آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) یک سازمان بین‌المللی است که در سال ۱۹۵۷ برای ترویج استفاده صلح‌آمیز، و جلوگیری از استفاده نظامی، از انرژی هسته‌ای تأسیس شد. این آژانس به عنوان یک نهاد مستقل و خودمختار تأسیس شده و جزئی از سازمان ملل یا سازمان دیگری نیست با این حال در اساسنامه خود اعلام کرده که گزارش‌های خود را به مجمع عمومی و شورای امنیت ملل متحد به طور مرتب ارائه می‌دهد. مقر این سازمان در شهر وین اتریش است و تاکنون ۱۷۵ کشور به عضویت این سازمان درآمده‌اند.[۱]
 | |
|---|---|
 | |
| کوته‌نوشت | IAEA |
| تأسیس | ۲۹ ژوئیه ۱۹۵۷ |
| نوع رکن | سازمان بین‌المللی |
| مقر اصلی | وین، اتریش |
مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی | رافائل گروسی |
تعداد اعضا | ۱۷۲ کشور |
کارمندان | ۲۵۶۰ |
| وبگاه | |
سبز: اعضا
قرمز: غیرعضو
نارنجی: عضو سابق
در هفتم اکتبر ۲۰۰۵ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مدیر اجرایی آن محمد البرادعی، مشترکاً جایزه صلح نوبل را به دست آوردند. در اول دسامبر ۲۰۰۹ یوکیا آمانو جایگزین البرادعی شد وی تا ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۹ که خبر درگذشت او اعلام شد مدیر اجرایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود
پیشنهاد تأسیس این سازمان را دوایت آیزنهاور رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد (که به سخنرانی اتم برای صلح معروف شد) در سال ۱۹۵۳ مطرح کرد.[۲]
شورای حکام
ویرایششورای حکام از ۳۵ کشور عضو تشکیل شده‌است.[۳] مطابق ماده ۶ اساسنامه آژانس، ۱۰ عضو شورا باید حتماً از بین کشورهای پیشرفته و صاحب تکنولوژی‌های هسته‌ای و ۷ عضو دیگر از بین کشورهای اروپایی انتخاب شوند. برای خاورمیانه و آسیای جنوبی ۲ نماینده در نظر گرفته شده‌است؛ که امکان افزایش این تعداد وجود دارد.
مدیران کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از آغاز تاکنون
ویرایش| نام مدیر کل | ملیت | دوره تصدی |
|---|---|---|
| دبلیو استرلینگ کول | آمریکا | ۱ دسامبر ۱۹۵۷ – ۳۰ نوامبر ۱۹۶۱ |
| سیگوارد اکلوند | سوئد | ۱ دسامبر ۱۹۶۱ – ۳۰ نوامبر ۱۹۸۱ |
| هانس بلیکس | سوئد | ۱ دسامبر ۱۹۸۱ – ۳۰ نوامبر ۱۹۹۷ |
| محمد البرادعی | مصر | ۱ دسامبر ۱۹۹۷ – ۳۰ نوامبر ۲۰۰۹ |
| یوکیا آمانو | ژاپن | ۱ دسامبر ۲۰۰۹ – ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۹ |
| مری آلیس هیوارد (سرپرست) | آمریکا | ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۹ - ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۹ |
| کورنل فروتسا (ریاست موقت) | رومانی | ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۹ - ۳۰ اکتبر ۲۰۱۹ |
| رافائل گروسی | آرژانتین | ۳۰ اکتبر ۲۰۱۹ - تاکنون |
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ "Member states of the International Atomic Energy Agency". Wikipedia (به انگلیسی). 2022-05-31.
- ↑ «آشنایی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)». همشهری آنلاین.
- ↑ «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی». ایران و فناوری هسته‌ای. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۱.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «International Atomic Energy Agency». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۴.