فوق گرمایش (الکتریکی)

فوق گرمایش (به انگلیسی: Overheating) یا فراگرمایش پدیده افزایش دما در یک مدار الکتریکی است. فوق گرمایش باعث آسیب به اجزای مدار می‌شود و می‌تواند باعث آتش سوزی، انفجار و آسیب شود. خسارت ناشی از فوق گرمایش معمولاً غیر قابل برگشت است. تنها راه تعمیر آن جایگزینی برخی از قطعات است.

هنگام فوق گرمایش، دمای قطعه از دمای عملیاتی بالا می‌رود. فوق گرمایش می‌تواند روی دهد:

  • اگر گرما بیش از حد مورد انتظار تولید شود (مانند موارد اتصال کوتاه، یا اعمال ولتاژ بیشتر از حد مجاز)، یا
  • اگر پاشندگی گرما ضعیف باشد، به طور معمول گرمای زاید تولیدشده به درستی دفع نمی‌شود.

فوق گرمایش ممکن است در اثر هرگونه خطای تصادفی مدار (مانند اتصال کوتاه یا شکاف جرقه) ایجاد شود، یا ممکن است ناشی از طراحی یا ساختاری نادرست باشد (مانند عدم وجود سیستم دفع حرارت مناسب). با توجه به تجمع گرما، سیستم به یک تعادل تجمعی گرما در مقابل اتلاف در دمای بسیار بالاتر از حد انتظار می‌رسد.

استفاده از مدارشکن یا فیوز

ویرایش
 
خرابی IC در یک لپ تاپ. ولتاژ ورودی اشتباه باعث فوق گرمایش تراشه و ذوب پوشش پلاستیکی شده است.

مدارشکن را می‌توان در بخش‌هایی از یک مدار به‌صورت سری قرارداد تا مسیر جریان را تحت تأثیر قرار دهد. اگر جریان بیشتری از آنچه انتظار می‌رود از طریق مدارشکن عبور کند، مدارشکن مدار را «باز» می‌کند و تمام جریان را متوقف می‌کند. فیوز نوع متداول مدارشکن است که مستلزم تأثیر مستقیم فوق گرمایش ژولی است. فیوز همیشه سری در مسیر جریان قرار می‌گیرد و آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فیوزها معمولاً از یک رشته نازک از سیم با مواد خاص تشکیل شده‌اند. هنگامی که جریان الکتریسیته بیشتر از نرخ فیوز عبورکند، سیم ذوب می‌شود و مدار را قطع می‌کند.

استفاده از سامانه‌های دفع‌سازی-گرما

ویرایش

بسیاری از سیستم‌ها از روزنه‌های تهویه یا شکاف‌هایی که روی جعبه تجهیزات نگهداری می‌شوند برای دفع گرما استفاده می‌کنند. گرماگیرها اغلب به قسمت هایی از مدار متصل می شوند که بیشترین گرما را تولید می کنند یا در برابر گرما آسیب پذیر هستند. فن ها نیز اغلب استفاده می شوند. برخی از ابزارهای ولتاژ-بالا در روغن نگهداری می شوند. در برخی موارد، برای حذف گرمای ناخواسته، ممکن است به یک سیستم خنک‌کننده مانند تهویه مطبوع یا پمپ های گرمایی سرماسازی نیاز باشد.

نگارخانه

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش