کبودرآهنگ

شهری در استان همدان، ایران
(تغییرمسیر از کبودراهنگ)

کبودرآهنگ شهری در استان همدان ایران و مرکز شهرستان کبودراهنگ است. آب‌و‌هوای این شهرستان سرد و خشک بوده. کبودراهنگ سرزمین غارهای بسیاری است. به‌علت موقعیت جغرافیایی، کشاورزی و صنعت از مهم‌ترین شهرستان‌های استان است.[۳]

کبودراهنگ
کورنگ
کشور ایران
استانهمدان
شهرستانکبودراهنگ
مردم
جمعیت۱۹۲۱۶ نفر (۱۳۹۵)[۱]
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۶۶۶ متر
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه۲۷۳٫۴ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه۹۰ روز
اطلاعات شهری
شهرداروحید عظیمی
ره‌آوردسیب‌زمینی،خیار،انگور،هندوانه
پیش‌شمارهٔ تلفن۳۵۲۲ ۰۸۱
وبگاه
شناسهٔ ملی خودرو۲۸ س ایران
کد آماری۱۴۷۳
کبودراهنگ بر ایران واقع شده‌است
کبودراهنگ
روی نقشه ایران
۳۵°۱۱′۴۶″شمالی ۴۸°۴۳′۴۶″شرقی / ۳۵٫۱۹۶۱°شمالی ۴۸٫۷۲۹۴°شرقی / 35.1961; 48.7294

واژه‌شناسی و ریشه نام گذاری

ویرایش

ریشه این نام به‌خاطر وجود آب‌های زیاد منطقه از‌جمله آب کبودراهنگ بوده‌ است. کبودراهنگ مرکب از دو واژه کبود و راهنگ است. کو، یا کبود در زبان فارسی و کردی به معنی رنگ آبی است، رنگ یا راهنگ نیز به معنی جوی یا نهر آب است؛ بنابراین کبودرآهنگ به معنی جوی یا نهر آب کبود است که نشان از پیشینه فارسی و کردی این شهرستان دارد.[۴] برخی نیز می‌گویند که کبودراهنگ پیشتر چمنزاری گسترده بوده با آب‌های زیرزمینی فراوان که به‌ کمک کهریز و قنات آب‌ها را به سطح زمین می‌رسانده‌اند و راهنگ نام بزرگترین و پرآب‌ترین آنها بوده‌ است، در پیرامون این چشمه کبوترهای چاهی زیادی جمع می‌شدند که به کبوتر راهنگ نام‌آور بوده‌اند و در آینده در اثر تکرار به کبودراهنگ تبدیل شده‌ است.

روایت دیگری هم وجود دارد که از ترکیب دو واژه گوی و رنگ تشکیل شده است گوی در زبان ترکی به معنای رنگ آبی است به مردم کبودرآهنگ این شهر را کورنگ می‌نامند.

پیشینه

ویرایش

دربارهٔ پیشینهٔ شهر کبودراهنگ، داده‌های دقیق و درستی در دست نیست ولی با بررسی و پژوهش بر سنگ نوشتهٔ مسجد جامع کبودراهنگ، می‌توان این حقیقت را دریافت که این سازه در پیرامون سال ۱۲۰۲ هجری قمری ساخته شده‌است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که شهر کبودراهنگ پیشینه‌ای کهن دارد.

تقسیمات کشوری

ویرایش

مردم‌شناسی

ویرایش

زبان مردم کبودراهنگ ترکی آذربایجانی است و مردم این شهر شیعه مذهب هستند.[۵][۶]

صنعت و اقتصاد

ویرایش

کبودرآهنگ دارای شهرک صنعتی ویان و کارخانه فولاد ویان است که در نزدیکی روستای ویان قرار دارند. همچنین نیروگاه شهید مفتح در سال ۱۳۷۵ در نزدیکی این شهر ساخته شد. نیروگاهِ شهید مفتح با تولیدِ سالیانه ۴۰ هزار و ۴۸۵ مگاوات تولیدِ ناخالصِ نیروی برق، یکی از نیروگاه‌های حرارتی کشور است که ۶۰ درصدِ برق تولیدی آن در استان همدان مصرف می‌شود و ۴۰ درصدِ باقی‌مانده نیز به استان‌های همجوار همچون استان مرکزی، استان کردستان و استان زنجان صادر می‌شود.

جاذبه‌های گردشگری

ویرایش
 
غار علیصدر کبودرآهنگ
  • غار علی‌صدر یکی از جاذبه‌های جهانگردی کبود‌راهنگ است. زمین‌شناسان قدمت سنگ‌های این غار را به دوره ژوراسیک از دوران دوم زمین‌شناسی (۱۹۰–۱۳۶ میلیون سال قبل) نسبت می‌دهند.
 
پل تاریخی روستای کوریجان
  • قلعه باشقورتاران مربوط به دوران سلجوقیان بر فراز کوهی نزدیک به روستای باشقورتاران
  • پل کوریجان که این پل با داشتن ۵ دهنه و ۳ دهلیز بزرگ و کوچک و بنای آن در عهد صفویه می‌باشد.
  • حمام سنگی باشقورتاران دارای سه گنبد یک خزینه و از جنس سنگ ساروج بنا شده‌ است.
  • قئزلار قلعه سی که در روستای باشقورتاران بر روی کوهی کم ارتفاع بنا شده و ضخامت دیوارهای اصلی قلعه حدوداً یک متر و از جنس سنگ و ساروج است.
  • امامزاده جعفر کوریجان در نزدیکی روستای کوریجان.
  • فسیل‌های ۲۰ میلیون ساله گاو دریایی (Sirenia) متعلق به دوره زمین‌شناسی میوسن پیشین واقع در شهر شیرین سو
  • حمام مسجد اعظم کبود راهنگ متعلق به اواخر دوره قاجار
 
قلعه باشقورتاران

مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

مشاهیر

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. https://www.amar.org.ir/portals/0/census/1395/results/Census95_Khanevar_Jameiyat.xlsx
  2. ترکیاستان همدان> معرفی استان> معرفی شهرها> شهرستان کبودرآهنگ بایگانی‌شده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
  3. «کبودراهنگ». www.visitiran.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۰۲.
  4. «دربارهٔ کبودراهنگ».
  5. «نمایشگاه بین‌المللی استان همدان:باتوجه به اینکه مردم این شهربه زبان ترکی تکلم می‌کنند به زبان رایج به این شهر کورنگ می‌گویند که به معنای نهرهای آب است». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۲۲.
  6. خانه: زبان اهالی شهر کبودرآهنگ فارسی است.
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۳ خ.
  • تاریخ و فرهنگ منطقه حاجیلو، نوشتهٔ مصطفی نوروزی
  • نگرشی به جغرافیای شهرستان کبود راهنگ، نوشتهٔ جمشید چایانی
  • کبودرآهنگ در گذر تاریخ، نوشتهٔ جمشید چایانی

پیوند به بیرون

ویرایش