si o estatuto de nación máis favorecida.

No final dos anos 90, a OMC transformouse no albo principal dos protestas do movemento anti-globalización.

A OMC agrupa 164 membros e 22 gobernos observadores.^[6][7] Liberia converteuse no membro 163 o 14 de xullo de 2016 e Afganistán no 164 o 29 de xullo de 2016.^[8][9] Ademais dos estados, a Unión Europea e cada un dos países que a compoñen son membros de dereito.^[10]

Os membros da OMC non teñen que ser estados completamente independentes, senón que abonda que sexan territorios aduaneiros con total autonomía en canto ás súas relacións comerciais exteriores. Así, Hong Kong é membro dende 1995 (dende 1997 como "Hong Kong, China"), antes da China, que se uniu en 2001 tras 15 anos de negociacións. A República da China (Taiwán) ingresou en 2002 como "Territorios aduaneiros separados de Taiwán, Penghu, Kinmen e Matsu", a pesar do seu status.^[11] A secretaría da OMC omite os títulos oficiais dos membros da misión permanente deste territorio na OMC, excepto os de representante permanente e vicerrepresentante permanente.^[12]

A sede da OMC está localizada en Xenebra (Suíza).^{[Nota 2]} O órgano superior é a Conferencia Ministerial, que se reúne periodicamente. O principal órgano permanente é o Consello Xeral, no que están representados todos os membros. Del dependen numerosos Consellos e Comités. A Secretaría conta cuns 640 funcionarios, encabezados polo Director Xeral. Dende 2013 o titular deste posto é o brasileiro Roberto Azevedo. A OMC tivo en 2011 un orzamento de 196 millones de francos suízos.[6]

A OMC administra 160 acuerdos.^[13]

O sistema organizado na OMC impón a todos os seus membros a adhesión á totalidade dos seus acordos, e os países non poden optar por aceptar só algúns.^{[Nota 3]} Isto explica a enorme complexidade das negociacións sobre a súa modificación, porque involucran forzosamente todos os acirdos. As vantaxes que cada país obtén ou os prexuízos que sofre poden compensarse en temas diferentes, e a negociación ten que buscar un consenso xeral con equilibrios de extrema complexidade.

O procedemento para o nomeamento do director xeral foi publicado en xaneiro de 2003.^[14] Ademais, en 2013, había catro subdirectores xerais: Yi Xiaozhun da China, Karl-Ernst Brauner de Alemaña, Yonov Frederick Agah de Nixeria e David Shark dos Estados Unidos.^[15]

Fonte: Páxina oficial^[16]

•   Brasil Roberto Azevêdo, 2013–
•   Francia Pascal Lamy, 2005–13
•   Tailandia Supachai Panitchpakdi, 2002–05
•   Nova Zelandia Mike Moore, 1999–2002
•   Italia Renato Ruggiero, 1995–99
•   Irlanda Peter Sutherland, 1995

(Xefes da organización predecesora, GATT):

•   Irlanda Peter Sutherland, 1993–95
•   Suíza Arthur Dunkel, 1980–93
•   Suíza Olivier Long, 1968–80
•   Reino Unido Eric Wyndham White, 1948–68

Referencias

1. ↑ A OMC ten acordos co Banco Mundial e o FMI. Foron concertados en cumprimento dunha "Decisión sobre o logro dunha maior coherencia na formulación da política económica a escala mundial", incluída na Acta Final da Ronda Uruguai.
2. ↑ O edificio que lle serve de sede, o "Centro William Rappard", ten importancia histórica. Foi a primeira sede da Oficina Internacional do Traballo dende 1926. Dende 2008 foi obxecto de importantes obras de ampliación e renovación.
3. ↑ A OMC tamén administra algúns acordos cualificados como "acordos plurilaterais" que escapan a esta regra. Só participan neles os países interesados en facelo. Os principais refírense ao comercio de aeronaves civís ([4]) e á contratación pública ([5]).

• WTO Website (en inglés)
• Public Citizen
• Transnational Institute: Beyond the WTO