یوسی‌اس (کدبندی نویسه)

یوسی‌اِس (به انگلیسی: Universal Character Set) به معنی مجموعه‌نویسهٔ جهانی، نام استانداردی برای کدبندی نویسه‌ها است که قابلیت نمایش نویسه‌های زبان‌های مختلفی را داراست. این استاندارد نخستین بار با نام رسمی ایزو/آی‌ئی‌سی۱۰۶۴۶-۱ منتشر شد و از همان ابتدا و به سرعت مورد تحسین و نیز انتقاد قرار گرفت. تقریباً همزمان با این استاندارد، گروهی از متخصصین زبان و رایانه، کنسرسیوم یونی‌کد را تشکیل دادند که هدف مشابهی (تولید یک مجموعه‌نویسهٔ جهانی) را دنبال می‌کرد.^[۱] برای جلوگیری از کارهای موازی، در سال ۱۹۹۱ میلادی، این گروه که از طریق شرکت‌های اپل و زیراکس فعالیت خود را دنبال می‌کردند و گروه ایزو توافق کردند که فعالیت‌هایشان را به صورت مشترک دنبال کنند و به همین علت است که امروزه استانداردهای ایزو۱۰۶۴۶ و یونی‌کد با هم همخوانی نسبتاً کاملی دارند^[۲] و نویسه‌های آن‌ها معادل است. اما با این وجود یوسی‌اس و یونی‌کد از نظر انتخاب برخی اصطلاحات فنی و نیز از نظر قابلیت گسترش با هم متفاوتند، به طوری که استاندارد ایزو اجازهٔ گسترش بسیار بیشتری نسبت به یونی‌کد می‌دهد.^[۳]

استاندارد ایزو دو سازوکار اصلی برای کدبندی نویسه‌های تعریف‌شده معین کرده‌است: یوسی‌اس-۲ و یوسی‌اس-۴. یوسی‌اس-۲ را تقریباً می‌توان با یوتی‌اف-۱۶ یکسان دانست.^[۴] یوسی‌اس-۴، کدبندی ۴بایتی ایزو۱۰۶۴۶ است.^[۵]

یوسی‌اس بالامجموعهٔ بسیاری از کدبندی‌های نویسهٔ رایج به شمار می‌آید.^[۶]