حزب‌الله لبنان
حزب‌الله لبنان سازمانی سیاسی-نظامی اسلامگرای شیعه در لبنان است. گروه حزب‌الله در اوایل سال‌های ۱۹۸۰ و با الهام از ایدئولوژی اسلام سیاسی روح‌الله خمینی در لبنان ظهور کرد.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸] در زمان جنگ داخلی لبنان، حزب‌الله لبنان به کمک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، تعلیم نظامی داده شده و تحت حمایت مالی و سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.[۱۹] حزب‌الله لبنان ۳ هدف اصلی را به عنوان آرمان خود اعلام کرده که عبارتند از: محو آثار امپریالیستی غربی در لبنان، مجازات فالانژهای لبنان و برپایی حکومت اسلامی در لبنان.[۲۰]
حزب‌الله لبنان | |
|---|---|
| دبیرکل | سید حسن نصرالله |
| بنیان‌گذاری | ۱۹۸۵ (رسمی) |
| مرام سیاسی | |
| رنگ رسمی |
|
| مجلس نمایندگان لبنان | ۱۲ از ۱۲۸
|
| کابینهٔ لبنان | ۲ از ۳۰
|
| وبگاه | |
بخش نظامی حزب‌الله خود را شاخهٔ مقاومت اسلامی در لبنان می‌داند.
حزب‌الله لبنان پس از سالها جنگ چریکی م��فق به آزاد کردن جنوب لبنان از اشغال اسرائیل در سال ۲۰۰۰ شد. این گروه پس از آن به فعالیت‌های سیاسی خود تحرک بیشتری داده و به کابینه و مجلس لبنان راه یافت.
سید حسن نصرالله پس از ترور شدن سید عباس موسوی به دست نیروهای نظامی اسرائیلی در سال ۱۹۹۲ میلادی به مقام دبیرکلی حزب‌الله لبنان رسید.[۲۱][۲۲]
ایالات متحده آمریکا، هلند،[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶] بحرین[۲۷][۲۸] مصر[۲۹] اتریش، کانادا، اتحادیه عرب[۳۰] و اسرائیل حزب‌الله را در فهرست گروه‌های تروریستی طبقه‌بندی کرده‌اند.[۳۱][۳۲][۳۳] در حالی که اتحادیه اروپا، نیوزلند، بریتانیا، تنها شاخه نظامی آن را تروریستی دانسته و بین شاخه نظامی و شاخه سیاسی آن تمایز قائل می‌شوند.[۳۴][۳۵] روسیه حزب‌الله را یک سازمان سیاسی-اجتماعی مشروع به حساب می‌آورد.[۳۶] جمهوری خلق چین بی‌طرف مانده، و با حزب‌الله رابطه دارد.[۳۷]
تاریخچه
هستهٔ اولیه حزب‌الله و ساختار تشکیلاتی آن متشکل از اسلام گرایان، نیروهای حزب الدعوه به رهبری علامه سید محمدحسین فضل‌الله، شاخه دانشجویی حزب الدعوه، مسئولان جنبش امل، اعضای جنبش فتح به رهبری ابوجهاد (خلیل الوزیر) و تمام گروه‌ها و جریان‌هایی که از انقلاب اسلامی ایران و آیت الله روح‌الله خمینی تأثیر گرفته بودند شکل گرفت.[نیازمند منبع] سید عباس موسوی که در حملهٔ بالگردهای اسرائیلی به خودرو حامل وی و همسر و فرزندش در سال ۱۹۹۲ کشته شد، شیخ صبحی طفیلی، شیخ راغب حرب، شیخ عبدالکریم عبید، سید حسین موسوی، سید حسن نصرالله، سید ابراهیم امین السید، شیخ حسین الکورانی، شیخ نعیم قاسم، شیخ محمد یزبک، حسین خلیل، محمد رعد و محمد فنیش از جمله افرادی بودند که از حزب الدعوه و جنبش امل وارد حزب‌الله شدند.
سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان در اولین سالگرد جنگ اسرائیل و حزب‌الله لبنان، در مصاحبه اختصاصی با صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد که در طول جنگ از «سرپرست و رهبرش»، آیت الله سیدعلی خامنه‌ای «رهنمود و راهنمایی» دریافت می‌کرده‌است.[۳۸]
تبادل اسرا میان اسرائیل و حزب‌الله در سال ۲۰۰۴
در ۲۹ ژانویه ۲۰۰۴ میلادی، به دنبال توافق مبادله اسیران میان حزب‌الله لبنان و اسرائیل، ۴۳۵ اسیر از ملیت‌های گوناگون عربی در مقابل یک سرهنگ باز نشسته اسرائیلی و اجساد چند سرباز اسرائیلی، آزاد شدند. این توافق با میانجگری آلمان صورت گرفت. در مراسم استقبال از اسیران آزاد شده، مقامات بلندپایه لبنان و جمعیت فراوانی حضور داشتند و استقبال با شکوهی از آنان انجام گرفت. آزادی اسیران از دست اسرائیل بازتاب وسیعی در محافل خبری جهان به ویژه در میان مسلمانان یافت.[۳۹]
جنگ اسرائیل و حزب‌الله لبنان
جنگ اسرائیل و لبنان که در اسرائیل به جنگ دوم لبنان و در لبنان به جنگ ژوئیه معروف است، جنگی است که به مدت ۳۳ یا ۳۴ روز[۴۰][۴۱] بین نیروهای دفاعی اسرائیل و حزب‌الله لبنان به وقوع پیوست و دامنه آن شمال اسرائیل و سراسر لبنان را دربرگرفت.
این جنگ با قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل در تاریخ ۱۴ اوت ۲۰۰۶ پایان یافت. مرزی در این جنگ جابه‌جا نشد و دربارهٔ پیروز جنگ هم اختلاف نظرهایی بوجود آمد به طوری که هر کدام خود را پیروز می‌خوانند و دیگری را شکست خورده معرفی می‌کنند، حتی در مورد طول جنگ و آغازگر آن نیز هیچ‌کدام از طرفین نظر یکسانی نداشتند.[۴۲]
نقش حزب‌الله در تأمین امنیت ایران
روزنامه واشنگتن پست در مقاله‌ای به نقل از رابرت فورد سفیر پیشین آمریکا در سوریه حزب‌الله لبنان را در حکم یک ناو هواپیما بر ایرانی در شرق مدیترانه می‌داند. اوباما نیز در دیدار با یک لابی یهودی در مرداد ۱۳۹۴ گفت: «اگر توافق هسته‌ای رد شود و ما به ایران حمله کنیم، حزب‌الله به سمت تل‌آویو موشک پرتاب می‌کند و اسرائیل متحمل فشار می‌شود. در تمامی سناریوها، اسرائیل متحمل فشارهای ناشی از حملات نظامی خواهند بود.»[۴۳][۴۴]
نیروی نظامی
حزب‌الله یک نیروی شبه‌نظامی است که به سلاح‌های سبک همچون تفنگ‌های اتوماتیک، خمپاره، آرپی‌جی و راکتهای کاتیوشا مسلح است و گاهی از راکتهای خود برای بمباران شهرهای شمال اسرائیل استفاده می‌کند. به گفته مقامات نظامی آمریکایی آنها راکتهای خود را با راکت‌اندازهای چندتایی نصب شده بر روی کامیون شلیک نمی‌کنند بلکه معمولاً آنها را از لانچرهای ثابت و با استفاده از کنترل راه دور شلیک می‌کنند تا خدمهٔ آتش آنها از آتش ضدتوپخانه اسرائیل در امان باشند. با این حال گزارش‌هایی هم از وجود سیستم‌های راکت‌انداز چندلوله‌ای متحرک منتشر شده است از جمله راکت‌اندازهای فجر-۳ ساخت ایران که بر روی کامیون‌های ایسوزو ژاپنی نصب شده‌اند.[۴۵]
منابع اسرائیلی بارها از انتقال راکتهای دوربرد از جمله انواع ۲۴۰ میلی‌متری راکت معروف ب‌ام-۲۱ گراد و راکتهای فجر-۳ و فجر-۵ به حزب‌الله لبنان خبر داده‌اند. گزارش‌هایی هم از انتقال موشک بالستیک کوتاه‌برد زلزال-۲ با برد ۱۱۵ کیلومتری و کلاهک ۶۰۰ کیلوگرمی منتشر شده است. در سال ۲۰۰۴ رئیس سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل اعلام کرده حزب‌الله ۱۳ هزار راکت در اختیار دارد که بیشتر آنها برد ۲۵ کیلومتری داشته و حدود ۵۰۰ عدد از آنها برد ۴۵ کیلومتری (فجر-۳) و ۷۵ کیلومتری (فجر-۵) و چند ده عدد هم برد ۱۱۵ کیلومتری (زلزال-۲) دارند. البته سیستم‌های دوربرد مکانیسم هدف‌گیری نسبتاً پیچیده‌ای دارند و استفاده مؤثر حزب‌الله از آنها بدون کمک مستقیم نیروهای سپاه پاسداران بعید به نظر می‌رسد. در سال ۲۰۰۶ یک مقام ارشد اطلاعاتی نظامی اسرائیل به کمیسیون روابط خارجی و دفاعی کنست مجلس اسرائیل گفت که حزب‌الله هزاران راکت با برد ۲۰ کیلومتری و حدود ۱۰۰ راکت با برد ۴۰ تا ۷۰ کیلومتری در اختیار دارد. در ۱۳ ژوئیه ۲۰۰۶ نیروهای حزب‌الله یک راکت ۳۳۳ میلی‌متری با کلاهک ۱۰۰ کیلوگرمی و برد ۱۳ کیلومتری را به سوی اسرائیل شلیک کردند. آنها این راکت را رعد-۱ نامیدند که به نظر می‌رسد همان راکت شاهین-۱ ساخت ایران باشد. در ۲۸ ژوئیه ۲۰۰۶ حزب‌الله هفت راکت دوربرد را به سوی شهر آفولا در شمال اسرائیل شلیک کرد که به خارج از شهر برخورد کرده و هیچ کشته و مجروحی نداشت. حزب‌الله این راکت را خیبر-۱ معرفی کردند که به نظر می‌رسد نام دیگر راکت فجر-۵ باشد.[۴۵]
ایران همچنین پهپادهای غیرمسلح مهاجر-۴ را هم در اختیار حزب‌الله قرار داده است. در نوامبر ۲۰۰۴ حزب‌الله یک فروند هواپیمای بدون سرنشین را به سوی اسرائیل به پرواز درآورد که پس از گذشتن از فراز شهر نهاریا در آب‌های سرزمینی لبنان سقوط کرد. در سال ۲۰۰۶ هم حزب‌الله یک کشتی موشک‌انداز کلاس ساعر-۵ اسرائیل را هدف قرار داد که به مرگ یک ملوان اسرائیلی انجامید. ابتدا تصور می‌شد یک پهپاد حامل بمب به کشتی برخورد کرده اما بعداً مشخص شد که از مدل تولید ایران موشک کروز سی-۸۰۲ (با نام ایرانی موشک نور) برای حمله استفاده شده است. نیروهای حزب‌الله همزمان با همین حمله یک موشک ضدکشتی هدایت راداری سی-۸۰۲ را نیز به سوی یک کشتی تجاری با پرچم کامبوج که در کنار کشتی اسرائیلی قرار داشت، شلیک کردند. ۱۲ ملوان مصری این کشتی که پس از برخورد موشک به آب پریده بودند توسط کشتی‌های دیگر نجات داده شدند.[۴۵]
فعالیت سیاسی
حزب‌الله لبنان با انتشار مرام‌نامه جدیدی در سال ۲۰۰۹، صراحتاً بر اجرای یک سیستم اسلامی بر پایه رأی مستقیم مردم و نه از طریق اجبار و تحمیل، تأکید نموده است. تأکید حزب‌الله مبنی بر نبود اجبار در اسلام، نوعی انعطاف‌پذیری ایدئولوژیک جهت پذیرش اصل تغییر اولویت‌های راهبردی را به این جنبش تزریق نموده است. در همین راستا، حزب‌الله معتقد است که نیل به مردم‌سالاری مبتنی بر رضایت مردم، یکی از اصول اساسی حکومت در لبنان باقی خواهد ماند. با تأکید بر نیاز به مردم‌سالاری مبتنی بر رضایت مردم و تشکیل دولت وحدت ملی، پیام سند جدید این خواهد بود که حزب‌الله خود را یک بازیگر سیاسی عمده در لبنان به‌شمار می‌آورد و فارغ از نتایج انتخابات، حکومت باید اصل توافق با حزب‌الله را مدّ نظر قرار دهد.[۴۶] بر این اساس، حزب‌الله لبنان از سال ۲۰۰۹ چهره‌ای سیاسی به خود گرفت و به‌طور جدی پا به عرصهٔ رقابت‌های سیاسی گذاشت و در تمام انتخابات‌های پارلمانی و شهری لبنان حضور فعالی داشته است که برخی از آنها با پیروزی و برخی نیز با شکست همراه بوده است. در انتخابات پارلمانی ژوئن ۲۰۰۹ تمامی کاندیدهای حزب‌الله به پارلمان راه یافتند اما از آنجا که متحدان آنها در ائتلاف ۸ مارس موفق به کسب آرای مردم نشدند، گروه ۱۴ مارس (تحت حمایت غرب) با کسب ۷۱ کرسی پیروز انتخابات اعلام شد.[۴۷] اما به رغم شکست جریان ۸ مارس در این انتخابات، حزب‌الله لبنان و متحدین آنها در پی سقوط دولت سعد حریری در ژانویه ۲۰۱۱ به دلیل استعفای یازده وزیر متعلق به گروه ۸ مارس، توانستند دولت را در اختیار بگیرند و تاکنون نیز که به روزهای پایانی عمر قانونی آن نزدیک می‌شویم، موقعیت سیاسی خود را حفظ نمایند.[۴۸]
دیدگاه‌های مخالفین
به جز در خارج لبنان این گروه منتقدانی در درون این کشور نیز دارد. برای مثال حامیان دولت فؤاد سینیوره (نخست وزیر پیشین لبنان) با تأکید بر اینکه فقط دولت لبنان از حق تصمیم‌گیری درباره مقابله با تهدیدهای خارجی برخوردار است، سازمان سیاسی حزب‌الله را به مثابه «دولت در دولت» و شبه نظامیان آن را «ارتش در ارتش» می‌نامند و در مجموع حزب‌الله را به دنبال کردن منافع ایران و سوریه متهم می‌کنند.[۴۹]
در تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۰۹ میلادی، و یک ماه پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی لبنان، بان کی‌مون، دبیر کل سازمان ملل متحد در گزارشی به شورای امنیت سازمان ملل متحد، حزب‌الله لبنان و سایر گروه‌های شبه‌نظامی را متهم به ایجاد بی‌ثباتی در این کشور کرد. بان کی‌مون، همچنین حزب‌الله لبنان را خطری برای آرامش و پیشبرد مردم‌سالاری در لبنان خواند.[۵۰]
تخصیص نام «گروه تروریستی»
بسیاری از کشورها برسر نحوه نامگذاری گروه حزب‌الله لبنان به عنوان «گروه سیاسی مشروع» و یا «گروهی تروریستی و نامشروع» یا هر دو، اختلاف نظر دارند. بصورتی که در میان اکثر کشورهای جهان عرب و برخی کشورهای اسلامی من‌جمله ایران، از حزب‌الله لبنان به عنوان «مقاومتی مشروع» یاد می‌کنند.[۱۴] این در حالی است که دولت لبنان از گروه حزب‌الله به عنوان حزبی مشروع و قانونی یاد می‌کند.[۵۱] سازمان اینترپل پس از حادثه بمب‌گذاری آمیا و به درخواست دولت آرژانتین، عماد مغنیه یکی از اعضای حزب‌الله را را به اتهام ارتباط با این حادثه مورد پیگرد قرار داد[۵۲] در اسفند ۹۴ شورای همکاری خلیج فارس این حزب را تروریستی نامید کشورهای زیر، شاخه نظامی گروه حزب‌الله لبنان را به عنوان گروهی تروریستی شناسایی کرده‌اند.
| کشورها | توضیحات | مراجع |
|---|---|---|
| استرالیا | ستاد عملیات ویژه حزب‌الله لبنان | [۵۳] |
| کانادا | تمامی موجودیت حزب‌الله لبنان | [۵۴] |
اتهام جاسوسی، خرابکاری و قاچاق سلاح به مصر
دادستانی مصر در تاریخ ۱۲ آوریل ۲۰۰۹ میلادی، با متهم کردن حزب‌الله لبنان به جاسوسی، قاچاق اسلحه و تلاش برای بی‌ثبات کردن مصر، از بازداشت گروه ۴۹ نفره‌ای خبر داد که با دستور گرفتن از سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله لبنان، علیه امنیت ملی مصر فعالیت می‌کردند.[۵۵][۵۶]
سید حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله در واکنش به این دستگیری‌ها اعتراف کرد که تنها یکی از دستگیرشدگان لبنانی، به نام سامی شهاب، عضو حزب‌الله بوده و در حال انجام مأموریتی برای رساندن تدارکات نظامی به فلسطینی‌های نوار غزه بوده‌است. با وجود ادعای نصرالله، سامی شهاب در اعترافات خود مدعی شده که برنامه حملهٔ تروریستی در اصل «حرکتی انتقام‌جویانه در برابر کشته شدن عماد مغنیه، از رهبران نظامی ارشد گروه حزب‌الله لبنان بوده‌است».[۵۷]
دبیران کل
رابطه با ایران
بنا بر گفته‌های محمدحسن اختری سفیر ایران در سوریه در سال‌های (۱۹۹۷–۱۹۹۴) و (۲۰۰۸–۲۰۰۵) ایران به حزب‌الله کمک‌های مالی و معنو�� کرده‌است و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به آموزش نیروهای حزب‌الله می‌پرداخته‌است ولی او هرگونه شرکت مستقیم ایران را در درگیرهای حزب‌الله رد می‌کند.[۵۸]
جمهوری اسلامی ایران ارتباط نزدیکی با جنبش حزب‌الله دارد و دولت و نهادهای حکومتی ایران، از جمله بنیاد شهید، حمایت‌های مالی قابل توجهی از این گروه و طرفداران و ساکنان مناطق تحت نفوذ آن به عمل می‌آورند.[۵۹]
در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۶ سایت المنار متعلق به حزب‌الله لبنان خبر داد که حسن نصرالله در یک سخنرانی عمومی با اشاره به محدودیت‌های مالی علیه این گروه گفت: «این محدودیت‌ها تأثیری در وضعیت حزب‌الله ندارد چون تمام منابع مالی حزب‌الله نه از بانک‌ها بلکه از سوی ایران تأمین می‌شود.» همچنین گفت: «این پول‌ها همان‌طور به دست ما می‌رسد که موشک‌هایی که با آن اسرائیل را تهدید می‌کنیم.»[۶۰]
پیش از این، پیرو ماجرای توقیف طلا و ارز متعلق به ایران در ترکیه در سال ۱۳۸۷ و ۸۸، به ترتیب یک رسانه ایرانی-اتریشی و یک رسانه اسرائیلی تحلیلگر اخبار با اشاره به اخبار العربیه و اخبار غیر رسمی از ارتباط آن ماجرا با حمایت جمهوری اسلامی از حزب‌الله لبنان و تأسیس یک بانک مشترک در ترکیه خبر داده بودند.[۶۱][۶۲]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ Ekaterina Stepanova, Terrorism in Asymmetrical Conflict: Ideological and Structural Aspects, Stockholm International Peace Research Institute, Oxford University Press 2008, p. 113
- ↑ Levitt, Matthew (2013). Hezbollah: The Global Footprint of Lebanon's Party of God. p. 356.
Hezbollah's anti-Western militancy began with attacks against Western targets in Lebanon, then expanded to attacks abroad intended to exact revenge for actions threatening its or Iran's interests, or to press foreign governments to release captured operatives.
- ↑ "Who are Hezbollah". BBC News. May 21, 2008. Retrieved August 15, 2008.
- ↑ An International History of Terrorism: Western and Non-Western Experiences. p. 267.
Based upon these beliefs, Hezbollah became vehemently anti-West and anti-Israel.
- ↑ Criminology: Theories, Patterns & Typology. p. 396.
Hezbollah is anti-West and anti-Israel and has engaged in a series of terrorist actions including kidnappings, car bombings, and airline hijackings.
- ↑ "Letter that was sent from Neturei Karta to His Excellency Sayyed Hasan Nasrallah:". nkusa.org. 19 February 2008. Retrieved 24 Feb 2017.
- ↑ Julius, Anthony. "Trials of the Diaspora: A History of Anti-Semitism in England." Google Books. 1 May 2015.
- ↑ Michael, Robert and Philip Rosen. "Dictionary of Antisemitism from the Earliest Times to the Present." Google Books. 1 May 2015.
- ↑ Perry, Mark. "Talking to Terrorists: Why America Must Engage with Its Enemies." Google Books. 1 May 2015
- ↑ http://www.jpost.com/International/Analysis-Hezbollahs-lethal-anti-Semitism
- ↑ Elie Alagha, Joseph (2011). Hizbullah's Documents: From the 1985 Open Letter to the 2009 Manifesto. Amsterdam University Press. pp. 15, 20. ISBN 90-8555-037-8.
- ↑ Shehata, Samer (2012). Islamist Politics in the Middle East: Movements and Change. Routledge. p. 176. ISBN 0-415-78361-5.
- ↑ Husseinia, Rola El (2010). "Hezbollah and the Axis of Refusal: Hamas, Iran and Syria". Third World Quarterly. 31 (5). doi:10.1080/01436597.2010.502695.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Asia Times Online:: Middle East News - Hezbollah's transformation
- ↑
Israel Ministry of Foreign Affairs (۱۹۹۶-۰۴-۱۱), "Hizbullah", (به انگلیسی)
{{citation}}: External link in|مقاله=|title=(help) Retrieved on 2006-08-17. - ↑ «FRONTLINE/WORLD. Lebanon - Party of God. The Story.» پی‌بی‌اس. ۲۴ February 2007.
- ↑ Rubenstein, Colin. «Australia is right to ban Hezbollah. Here's why.» دی ایج. ۲ June 2003. ۲۴ February 2007.
- ↑ «National Geographic News Photo Gallery: Hezbollah, Igniting Conflict.» انجمن جغرافیای ملی. ۲۴ February 2006.
- ↑ Adam Shatz (April ۲۹, ۲۰۰۴), The New York Review of Books (به انگلیسی)
{{citation}}:|مقاله=ignored (help); Check date values in:|تاریخ=(help); External link in|مقاله=|title=(help) - ↑ An open letter, The Hizballah program
- ↑ «نگاهی به زندگی سید حسن نصرالله». خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در ۱ بهمن ۱۳۸۷.
- ↑ «سید «حسن نصرالله» رهبر و الگوی جهان عرب». مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان. دریافت‌شده در ۲ بهمن ۱۳۸۷.
- ↑ Norman, Lawrence and Gordon Fairclough. "Pressure Mounts for EU to Put Hezbollah on Terror List." Wall Street Journal. 7 September 2012. 3 November 2012.
- ↑ Kreiger, Hilary Leila and Benjamin Weinthal. "US official urges EU to name Hezbollah 'terrorists.' Jerusalem Post. 26 October 2012. 3 November 2012.
- ↑ "Dutch FM urges EU to place Hezbollah on terror group list." JTA. 6 September 2012. 3 November 2012.
- ↑ Muriel Asseraf, Prospects for Adding Hezbollah to the EU Terrorist List, September 2007
- ↑ Spangler, Timothy (March 25, 2011). "Bahrain complains over Hezbollah comments on protests". Jerusalem Post. Retrieved November 22, 2011.
- ↑ "Bahrain arrests bombing suspects and blames Hezbollah". Reuters. November 6, 2012.
- ↑ EGYPT: Cairo calls Hezbollah terrorist organization. LA Times, April 13, 2009
- ↑ اتحادیه عرب حزب‌الله لبنان را گروه تروریستی اعلام کرد بی‌بی‌سی فارسی، ۱۱ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ Goldirova, Renata (September 17, 2008). "MEPs call on EU states to list Hezbollah as terrorist group". EUobserver. Retrieved August 6, 2009.
- ↑ "Hezbollah, the Party of Terror. Why should be included in the EU terrorist list" (PDF), Friends of Israel Initiative, October 5, 2012
- ↑ فهرست تروریستی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا
- ↑ Kanter, James; Rudoren, Jodi (July 22, 2013). "European Union Adds Military Wing of Hezbollah to List of Terrorist Organizations". New York Times. Retrieved September 4, 2013.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامNZ-r1373-terrorlistوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ' Russia says Hezbollah, Hamas not terror groups,' The Times of Israel November 16, 2015.
- ↑ Omar Nashabe, 'China’s Ambassador in Lebanon: Hezbollah Arms a Trade Matter,' 4 May Al-Akhbar, 2012
- ↑ مصاحبه سید حسن نصرالله با سیمای جمهوری اسلامی ایران (ممری تی. وی)
- ↑ گیتا شناسی نوین کشورها - ص۳۶۲
- ↑ گیلبرت اچکار و مایکل وارشوفسکی (۲۸ فوریه ۲۰۰۷)، جنگ ۳۳ روزه:جنگ اسرائیل علیه حزب‌الله در لبنان و تبعات آن، Paradigm Publishers (انتشارات پارادایم)، شابک ISBN ۹۷۸-۱-۵۹۴۵۱-۴۰۹-۸ مقدار
|شابک=را بررسی کنید: invalid character (کمک) تاریخ وارد شده در|سال=را بررسی کنید (کمک) - ↑ سازمان عفو بین‌الملل
- ↑ Lebanon: who won the war? Open Democracy
- ↑ http://alef.ir/vdcbwzb5zrhbw5p.uiur.html?287287
- ↑ https://www.tabnak.ir/fa/news/522351/ناو-هواپیمابر-فوق-مدرن-ایران-در-مدیترانه
- ↑ ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ ۴۵٫۲ Hizballah Rockets Global Security
- ↑ بندتا برتی، حزب‌الله لبنان و تثبیت نقش جهانی، روزنامه اطلاعات، 10 اردیبهشت، 1389
- ↑ reuters, Anti-Syrian bloc celebrates Lebanon election win, Jun 7, 2009, Available at: http://www.reuters.com/article/2009/06/07/us-lebanon-election-idUSTRE55609720090607; خبرگزاری فارس، تمامی نامزدهای حزب‌الله به پارلمان راه یافتند، 19 خرداد 1388، قابل دسترس در: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8803190927
- ↑ پیش بینی آینده حزب‌الله لبنان دیپلماسی ایرانی
- ↑ احمد زیدآبادی. «سلاح حزب‌الله؛ مسئله این است». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۸ مه ۲۰۰۸.
- ↑ دبیرکل سازمان ملل: «حزب‌الله لبنان عامل بی‌ثباتی‌ست» (دویچه وله فارسی)
- ↑ Hezbollah's Role in Lebanon's Government, رادیوی عمومی ملی
- ↑ "Interpol votes against Iran in Argentina terror case" (به انگلیسی). وبگاه اینتر نشنال هرالد تریبیون. November ۶, ۲۰۰۷. Retrieved 16 شهریور 1387.
{{cite web}}: Check date values in:|تاریخ بازدید=(help) - ↑ Australian National Security (به انگلیسی), ۲۰۰۵-۰۷-۱۸
{{citation}}:|مقاله=ignored (help); External link in|مقاله=|title=(help) Retrieved on 2006-08-21. - ↑ See:
- Office of the Superintendent of Financial Institutions Canada (به انگلیسی)
{{citation}}:|مقاله=ignored (help); External link in|مقاله=|title=(help) Retrieved on ۲۰۰۶-۰۷-۲۵. - Public Safety and Emergency Preparedness Canada (PSEPC), Government of Canada (به انگلیسی)
{{citation}}:|مقاله=ignored (help); External link in|مقاله=|title=(help) Retrieved on 2006-07-16.
- Office of the Superintendent of Financial Institutions Canada (به انگلیسی)
- ↑ مصر حزب‌الله را به برهم زدن ثبات متهم کرد (دویچه وله فارسی)
- ↑ ماهیت تشنج بی‌سابقه میان حزب‌الله لبنان و مصر (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ حزب‌الله درصدد انتقام قتل عماد مغنیه بود (دویچه وله فارسی)
- ↑ «حزب‌الله و حماس فرزندان انقلاب ایران». وبگاه روزنامه اعتماد. یکشنبه، ۵ خرداد ۱۳۸۷. دریافت‌شده در چهارشنبه ۶ شهریور ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=،|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «احمدی‌نژاد وارد لبنان شد». بی‌بی‌سی. ۱۳ اکتبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۰.
- ↑ «نصرالله: تمام منابع مالی حزب‌الله مانند موشک‌هایش از ایران تأمین می‌شود». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۴ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ «کانتینر 5/18 میلیارد دلاری در مثلث برمودا».
- ↑ «Iran demands Turkey return 18.5 billion dollars it seized a year ago from smuggler moving it to Lebanon». imra.org.il.
منابع
- خبرگزاری مهر
- هفته نامه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی «صبح صادق» شماره ۲۶۰ صفحه:۸
- حق شناس کمیاب، سید علی، ساختار سیاسی اجتماعی لبنان، انتشارات سنا، ۱۳۸۸
- گیتا شناسی نوین کشورها، عباس جعفری، گیتاشناسی، تهران، ۹۶۴-۳۴۲-۱۴۳-۰