جلال ستاری
جلال ستّاری (زادهٔ ۱۴ مرداد ۱۳۱۰ – درگذشتهٔ ۹ مرداد ۱۴۰۰) نویسنده، پژوهشگر، اسطوره‌شناس، مترجم، و اندیشمند ایرانی بود. ستاری بیش از ۱۰۰ کتاب در زمینه‌های افسانه‌شناسی، ادبیات نمایشی و نقد فرهنگی در طی بیش از ۶۰ سال نوشته یا ترجمه کرده‌است. این کتاب‌ها بعضاً از کتابهای مرجع و شاخص در زمینه‌های تخصصی خود هستند.[۱] او نشان هنر و ادب درجه شوالیه را از دولت فرانسه دریافت کرده‌است.[۲]
جلال ستّاری | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۴ مرداد ۱۳۱۰ |
| درگذشت | ۹ مرداد ۱۴۰۰ (۸۹ سال) |
| پیشه(ها) | نویسنده پژوهشگر اسطوره‌شناس |
| همسر | لاله تقیان |
| جوایز | نشان هنر و ادب (۲۰۰۵) |
زندگی
ویرایشجلال ستّاری در ۱۴ مردادِ ۱۳۱۰ در محلّهٔ خواهر امامِ رشت زاده شد. تحصیلاتِ ابتدایی را در مدرسهٔ عنصریِ رشت به پایان رساند، در سال ۱۳۲۹ دیپلم ادبی خود را از دارالفنون گرفت و پس از موفقیت در آزمون اعزام به خارج برای ادامه تحصیل به سوئیس رفت.[۳]
تحصیلات
ویرایشستّاری در سوئیس تحصیل کرد و دکترا گرفت. یکی از استادان سرشناس او ژان پیاژه بود. جلال ستاری به مانند کارل گوستاو یونگ سوئیسی در رشته روانشناسی تحصیل کرد و مانند یونگ دغدغه‌ای فراتر از روانشناسی فردی داشت و تمرکز خود را بر روانشناسی جمعی و شناخت تأثیر مثبت یا منفی کهن الگوها و اسطوره‌ها و افسانه‌ها در ناخودآگاه جمعی معطوف کرد.[نیازمند منبع]
بازگشت به ایران
ویرایشپس از پایانِ تحصیلات در سوئیس در سالِ ۱۳۴۱ به ایران بازگشت و به استخدامِ سازمان برنامه و بودجه درآمد و در بخشِ فرهنگ و هنر و جهانگردی کار کرد.[۴] ستاری در سال ۱۳۵۰ به وزارت فرهنگ و هنر منتقل شد و در آنجا به عنوان مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و سپس در مقام مشاور وزیر خدمت کرد. وی پس از انقلاب ۱۳۵۷ با حکم حسن حبیبی و با تنزل گروه از وزارت فرهنگ و هنر اخراج شد.[۳]
درگذشت
ویرایشستّاری روزِ ۹ مردادِ ۱۴۰۰ در منزلِ شخصیش درگذشت.[۵]
کتاب‌شناسی
ویرایشجلال ستاری در طول بیش از ۶۰ سال فعالیت خود آثار بسیاری در رابطه با اسطوره‌ها و اسطوره‌شناسی، تاریخ، تئاتر، روایت‌پژوهی، افسانه‌شناسی و ادبیات خلق کرد که شمار آن‌ها بیش از ۱۰۰ عنوان بوده‌است. او علاوه بر ترجمۀ آثار متعدد، کتابهای پرشماری را نیز نوشت. از جمله آثار او می‌توان به جان‌های آشنا، آخرین مصاحبه با سارتر (ترجمه)، جهان‌نگری (ترجمه)، تراژدی و انسان، بازتاب اسطوره در بوف کور، فرهنگ و تئاتر و طاعون (ترجمه)، اسطوره در جهان امروز، پژوهشی در ناگزیری مرگ گیلگمش (ترجمه)، سیمای زن در فرهنگ ایران، در قلمرو فرهنگ، شرق در ادبیات فرانسه (ترجمه)، افسون شهرزاد، نمایش در شرق، اسطوره و رمز در اندیشۀ میرچا الیاده، درد عشق زلیخا، در بی‌دولتی فرهنگ، آیین و اسطوره در تئاتر، پژوهشی در اسطورۀ گیلگمش و افسانۀ اسکندر، جهان اسطوره‌شناسی (ترجمه) و ... اشاره کرد.[۶]
جایزه‌ها
ویرایش- نشان هنر و ادب درجه شوالیه فرانسه ۲۰۰۵[۷]
جایزهٔ جلال ستّاری
ویرایشجایزهای به نام جلال ستّاری هر سال به پژوهشگران برتر نمایش ایرانی اهدا می‌شود. از برندگانش:
- ۱۳۹۰: رقیه بهزادی
- ۱۳۹۲: سودابه فضائلی
- ۱۳۹۴: علیرضا مشایخی، گئورگ نوسبامر و حسین اسماعیلی[۸][۹]
- ۱۳۹۶: پرویز ممنون، حمیدرضا اردلان و ژاک ترودو[۱۰]
- ۱۳۹۸: بهرام بیضایی[۱۱]
- ۱۴۰۰: پیتر شومان، نینا مالیکوا و جمشید ملک‌پور[۱۲]
پانویس
ویرایش- ↑ «جلال ستاری(۱۳۹۰)». آفتاب. ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ «Magiran | روزنامه شرق (1393/08/14): حسین علیزاده شوالیه می‌شود». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۱.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ فکوهی، ناصر (۱۳۹۴). گفتگو با جلال ستاری. نشر مرکز.
- ↑ «هشتاد و چهار سال با آقای اسطوره‌شناس». صفحه نخست - مؤسسه شهر کتاب. ۲۰۲۱-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۳۱.
- ↑ نظرمحمدی، فاطمه (۲۰۲۱-۰۷-۳۱). «جلال ستاری از دنیا رفت». ایسنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۳۱.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): «جلال ستاری»، نویسنده و اسطوره‌شناس نام‌آور درگذشت، نوشته‌شده در ۹ مرداد ۱۴۰۰؛ بازدید در ۸ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ مهدی جامی (۱۹ خرداد ۱۳۸۴). «جلال ستاری: ديگر احساس تنهايی نمی کنم». بی‌بی‌سی فارسی.
- ↑ ایران‌تئاتر: معرفی سه پژوهشگر برتر جایزۀ جلال ستاری، نوشته‌شده در ۴ شهریور ۱۳۹۴؛ بازدید در ۲۸ مهر ۱۴۰۱.
- ↑ «جایزه «جلال ستاری» توسط کامبیز درم‌بخش به علیرضا مشایخی اهدا شد». روزنامه اعتماد. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۱.
- ↑ خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی (آنا): جایزۀ جلال ستاری به پژوهشگران ایرانی و خارجی اهدا شد، نوشته‌شده در ۱۰ شهريور ۱۳۹۶؛ بازدید در ۲۸ مهر ۱۴۰۱.
- ↑ «جایزه «جلال ستاری» به بهرام بیضایی اهدا شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۹-۰۸-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۱.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): برگزیدگان جایزۀ جلال ستاری معرفی شدند، نوشته‌شده در ۱۶ آذر ۱۴۰۰؛ بازدید در ۲۸ مهر ۱۴۰۱.