طبقه اجتماعی

به‌طور کلی جامعه‌شناسان سه طبقهٔ اجتماعی را مشخص می‌کنند:^[۳]

• طبقهٔ ممتاز: این طبقهٔ بخشِ کوچکی از جمعیت را تشکیل می‌دهد .(حدودِ ۱۰ درصد) و چندان موردِ توجهِ جامعه شناسان نبوده‌است. این طبقه شاملِ اشرافِ زمین‌دار و کسانی است که از راه مالکیت بر زمین، تجارت، مستغلات و امثالِ آن امرار معاش می‌کنند و مارکسیست‌ها، آن‌ها را بورژوازی می‌نامند. مستخدمانِ عالی رتبهٔ دولت، رؤسای نیروهای نظامی و اعضای حکومت را نیز می‌توان در همین ردیف جای داد.
• طبقهٔ متوسط (میانی): این طبقه را کارگرانِ متخص�� و کارمندان تشکیل می‌دهند؛ مثلاً معلمان، پزشکان، استادانِ دانشگاه، روحانیون، مدیرانِ کارخانه‌ها، کارکنانِ دفتری، مستخدمانِ دولت و غیره. بر اساس نظریه پارادوکس منافع، طبقه متوسط ۴۰ درصد از جمعیت هر جامعه‌ای را شامل می‌شود که از ۱۰ درصد ممتاز ثروت کمتری داشته و از ۵۰ درصد فقیر جامعه، ثروت بیشتری در اختیار دارند. به عبارتی دیگر، طبقه متوسط دهک‌های ۶ تا ۹ را شامل می‌شود.^[۲]
• طبقهٔ کارگر: این طبقه از کارکنانِ خدمات و کارگرانِ یدی مثلاً پیشخدمت، آشپز، مکانیکِ اتوموبیل، بنا، رفتگر، کارگرانِ کارخانه‌ها و غیره تشکیل می‌شود که مارکس ایشان را پرولتاریا نامید.

مزایای اجتماعی یا امتیاز اجتماعی در اصطلاح دانش جامعه‌شناسی، ویژگی باارزش کمیابی است که دست‌یابی به آن‌ها با محرومیت نسبی دیگران همراه باشد. ثروت، قدرت و احترام از مهم‌ترین مزایای اجتماعی به‌شمار می‌آیند. مزایای اجتماعی به صورت نابرابر تقسیم می‌شوند تا ایفای نقش ساده‌تر شود. سهم فرد از مزایای اجتماعی با فعالیت، آموزش، اشتغال و عضویت در تشکل‌های مدنی یا ازدواج افزایش می‌یابد.

مزیت رفاهی نوعی از مزیت اجتماعی است که همه باید حق داشتن ان را داشته باشند ولی بعضی‌ها به سختی و بعضی به صورت خیلی آسان از ان بهره‌مند هستند به عنوان مثال کودکان و نوجوانان حق این را دارند که به مدرسه بروند و دانش بیاموزند.

• فرامرز رفیع پور (۱۳۷۷)، آناتومی جامعه یا سنة الله: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی کاربردی، تهران: انتشارات کاوه
• آنتونی گیدنز (��۳۷۶)، جامعه‌شناسی، ترجمهٔ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی، ص. ۲۳۸