عشق به خود (به انگلیسی: Self-love) یا خوددوستی همواره به عنوان یک نقیصه اخلاقی همچون نخوت و خودخواهی دانسته شده‌است.[۱]

با این حال، روان‌شناس و فیلسوف اجتماعی، اریش فروم، به سال ۱۹۵۶ بیان داشت که دوست داشتن خود با غرور، خودپسندی و خودمحوری متفاوت بوده و به معنی مراقبت از خود و مسوولیت‌پذیری در قبال خود است.

باورهای سنتی

ویرایش

سیسرون سرانجام آنانی که sui amantes sine rivali (تنها عاشق خود، بدون هیچ رقیبی) هستند را شکست می‌دانست. این نگاه را فرانسیس بیکن نیز در محکوم کردن خوددوستانی که حاضرند تنها برای پختن نیمرویی برای خود، خانه‌شان را آتش بزنند، داشته‌است.[۲]

با این حال آگوستین، که در خداشناسی خود معتقد بود شیطان، وجود تحریف شده‌ای از خدا است، گناه غرور را تنها درجه‌ای تخفیف‌یافته از خوددوستی می‌دانست.[۳]

بازتعریف در قرن بیستم

ویرایش

اریک فروم با بازتعریف عشق به خود، نگاهی مثبت نسبت به آن ارائه کرد؛ با این استدلال که برای اینکه انسان قادر باشدفرد دیگری را دوست بدارد، در آغاز می‌بایست خود را دوست داشته باشد؛ به گونه‌ای که خود احترام گذاشته و خود را به درستی بشناسد. به این معنی که در شناخت قدرت‌ها و ضعف‌های خود، صادق و واقع‌گرا باشد.[۴][۵]

اریک اریکسون نیز به همین سان یک دیدگاه پساخودشیفتگی از ارزش به خود ارائه کرد.[۶] در همین حال کارل راجرز هم یکی از نتایج موفقیت‌آمیز بودن درمان را توانایی رسیدن به لذت ناشی از شناخت و بودن در خود می‌دانست.[۷]

در ادبیات

ویرایش

مالوولیو به عنوان «یک بیمار خوددوست… یک ولع آشفته» در شب دوازدهم (I.v.85-6), بدون هیچ خودآگاهی توصیف شده‌است.[۸]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. B. Kirkpatrick ed. , Roget's Thesaurus (1998) p. 592 and p. 639
  2. Francis Bacon, The Essays (1985) p. 131
  3. D. Sayers, Dante: Purgatory (1971) p. 66-7
  4. The Art of Loving (1956) by Erich Fromm. Harper (publisher). ISBN 978-0-06-091594-0.
  5. "How to Stop Beating Yourself Up and Start Loving Yourself More | Build The Fire". Build The Fire (به انگلیسی). Archived from the original on 11 March 2016. Retrieved 2016-03-10.
  6. Erik H. Erikson, Childhood and Society (1964) p. 260
  7. Carl Rogers, On Becoming a Person (1961) p. 87-8
  8. L. Anderson, A Kind of Wild Justice (1987) p. 116-8