Senta
Senta, serbe Сента, hungare kaj rumane Zenta estas urbo kaj samtempe municipo en Serbio, en aŭtonomio Vojvodino, en distrikto Norda Banato (tamen geografie en regiono Baĉka). Ankoraŭ 4 vilaĝoj apartenas al la municipo.
| Senta | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| urbo | |||||
 Urbodomo de Senta
| |||||
urbo  vd
| |||||
|
| |||||
| Blazono | |||||
| Administrado | |||||
| Lando | Serbio | ||||
| Provinco | Vojvodino | ||||
| Distrikto | Norda Banato | ||||
| |||||
| Poŝtkodo | 24400 | ||||
| Aŭtokodo | SA | ||||
| Telefonkodo | +381(0)24 | ||||
| Retpaĝaro | www.zenta-senta.co.rs | ||||
| Politiko | |||||
| Urbestro | Rudolf Ceglédi (VMSZ) | ||||
| Demografio | |||||
| Loĝantaro | 18 704 | ||||
| - Metropola regiono | 23 316 | ||||
| Loĝdenso | 69 loĝ./km² | ||||
| Geografio | |||||
| Geografia situo | 45° 56′ N, 20° 5′ O (mapo)45.93333333333320.083333333333Koordinatoj: 45° 56′ N, 20° 5′ O (mapo) | ||||
| Alto | 92 m [+] | ||||
| Areo | 293,0 km² (29 300 ha) | ||||
| Horzono | UTC+01:00 [+] | ||||
| |||||
| |||||
|
| |||||
| Alia projekto | |||||
 Vikimedia Komunejo Senta [+]
| |||||
Bazaj informoj
redakti- Areo: 293 km²
- Loĝantaro: 20300
- Poŝtkodo: 24400
- Telefonprefikso: 24
Situo
redaktiLa urbo situas sur ebenaĵo, laŭ dekstra bordo de Tiso (kun ponto), laŭ ĉefvojo Horgoŝ-Novi Sad, laŭ fervojo Subotica-Temesvár.
Historio
redaktiLa hungaraj triboj okupis la Karpatan basenon en 895, tiu regiono estis tre konvena por ili. La unua mencio pri la komunumo devenis el 1216 en formo Zyntharew (=Zintapramo). Ulászló la 2-a nomumis la lokon libera reĝa urbo. La turkoj ekhavis la urbon en 1540, tiam la hungaroj rifuĝis, dume serboj alvenis, ili servis la turkojn. La aŭstra-hungara armeo venkis la turkojn en 1697. Tiu regiono iĝis limgarda zono ĝis 1741, dume la hungareco revenis.
En 1910 en la urbo loĝis 29.666 da homoj, (27.221 hungaroj, 2.020 serboj kaj 177 germanoj. Ĝis 1920 la urbo apartenis al Bács-Bodrog. En 1918 taĉmentoj de SHS (=Serba-Kroata-Slovena Reĝlando) okupis la urbon kaj kun okupitaj regionoj de Pécs kaj aliaj ili proklamis respublikon. Fine Senta apartenis al SHS. Inter 1941-1944 la urbo rehungariĝis. En 1942 jugoslaviaj partizanoj suferigis la loĝantaron. Sekve la hungara armeo faris tuturban razion en Novi Sad, pli, ol mil homoj estis murditaj. Hungario enkarcerigis estrojn de la raziuloj. En 1944 serboj reokupis la urbon kaj tuj murdis 64 da homoj. La tuta germaneco estis forsetligita.
En 2002 en la urbo loĝis 20 302 da homoj (15 860 hungaroj, 2655 serboj, 373 jugoslvianoj, 235 ciganoj, 118 montenegranoj, 78 kroatoj, 57 albanoj).
Vidindaĵoj
redaktiVizitindaĵoj estas urbodomo, romkatolika preĝejo kaj fajrobrigadejo.
Famuloj
redaktiEn la iama Zenta naskiĝis:
- hungara advokato Márton Rajki
- hungara aktoro József Mátray
- László Gallé (botanikisto)
- hungara poeto Gyula Szávay
- hungara kemiisto István Bugarszky
- hungara matematikisto Mihály Fekete
- hungara ministro Márton Lovászy.
En Senta naskiĝis:
- hungaraj aktoroj Csaba Jegercsik, Gábor Nagypál kaj Levente Törköly
- hungara instruisto Géza Fábri
- hungara literaturisto István Szeli
- hungardevena naĝisto Čaba Silađi
- hungara pentristo György Verebes.
En Senta naskiĝis kaj mortis:
- serbia hungara kuracisto Béla Burány.
Esperanto
redaktiLa urba muzeo de Senta ricevis grandan parton de la artaj kaj etnografiaj objektoj kiujn la Esperantista mondvojaĝanto kaj verkisto Tibor Sekelj unue lasis al muzeo en Subotica[1].
Ĝemelurboj
redakti- Gödöllő en Hungario
- Hódmezővásárhely en Hungario
- Kranj en Slovenio
- Mukaĉeve en Ukrainio
- Székelykeresztúr en Rumanio
Notoj kaj referencoj
redakti- ↑ Vidu Tibor Sekelj, Etnologo