Johano la Evangeliisto
Ĉi tiu artikolo temas pri Sankta Johano la Evangeliisto. Por aliaj signifoj vidu la artikolon Sankta Johano.Sankta Johano la Evangeliisto (antikve-greke Ἰωάννης, Iōánnēs, hebree יוחנן, ĉ. 3 al 101), tradicie konsiderata kiel la aŭtoro de unu el la kvar kanonaj evangelioj en la Nova Testamento. Li estas ofte kredita esti la sama persono kiel Johano la Apostolo, unu el la Dek du Apostoloj de Jesuo Kristo. Laŭ aliaj teologoj, ili eble estis malsamaj personoj.
| Sankta | ||
| Johano la Evangeliisto | ||
|---|---|---|
| Evangeliisto | ||
| ||
| Persona informo | ||
| Naskiĝo | 3 en Galileo, Heroda Tetrarkio | |
| Morto | 101 en Efezo | |
| Religio | kristanismo vd | |
| Familio | ||
| Patro | Zebedeo  vd
| |
| Patrino | Salomeo vd
| |
| Profesio | ||
| Okupo | evangeliisto vd
| |
| Sanktulo | ||
| Honorata en | Kopta Ortodoksa Eklezio de Alreksandrio Katolika Eklezio Orientaj katolikaj eklezioj Ortodoksa Kristana Eklezio Anglikana Komunio | |
| Festotago | 27-a de decembro (Okcidenta Eklezio); 8-a de majo kaj 26-a de septembro (Orienta Eklezio) | |
| Atributoj | aglo, kaliko, volvolibro | |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Verkoj atribuitaj al Johano
redaktiLaŭ tradicio, li estas la aŭtoro de kvin libroj de la Biblio:
- unu evangelio (Johano),
- tri leteroj (1 Johano, 2 Johano, 3 Johano)
- unu apokalipso pri la fino de la mondo (Apokalipso).
Laŭ la ĉi-supra tradicio, Johano estas la ĉefa aŭtoro de la Nova Testamento post Sankta Paŭlo, verkinte 20% da ĝi. Iuj el tiuj libroj eble estis verkitaj de liaj sekvintoj, precipe la pli malfruaj leteroj.
Tradicia biografio
redaktiEn la 90-oj, Johano estis ekzilita portempe al la insulo de Patmos en la Egea maro, kie li skribis sian apokalipson. Multaj ekzegezistoj tamen pridubas ĉi lastan aŭtorecon, ne nur pro stilistikaj sed ankaŭ pro teologie enhavaj kialoj. Post la krucumado de Jesuo, li laŭdire pasigis tempon en Efezo, kie li predikis kaj faris miraklojn.