Metroloxía

O obxectivo fundamental da metroloxía é a obtención e expresión do valor das magnitudes, garantindo a trazabilidade dos procesos e a consecución da exactitude requirida en cada caso, empregando para iso instrumentos, métodos e medios apropiados.

A Metroloxía actúa tanto nos ámbitos científico, industrial e legal, así como en calquera outro demandado pola sociedade. Ten dúas características moi importantes: o resultado da medición e a incerteza de medida.

Os científicos e os enxeñeiros utilizan unha gran variedade de instrumentos para levar a cabo as súas medicións. Desde obxectos sinxelos como regras e cronómetros, até potentes microscopios, medidores de láser e incluso avanzadas computadoras moi precisas.

Por outra parte, a metroloxía é parte fundamental do que nos países industrializados se coñece como Infraestrutura Nacional da Calidade,^[3] composta de actividades como normalización, ensaios, certificación e acreditación, que á súa vez son dependentes das actividades metrolóxicas que aseguran a exactitude das medicións que se efectúan nos ensaios, cuxos resultados son a evidencia para as certificacións.

A metroloxía permite asegurar a comparabilidade internacional das medicións e, por tanto, a intercambiabilidade dos produtos a escala internacional.

No ámbito metrolóxico os termos teñen significados específicos, e estes están recollidos no Vocabulario Internacional de Metroloxía ou VIM (IVM nas súas siglas internacionais en inglés).^[4]

A norma ISO serie 9000 define explicitamente a relación entre garantía da calidade e a metroloxía, estabelecendo directrices para manter un control sobre os instrumentos de medida das empresas, facendo así necesaria a implantación dun proceso metrolóxico nas empresas que buscas ou posúen unha certificación.

O factor da "globalización dos mercados" tamén pon en práctica un dos seus principais obxectivos, que é traducir a confiabilidade nos sistemas de medición e garantir que as especificacións técnicas, regulamentos e normas existentes, proporcionen as mesmas condicións de perfecta aceptabilidade na montaxe e encaixe de partes de produtos finais, independentemente de onde sexan producidas.

Outro obxectivo, non menos importante, está na melloría do nivel de vida da poboación mediante o consumo de produtos de calidade, da preservación da seguridade, da saúde e do medio ambiente.

Basicamente, a metroloxía divídese en tres grandes áreas:

• A metroloxía científica, que utiliza nos laboratorios instrumentos, investigacións e metodoloxías científicas, que teñen por base padróns de medición nacionais e internacionais, para alcanzar altos niveis de calidade metrolóxica.
• A metroloxía industrial, cuxos sistemas de medición controlan os procesos produtivos industriais e son responsábeis da garantía de calidade dos produtos acabados.
• A metroloxía legal, que controla e fiscaliza todos aqueles instrumentos e medidas que están relacionadas co consumidor.

A metroloxía garante a calidade do produto final favorecendo as negociacións pola confianza do cliente, sendo un diferenciador tecnolóxico e comercial para as empresas.

Reduce o consumo e o desperdicio de materias primas pola calibración de compoñentes e equipamentos, aumentando a produtividade.

E tamén reduce a posibilidade de rexeitamento do produto, resgardando os principios éticos e morais da empresa na atención das necesidades da sociedade en que está inserida, evitando desgastes que poden comprometer a súa imaxe no mercado.

A calibración é a comparación entre os valores indicados por un instrumento de medida e os indicados por un padrón (equipamento de clase superior).

A calibración dos equipos de medición é unha función importante para a calidade do proceso produtivo e debe ser unha actividade normal de produción que proporciona unha serie de vantaxes tales como:

• Garante a rastrexabilidade das medicións.
• Permite a confianza nos resultados medidos.
• Reduce a variación das especificacións técnicas dos produtos.
• Prevén defectos.
• Compatibiliza as medidas.

A través dos ensaios é posíbel verificar se os produtos ou procesos de fabricación están de acordo con determinadas normas e especificacións técnicas para que, en casos de fallos, as empresas procedan ás oportunas correccións, que as beneficiará polo aumento da competitividade, e aos consumidores, polo aceso a produtos ou servizos que respondan a padróns mínimos de calidade.

• Fenton, E. N. (1991): Software Metrics, A Rigourous Approach. Chapman & Hall.
• Fenton, E. N. e Pfleeger, S. L. (1996): Softaware Metrics, A Rigourous & Practical Approach, Segunda edición. Thompson Publishing.
• Habrias H. (1995): La mesure du logiciel. Tolosa: Tekenea.
• Hocquet, J-C. (1995): La métrologie historique. París: Presses Universitaires de France. Que sais-je?.
• Jedrzejewski, F. (2002): Histoire universelle de la mesure. París: Ellipses. ISBN 2-7298-1106-0.

• Cifra significativa
• Erro aleatorio
• Erro sistemático
• Escala (xeometría)
• Experimentación científica
• Instrumento de medida
• Magnitude física
• Medida
• Notación científica
• Orde de magnitude
• Precisión
• Sistema Internacional de Unidades
• Sistema métrico decimal
• Sistema CGS
• Unidade de medida

• Laboratorio Oficial de Metroloxía de Galicia (LOMG).
• Bureau International des Poids et Mesures (en francés).
• International Laboratory Accreditation Cooperation (en varias linguas).
• International Organization of Legal Metrology (en varias linguas).
• World Metrology DayArquivado 12 de setembro de 2019 en Wayback Machine. (en varias linguas).
• ISO (en varias linguas).
• International Electrotechnical Commission (en inglés).
• Real Decreto 2032/2009, de 30 de decembro, polo que se establecen as unidades legais de medida -en España- (BOE nº 18, de 21 de xaneiro de 2010
• Real Decreto 493/2020, de 28 de abril, polo que se modifica o Real Decreto 2032/2009, de 30 de decembro, polo que se establecen as unidades legais de medida -en España-.