Kuoppo

Kuoppo aŭ koppa (Ϙ) estas arkaika litero kiu estis uzata en fruaj formoj de la greka alfabeto, derivita de fenica qoph. En la fenica, qoph estis prononcata kiel senvoĉa uvula halto [q]; en la greka, kiu ne havis ĉi tiun sonon, ĝi estis anstataŭe uzita por [k] antaŭ dorsaj vokaloj (Ο kaj Υ). Ĉar la sono /k/ tiam superflue havis du skribojn, kuoppa estis eble anstataŭigita per kapo (Κ). Kuoppa restis en uzo kiel litero en iuj senserifaj grekaj regionoj en la 5-a jarcento a.K. ^[1].

Greka alfabeto
Αα Alfo	Νν Nuo
Ββ Beto	Ξξ Ksio
Γγ Gamo	Οο Omikrono
Δδ Delto	Ππ Pio
Εε Epsilono	Ρρ Roto
Ζζ Zeto	Σσς Sigmo
Ηη Eto	Ττ Taŭo
Θθ Teto	Υυ Upsilono
Ιι Joto	Φφ Fio
Κκ Kapo	Χχ Ĥio
Λλ Lambdo	Ψψ Psio
Μμ Muo	Ωω Omego
Iamaj literoj1,2
Digamo	Sano
Stigmo	Kuoppo
Heto	Sampio
	Ŝo
1Referencoj 2Eksteraj ligiloj

Simile al ĉiuj Literoj grekaj, kuoppa estis ankaŭ uzata kiel greka numeralo, kaj havis la valoron 90. Ĝia uzo por ĉi tio estas daŭrigat en modernaj tempoj kvankam ĝia formo ŝanĝis dum tempo de Q-eca al Z-eca ()

Kuoppa estis uzata kiel simbolo por urba Korinto, kiu havis la frua literumon kiel Ϙόρινθος. Kuoppa estas ankaŭ la fonto de la latina litero Q kaj la arkaika cirila numeralo koppa (Ҁ).

En la Unikodo estas du paroj de kodoj por prezenti literon kuoppa: majuskla U+03D8 (Ϙ) kaj minuskla U+03D9 (ϙ) por prezenti la Q-ecan literon, kaj U+03DE/U+03DF (Ϟϟ), por la Z-ecaj nombraj signoj. Notu, ke komputilaj tiparoj uzataj en foliumiloj povas montri ĉi tiuj kodojn malsame.