Poliandrio

Poliandrio (el la grekaj poly- multaj, andras- viro) aŭ pluredzeco aludas al formo de geedzeco kie ino havas du aŭ pliajn edzojn samtempe. La formo de poliandrio kie virino geedziĝas al du aŭ pliaj fratoj estas konata kiel "frata poliandrio", kaj oni supozas fare de multaj antropologoj, ke ĝi estas la plej ofta formo.

Homa poliandrio

Poliandrio ĉe homa rilataro okazis en landoj tiom diversaj kiom Tibeto; la Kanada Arkto; nordaj partoj de Nepalo; Niĝerio;^[1] Butano; partoj de Barato (nome Ladaĥo; Zanskaro); Srilanko^[1]; kaj kelkaj antaŭkontaktaj socioj de Polinezio,^[2] kvankam probable nur inter virinoj de plej altaj kastoj ĉe tiu lasta.^[3] Ĝi okazis ankaŭ ĉe kelkaj regionoj de Junano kaj Siĉuano de Ĉinio, kaj en kelkaj subsaharaj afrikaj popoloj kiaj ĉe Masajoj en Kenjo kaj norda Tanzanio^[4] kaj en amerikindiĝenaj komunumoj.

Animala poliandrio

Ĉe kutimara ekologio poliandrio estas tipo de reprodukta adaptado kie unu ino pariĝas kun multaj maskloj. Alia mala^[5] reprodukta sistemo al tiu estas poliginio kie unu masklo pariĝas kun multaj inoj (ekz., leonoj, cervoj, kelkaj primatoj kaj multaj specioj kie estas alfa masklo).

Referencoj

↑ ^1,0 ^1,1 Whittington, Dee, "Polyandry Practice Fascinates Prince", 12a decembro, 1976. Kontrolita 14a oktobro, 2010. Arkivigite je 2015-09-08 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2015-09-08. Alirita 2021-09-04.
↑ Goldman I, 1970 Ancient Polynesian Society. Ĉikago: University of Chicago Press
↑ Thomas, N. 1987. “Complementarity and History: Misrecognizing Gender in the Pacific.” Oceania, 57(4):261-270
↑ The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. Page 86-87. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6
↑ Evolutionary anthropology of the human family; In C. A. Salmon and T. K. Shackelford (Eds.), The Oxford Handbook of Evolutionary Family Psychology. Novjorko: Oxford University Press.

Literaturo

Levine, Nancy, The dynamics of polyandry: Kinship, domesticity and population on the Tibetan border, Ĉikago: University of Chicago Press 1988. ISBN 0226475697, ISBN 978-0226475691
Peter, Prince of Greece, A Study of Polyandry, The Hague, Mouton, 1963
Beall, Cynthia M., and Melvyn C. Goldstein, "Tibetan Fraternal Polyandry: A Test of Sociobiological Theory," [American Anthropologist. 83(1): 898-901, 1981.]
Crook, J., & Crook, S. 1994. Explaining Tibetan polyandry: Socio-cultural, demographic, and biological perspectives.In J. Crook, & H. Osmaston (Eds.), Himayalan Buddhist villages ( pp. 735–786). Bristol, UK: University of Bristol.
Goldstein, M. C. 1971. Stratification, polyandry, and family structure in Central Tibet. Southwest Journal of Anthropology, 27, 64–74.
Goldstein, M. C. 1976. Fraternal polyandry and fertility in a high Himalayan valley in northwest Nepal. Human Ecology, 4(2), 223–233.
Lodé Thierry (2006) La Guerre des sexes chez les animaux. Eds O Jacob, Paris. ISBN 2-7381-1901-8
Smith, E.A. (1998). Is Tibetan polyandry adaptive? Methodological and metatheoretical critiques. Human Nature 9(3):225-261. Full text
Trevithick, Alan, 1997, "On a Panhuman Preference for Monandry: Is Polyandry an Exception?", Journal of Comparative Family Studies, Volume 28, #3: 154-181.

[Palm-1] 1,0 ^1,1 Whittington, Dee, "Polyandry Practice Fascinates Prince", 12a decembro, 1976. Kontrolita 14a oktobro, 2010. Arkivigite je 2015-09-08 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2015-09-08. Alirita 2021-09-04.

[2] Goldman I, 1970 Ancient Polynesian Society. Ĉikago: University of Chicago Press

[3] Thomas, N. 1987. “Complementarity and History: Misrecognizing Gender in the Pacific.” Oceania, 57(4):261-270

[4] The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. Page 86-87. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6

[5] Evolutionary anthropology of the human family; In C. A. Salmon and T. K. Shackelford (Eds.), The Oxford Handbook of Evolutionary Family Psychology. Novjorko: Oxford University Press.

[1]