یاتاقان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز واگردانی خودکار خرابکاری بر پایه امتیاز خرابکاری. واگردانی اشتباه ربات را همراه با پیوند تفاوت در کاربر:Dexbot/گزارش اشتباه اعلام کنید. همچنین توصیه میشود حساب کاربری بسازید.
برچسب: واگردانی
جز ابرابزار
خط ۱:
[[پرونده:Four-point-contact-bearing din628 type-qj 120-ex.png|بندانگشتی|300px|نمونه‌ای از یاتاقان ساچمه‌ای یا [[بلبرینگ]] در نمای برش‌خورده]]
 
'''یاتاقان''' {{انگلیسی|bearing}} وسیله‌ای است که اجازهٔ یک حرکت نسبیِ مشخص بین دو قطعه یا بیشتر را می‌دهد که به‌طور نمونه به صورت چرخش یا حرکت خطی است. یاتاقان‌ها را می‌توان به صورت گسترده‌ای بر طبق حرکت یا براساس اصول کاریشان و همچنین جهت بارهای اعمالی که می‌توانند تحمل کنند، طبقه‌بندی کرد
 
== تاریخچه و تکامل ==
خط ۸:
یک نوع متقدم از یاتاقان‌های خطی از سه بدنه استفاده می‌کند که بر روی هم و در زیر قلم‌بند قرار دارند. گرچه هیچ مدرک قاطعی وجود ندارد اما این فناوری ممکن است به قدمت ساخت [[اهرام سه‌گانه مصر|هرم گیزا]] باشد. یاتاقان‌های خطی مدرن از اصول مشابهی استفاده می‌کنند با این تفاوت که بعضی مواقع از ساچمه به جای غلتک استفاده می‌شود.
 
اجزای نخستین ساچمه‌های ساده و غلتکی، چوب بوده‌است اما سرامیک، یاقوت کبود و شیشه نیز کاربرد داشتند. آهن، برنز، [[بابیت]] و فولادهای دیگر، سرامیک‌ها و [[پلاستیک]] (برای مثال نایلون، [[پلی‌اکسی‌متیلن]]، تفلون و UHMWPE) همگی امروز معمولند. یک [[ساعت جیبی]] مرصع برای کاهش [[اصطکاک]] از سنگ‌ها استفاده می‌کند و با این کار اجازه می‌دهد که زمان دقیق‌تر نگه داشته‌شود. حتی مواد قدیمی هم می‌توانند دوام خوبی داشته باشند. برای مثال، امروزه هنوز هم می‌توان یاتاقان‌های چوبی را در آسیاب‌های آبی قدیمی دید که آب، سرد و [[روانکاری|روانکاری‌اش]] را تأمین می‌کند.
 
یاتاقان‌های چرخشی برای بسیاری از کاربردها مورد نیازند، از کاربردهای سنگین در محور چرخ‌ها و شفت‌های ماشینها گرفته تا قسمت‌های دقیق ساعت‌ها. ساده‌ترین یاتاقان چرخشی یاتاقان بوش است که فقط یک سیلندر است که بین چرخ و محورش وارد می‌شود، این ساختار به‌وسیله یاتاقان غلتشی ادامه پیدا کرد که در آن بوش به‌وسیله تعدادی غلتک سیلندری جایگزین شد. هر غلتک به عنوان یک چرخ جدا رفتار می‌کند.
خط ۱۶:
[[پرونده:Шарикоподшипники.jpg|بندانگشتی|200px| نقاشی [[لئوناردو دا وینچی]] (''۱۴۵۲–۱۵۱۹'') مطالعه بر روی یک بلبرینگ'']]
 
یک مثال قدیمی از بلبرینگ چوبی که یک میز چرخنده را پشتیبانی می‌کرد، از [[کشتی رومی نمی]] در [[دریاچه نمی]] به جا مانده‌است. خرابی کشتی به ۴۰ سال قبل از میلاد برمی گردد. گفته می‌شود [[لئوناردو دا وینچی]] یک نوع یاتاقان ساچمه‌ای را در حدود سال ۱۵۰۰ شرح داده‌است. مسئله‌ای در ارتباط با بلبرینگ‌ها، مالش ساچمه‌ها در مقابل یک دیگر است که موجب اصطکاک مضاعف می‌شود. اما مالش می‌تواند به‌وسیله محبوس کردن ساچمه‌ها درون یک قفس جلوگیری شود. یاتاقان غلتشی اتاق‌دار در اصل به‌وسیله [[گالیله]] در قرن هفدهم شرح داده شد. قرار دادن یاتاقان‌ها در یک ردیف تا سال‌های زیاد بعد از آن انجام نشد. اولین امتیاز حق ثبت کاسه ساچمه متعلق به [[فیلیپ وگان]] از [[کارمارتن]] در [[۱۷۹۴]] بود.
 
ایده [[فردریش فیشر]] در سال [[۱۸۸۳]] برای فرزکاری و سنگ زدن ساچمه‌ها در اندازه‌ها و گردی یکسان به کمک وسیله‌ای با ماشین تولید مناسب، اساس خلق یک صنعت مستقل بلبرینگ‌سازی را ایجاد داد.
 
یک حق امتیازی که به عنوان اولین حق امتیاز گزارش شده‌است، به یک تعمیرکار دوچرخه پاریسی در اوت [[۱۸۶۹]] رسید. این یاتاقان‌ها سپس در دوچرخه‌ای که به‌وسیله [[جیمز مور]] در اولین دوره مسابقات جهانی دوچرخه‌سواری در جاده [[پاریس-روان]] در نوامبر ۱۸۶۹ به مقام قهرمانی رسید، گنجانده‌شد.
 
طراحی مدرن یاتاقان خودتنظیم به [[اسون وینگوئیست]] از شرکت تولیدکننده بلبرینگ [[اس‌کی‌اف]] در سال [[۱۹۰۷]] مربوط می‌شد.
خط ۹۱:
عمر یاتاقان‌های غلتشی آماری است اما به‌وسیله بار، دما، [[نگهداری و تعمیر]]، ارتعاش، روانکاری و سایر فاکتورها تعیین می‌شود.
 
برای یاتاقان‌های ساده بعضی از مواد عمر بیشتری نسبت به بقیه می‌دهند. بعضی از ساعت‌های جان هریسون هنوز هم بعد از صدها سال کار می‌کنند چرا که از چوب [[پاک‌چوبه]] در ساختشان استفاده شده‌است. درحالی‌که ساعت‌های فلزی‌اش با توجه به فرسودگی بالقوه‌شان به ندرت کار کردند.
 
== تعمیر و نگهداری ==
خط ۱۷۴:
[[رده:قطعات خودرو]]
[[رده:وام‌واژه‌های ترکی]]
[[رده:یاتاقان‌ها]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]
[[رده:یاتاقان‌ها]]