ویکی‌پدیا

قتل فراقضایی

قتل فراقضایی (به انگلیسی: Extrajudicial killing) (همچنین اعدام فراقضایی (انگلیسی: extrajudicial execution)) به کشتن یک یا چند فرد توسط مقامات دولتی گفته می‌شود که بدون اجازهٔ قوه قضائیه یا روند قانونی انجام می‌شود و با رویه عادلانه مطابقت ندارد. اهداف قتل‌های فراقضایی اغلب رهبران سیاسی، مذهبی، اجتماعی یا اتحادیه‌های کارگری مخالف هستند که به تنهایی توسط سازمان‌های (مخفی) دولتی یا دیگر نیروهای دولتی مانند نیروهای مسلح یا پلیس انجام می‌شود. اعدام فراقضایی شامل مواردی که مقامات دولتی تحت انگیزه‌های کاملاً شخصی دست به جرم می‌زنند نمی‌شود.[۱]

امروزه اعدام‌های فراقضایی در کشورهایی مانند سوریه،[۲][۳][۴] عراق،[۵][۶][۷][۸][۹] مصر،[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴] لیبی،[۱۵] آمریکای مرکزی،[۱۶][۱۷] هند،[۱۸][۱۹][۲۰] مکزیک،[۲۱] کلمبیا،[۲۲] برزیل،[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷] ونزوئلا،[۲۸][۲۹] اندونزی،[۳۰] افغانستان[۳۱] پاکستان،[۳۲] بنگلادش،[۳۳][۳۴][۳۵] بسیاری از کشورها و مناطق در آفریقا،[۳۶][۳۷][۳۸][۳۹][۴۰] همانند جمهوری دموکراتیک کنگو[۴۱] و بوروندی،[۴۲][۴۳] جامائیکا،[۴۴][۴۵][۴۶] کوزوو،[۴۷] روسیه،[۴۸][۴۹] ازبکستان، بخش‌هایی از تایلند،[۵۰] ترکیه،[۵۱][۵۲][۵۳][۵۴][۵۵] فیلیپین،[۵۶][۵۷][۵۸][۵۹][۶۰][۶۱][۶۲] تاجیکستان،[۶۳][۶۴] پاپوآ گینه نو،[۴۱][۶۵][۶۶] و نیروهای اسرائیل[۶۷][۶۸][۶۹] انجام می‌شوند.

ایران

ویرایش

تاریخچهٔ معاصر استفاده گسترده از اعدام‌های فراقضایی در ایران به دوران محمدرضا پهلوی بازمی‌گردد که با استفاده از ساواک به کشتن و شکنجهٔ مخالفین دست می‌زد. اگرچه پس از انقلاب اسلامی استفاده از اینگونه قتل‌ها افزایش یافت و نظام اسلامی ایران در دهه‌های ۱۹۷۰، ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ به صورت وسیع دست به اعدام‌های فراقضایی مخالفین خود زد. برخی از نمونه‌های آن قتل‌های زنجیره‌ای سیاسی، اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ و بمب‌گذاری آمیا می‌باشند.[۷۰][۷۱][۷۲]

افغانستان

ویرایش

استفاده گسترده از اعدام‌های فراقضایی در افغانستان در زمان جمهوری دموکراتیک افغانستان آغاز شد[۷۳] و در زمان جنگ‌های داخلی به اوج خود رسید. اگرچه حتی پس از سقوط طالبان دیدبان حقوق بشر دولت حامد کرزی را محکوم به قتل، شکنجه و تجاوز جنسی کرد.[۳۱]

منابع

ویرایش
  1. ↑ Reyes, Ruben. "Extrajudicial Killings and Unexplained Disappearances". Court of Appeals. Retrieved 25 September 2016.
  2. ↑ http://www.dw.com/en/ai-estimates-up-to-13000-civilians-executed-in-syrian-military-prison-over-four-years/a-37435537
  3. ↑ "UN Experts: Widespread Abuses and Killings of Detainees in Syria". 17 February 2016.
  4. ↑ "Syria: Extrajudicial Executions". 9 April 2012.
  5. ↑ «Torture and Extrajudicial Killings in Iraq». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹.
  6. ↑ «ei: Extrajudicial Killings». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  7. ↑ USA: An Extrajudicial Execution by the CIA? | Amnesty International بایگانی‌شده در اوت ۱۴, ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine
  8. ↑ «Proof of US orchestration of Death Squads Killings in Iraq». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  9. ↑ "Soccer Dad: Extrajudicial killings, hamas style". Archived from the original on 28 September 2007. Retrieved 20 June 2017.
  10. ↑ http://www.bbc.com/news/world-middle-east-39670873
  11. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  12. ↑ "Egypt rights group says 754 extrajudicial killings in 2016". 8 June 2016.
  13. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  14. ↑ https://www.alaraby.co.uk/english/news/2017/1/25/egypt-police-carry-out-extrajudicial-execution-in-north-sinai
  15. ↑ "Libya - in-year update July 2015 - gov.uk".
  16. ↑ El Salvador: The spectre of death squads | Amnesty International بایگانی‌شده در دسامبر ۷, ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine
  17. ↑ "El Salvador: War, Peace, and Human Rights, 1980–1994". Gwu.edu. Retrieved March 1, 2016.
  18. ↑ "Amnesty International Highlights Extrajudicial Killings in Kashmir - KashmirWatch". 9 July 2015. Archived from the original on 27 January 2022. Retrieved 20 June 2017.
  19. ↑ "US rights report slams India for 'extra judicial killings' and 'arbitrary arrests' - Times of India".
  20. ↑ Jha, Prem Shankar. "Police Encounters are the Dirty Side of Indian Democracy - The Wire".
  21. ↑ ""Extrajudicial killings and impunity persist in Mexico" – UN rights expert's follow-up report".
  22. ↑ Cosoy, Natalio (24 June 2015). "Colombia's top army officers 'knew of extrajudicial killings'" – via www.bbc.com.
  23. ↑ "Brazil: Surge in killings by police sparks fear in favelas ahead of Rio Olympics".
  24. ↑ ""Good Cops Are Afraid"". 7 July 2016.
  25. ↑ "Brazil: 'Trigger happy' military police kill hundreds as Rio prepares for Olympic countdown".
  26. ↑ CNN, Ashley Fantz and Mariano Castillo. "Amnesty slams killings by police in Rio de Janeiro".
  27. ↑ "Cops in Rio keep killing people ahead of Brazil's Olympics, report says - VICE News".
  28. ↑ "World Report 2002: Venezuela". Human Rights Watch.
  29. ↑ "World Report 2003: Venezuela". Human Rights Watch.
  30. ↑ http://alrc.asia/indonesia-extrajudicial-and-summary-executions-remain-a-serious-problem-despite-legal-guarantees-to-the-right-to-life/
  31. ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ Graham-Harrison, Emma (3 March 2015). "Afghanistan officials sanctioned murder, torture and rape, says report" – via The Guardian.
  32. ↑ "Pakistan army accused of extrajudicial killings in Swat". BBC News. July 16, 2010. Retrieved Jul 17, 2010.
  33. ↑ "Bangladesh: Release Journalist and Rights Activist - All American Patriots". Archived from the original on 27 September 2007. Retrieved 20 June 2017.
  34. ↑ "Calls for end to torture, extrajudicial killings". Irinnews.org. 2016-03-07. Retrieved March 1, 2016.
  35. ↑ "Bangladesh Police Accused of Extrajudicial Killings in Protest Crackdown - VICE News".
  36. ↑ "Cote d'Ivoire: UN demands inquiry into 13 torture deaths". IRIN Africa. 16 March 2005. Retrieved 2 November 2012.
  37. ↑ "Ethiopia – extrajudicial killing/torture/arbitrary arrests". World Organisation Against Torture. Archived from the original on 26 December 2018. Retrieved 2 November 2012.
  38. ↑ Arubi, Emma (20 August 2012). "Nigeria: Delta Community Alleges Extrajudicial Killing by Soldiers". AllAfrica.
  39. ↑ "Kenya".
  40. ↑ "Uganda: Torture, Extortion, Killings by Police Unit". 23 March 2011.
  41. ↑ ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ Section, United Nations News Service (8 December 2015). "UN News - DR Congo: UN report accuses security forces of summary executions and death threats ahead of elections".
  42. ↑ AfricaNews (30 December 2016). "Burundi: 348 'extrajudicial' killings in 12 months - UN".
  43. ↑ "Burundi: Extrajudicial executions and systematic killings must be investigated".
  44. ↑ «Louis-Jodel Chamblain – Convicted assassin and leader of death squads». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ نوامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  45. ↑ Younge, Gary (December 6, 2005). "Jamaican gay activist shot dead after being abducted". The Guardian. London. Retrieved May 2, 2010.
  46. ↑ Eisner, Peter (March 16, 2004). "Aristide Back in Caribbean Heat". The Washington Post. Retrieved May 2, 2010. Note: first page of this article is missing from The Washington Post website, but can be found here [۱] بایگانی‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine
  47. ↑ "Report on Human Rights Violations in Kosovo". ECOSOC.
  48. ↑ https://web.archive.org/web/20110806071635/http://www.independent.co.uk/news/world/europe/court-rules-against-russia-in-chechen-killing-454152.html
  49. ↑ "Obituary: Alexander Litvinenko". BBC News. November 24, 2006. Retrieved May 2, 2010.
  50. ↑ "Thailand: Extrajudicial killing, impunity". Ahrchk.net. Archived from the original on 3 March 2011. Retrieved March 1, 2016.
  51. ↑ "Turkey: State Blocks Probes of Southeast Killings". 11 July 2016.
  52. ↑ «ZAMAN». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  53. ↑ The report Turkey: Extrajudicial Executions (AI Index: EUR 44/45/90) was accessed on 10 September 2009
  54. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  55. ↑ "Turkish military officer confirms Kurd killings | The National". Thenational.ae. 2010-08-25. Retrieved March 1, 2016.
  56. ↑ Iyengar, Rishi. "Philippines: Rodrigo Duterte's Drug War Claims 2,400 Lives".
  57. ↑ Arroyo fails to take steps to end extrajudicial killings بایگانی‌شده در آوریل ۱۸, ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine
  58. ↑ Huggler, Justin (February 22, 2007). "Philippines army accused of killing political activists". The Independent. London. Archived from the original on 23 November 2008. Retrieved May 2, 2010.
  59. ↑ "pinoyhr.net - This website is for sale! - pinoyhr Resources and Information". {{cite web}}: Cite uses generic title (help)
  60. ↑ "Scared Silent: Impunity for Extrajudicial Killings in the Philippines". Hrw.org. Archived from the original on 28 November 2016. Retrieved June 17, 2016.
  61. ↑ «U.N. Rapporteur: Philippines Military Implicated in Extra-Judicial Murders and Political Killings (Radio Pinoy USA)». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  62. ↑ «PC(USA) News: 'Graft and corruption'». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷.
  63. ↑ "Tajikistan: Severe Crackdown on Political Opposition". 17 February 2016.
  64. ↑ "U.S. Department of State: Tajikistan Country Report on Human Rights Practices for 1998". 1 March 1999.
  65. ↑ Davidson, Helen (23 October 2015). "Papua New Guinea students share video appearing to show women tortured for 'witchcraft'" – via The Guardian.
  66. ↑ "World Report 2014: Papua New Guinea". 21 January 2014.
  67. ↑ "Israel/OPT: Investigate apparent extrajudicial execution at Hebron hospital". www.amnesty.org. Retrieved 2016-05-11.
  68. ↑ "Israeli forces in Occupied Palestinian Territories must end pattern of unlawful killings". www.amnesty.org. Retrieved 2016-05-11.
  69. ↑ "Bringing into question Israel's extrajudicial killings".
  70. ↑ محاکمه عبدالله نوری وزیر کشور در دوران قتل‌ها و مدیر مسئول روزنامه اصلاح طلب خرداد (آنچه روزنامه خرداد در خصوص پرونده قتل‌ها مطرح کرده پاسخگویی وزیر اطلاعات وقت است که هم قدرت داشته و هم ظاهراً فتوی صادر کرده، از نظر ما وزیر اطلاعات وقت باید بخاطر قتل‌ها پاسخگو باشد چون امنیت ملی را به خطر انداخته…- روزنامه همشهری، ۱۱ آبان ۱۳۷۸)
  71. ↑ قتل‌های زنجیره‌ای پرونده ناتمام ـ بخش اول بایگانی‌شده در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine در وب‌گاه روزنامه ایران (شماره ۲۱۶۸ - سال هشتم - دوشنبه ۱۰ تیر ۱۳۸۱)
  72. ↑ روایت دادستان کل ایران از ارتباط یکی از عاملان قتلهای زنجیره‌ای با اصلاح طلبان در وب‌گاه بی‌بی‌سی فارسی
  73. ↑ Tomsen 2011, pp. 110–111.

کتاب‌ها

ویرایش
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=قتل_فراقضایی&oldid=39829462»