« Unue, super la tuta lernejo pendas nivelanta mano de regulo. Estas reguligataj en ĉiuj detaloj ne nur limoj kaj enhavo de scio, sed ankaŭ nombro da horoj pojare, dediĉataj al ĉiu ĝia fako. Ne strebo al disvastigo de la scio staras sur la unua loko, sed obtuza timo de tiu ĉi disvastigo. Pri karakteraj specifaĵoj de la lernantoj estas forgesite komplete: ĉiuj supoziĝas esti tajlitaj laŭ unu mezuro, al ĉiuj estas instruata la sama skalo. Transiriga aŭ ne transiriga poento — jen sola mezurilo por taksado, ĉe tio oni ne prenas je konsiderado, kiom en tiu ĉi poento partoprenas blinda hazardo. Pri persono de la pedagogo ankaŭ estas forgesite. Li povas nek halti por troaj kvin minutoj je tia epizodo de scio, kiun li konsideras grava, nek dediĉi kvin minutojn malpli al tia epizodo, kiun li konsideras nesufiĉe grava aŭ antaŭtempa. Li estas devigata plenumi literon de la regulo — kaj nenion pli. Sed tiukaze kial ne apliki telefonon? Oni dungu en la centro selektitajn kaj sufiĉe konvenajn al nivelo de la nuntempaj postuloj pedagogojn, kiuj ja disvastigu per telefono lumon de scio laŭ vizaĝo de la universo, dum surloke tenu nurajn mentorojn, kiuj zorgos ke la lernantoj ne petolu… » | | « Прежде всего, над всей школой тяготеет нивелирующая рука циркуляра. Определяются во всей подробности не только пределы и содержание знания, но и число годовых часов, посвящаемых каждой отрасли его. Не стремление к распространению знания стоит на первом плане, а глухая боязнь этого распространения. О характеристических особенностях учащихся забыто вовсе: все предполагаются скроенными по одной мерке, для всех преподается один и тот же обязательный масштаб. Переводный или непереводный балл — вот единственное мерило для оценки, причем не берется в соображение, насколько в этом балле принимает участие слепая случайность. О личности педагога тоже забыто. Он не может ни остановиться лишних пять минут на таком эпизоде знания, который признает важным, ни посвятить пять минут меньше такому эпизоду, который представляется ему недостаточно важным или преждевременным. Он обязывается выполнить букву циркуляра – и больше ничего. Но, в таком случае, для чего же не прибегнуть к помощи телефона? Набрать бы в центре отборных и вполне подходящих к уровню современных требований педагогов, которые и распространяли бы по телефону свет знания по лицу вселенной, а на местах содержать только туторов, которые наблюдали бы, чтобы ученики не повесничали… » |