Η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου του Σουδάν (αραβικά: منتخب السودان الوطني لكرة القدم) εκπροσωπεί το Σουδάν στο διεθνές ποδόσφαιρο και ελέγχεται από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία του Σουδάν, το διοικητικό όργανο για το ποδόσφαιρο στο Σουδάν. Η έδρα του είναι το Στάδιο Χαρτούμ στην πρωτεύουσα Χαρτούμ. Το 1957, ήταν μία από τις τρεις ομάδες που συμμετείχαν στο εναρκτήριο Κύπελλο Εθνών Αφρικής, οι άλλες δύο ήταν η Αίγυπτος και η Αιθιοπία.[1]
Το Σουδάν είναι μια από τις παλαιότερες ομάδες στην Αφρική και έχει πλούσια ιστορία, ειδικά τη δεκαετία του 1950 και μέχρι τη δεκαετία του '70. Κέρδισαν το Κύπελλο Εθνών Αφρικής το 1970 ως γηπεδούχοι με τον Μουσταφά Αζχάρι ως τον καλύτερο παίκτη τους. Αφού κέρδισαν την Αιθιοπία με 3–0 και την ήττα με 1–0 από την Ακτή Ελεφαντοστού, εξασφάλισαν μια θέση στα ημιτελικά κερδίζοντας το Καμερούν με 2–1. Κέρδισαν την Αίγυπτο με 2-1 μετά την παράταση στον ημιτελικό και κέρδισαν 1-0 εναντίον της Γκάνας στον τελικό για να γίνουν πρωταθλητές Αφρικής. Έκτοτε, το Σουδάν γνώρισε σημαντική πτώση και υποβάθμιση του ποδοσφαίρου στη χώρα, επομένως η χώρα δεν μπορεί να επαναλάβει το κατόρθωμα που πέτυχε όπως πριν.[2]
Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία του Σουδάν ιδρύθηκε το 1936 και έτσι έγινε μια από τις παλαιότερες ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες που υπάρχουν στην Αφρική. Ωστόσο, πριν από την ίδρυση της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, το Σουδάν είχε αρχίσει να βιώνει το ποδόσφαιρο που έφεραν στη χώρα οι Βρετανοί αποικιστές από τις αρχές του 20ου αιώνα μέσω της Αιγύπτου. Μερικοί από τους καλύτερους σουδανικούς συλλόγους ιδρύθηκαν επίσης εκείνη την εποχή, συμπεριλαμβανομένων των Al-Hilal Omdurman, Al-Merrikh, που οδήγησαν στη διάδοση του ποδοσφαίρου στη χώρα. Το Khartoum League έγινε το πρώτο εθνικό πρωτάθλημα που παίχτηκε στο Σουδάν, δημιουργώντας έδαφος για τη μελλοντική ανάπτυξη του σουδανικού ποδοσφαίρου.
Κατά τη διάρκεια εκείνης της πρώιμης εποχής, το Σουδάν παρήγαγε μερικούς από τους καλύτερους παίκτες, με πιο αξιοσημείωτο τον Mustafa Azhari, αρχηγό του Σουδάν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ο Nasr El-Din Abbas, ο οποίος έγινε ο πρώτος σκόρερ του Σουδάν στην ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας. Ο Siddiq Manzul, ο οποίος ήταν καθοριστικός ηγέτης στον επιθετικό του Σουδάν. Το Σουδάν κατάφερε στη συνέχεια να επιτύχει το μεγαλύτερο επίτευγμά του ποτέ στην ιστορία, κερδίζοντας το Αφρικανικό Κύπελλο Εθνών του 1970, το μοναδικό αφρικανικό τους τρόπαιο μέχρι σήμερα.
Με την αποχώρηση σημαντικού αριθμού Σουδανών σταρ του ποδοσφαίρου εκείνη την εποχή, η εθνική ομάδα του Σουδάν επιδεινώθηκε. Το Σουδάν συμμετείχε στο Αφρικανικό Κύπελλο Εθνών το 1972 και το 1976, αλλά δεν κατάφερε να βγει από τη φάση των ομίλων. Εκείνη την εποχή, το Σουδάν μαστιζόταν από τον πρώτο και τον δεύτερο εμφύλιο πόλεμο που οδήγησε στο να αδυνατεί σε μεγάλο βαθμό το ποδόσφαιρο στη χώρα να διατηρήσει το καθεστώς του. Ομοίως, το Σουδάν υπέφερε επίσης από μια σειρά πολιτικών αναταραχών που εξάντλησαν τους ποδοσφαιρικούς πόρους της χώρας. Ως εκ τούτου, το Σουδάν δυσκολεύτηκε να προκριθεί σε ένα άλλο AFCON και η χώρα δεν έχει ακόμη προκριθεί σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA. Μόνο η Λιβύη είναι η άλλη μεγάλη αραβική χώρα στην Αφρική που δεν πέτυχε ποτέ αυτό το κατόρθωμα. Συχνά το Σουδάν συμμετείχε στην πρόκριση AFCON και η πλειοψηφία τερμάτισε στον πάτο ή σχεδόν στον πάτο της πρόκρισής τους. Αυτό ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις επιτυχίες τους στον διαγωνισμό συλλόγων, καθώς οι σουδανικοί σύλλογοι ήταν πανταχού παρόντες στο CAF Champions League.
Στις 9 Σεπτεμβρίου 2007, το Σουδάν κατάφερε να πετύχει ένα ιστορικό κατόρθωμα, νικώντας την αφρικανική δύναμη και συμμετέχουσα στο Παγκόσμιο ΚύπελλοΤυνησία με 3–2 εντός έδρας, σφραγίζοντας τη θέση του Σουδάν ως πρώτος φιναλίστ στον προκριματικό όμιλο 4 του Κυπέλλου Εθνών Αφρικής 2008. Αυτό σήμαινε ότι το Σουδάν είχε επιστρέψει τελικά στο AFCON μετά από 32 χρόνια, κάτι που θεωρήθηκε μεγάλη επιτυχία. Στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής του 2008, το πρώτο τους μετά από 32 χρόνια, το Σουδάν ομαδοποιήθηκε στον όμιλο C, τον οποίο μοιράστηκε με την Αίγυπτο, το Καμερούν και τη Ζάμπια. Με μια εντελώς άπειρη ομάδα, το Σουδάν έχασε και τα τρία ανταγωνιστικά παιχνίδια με αποτέλεσμα 0–3, τερματίζοντας στην τελευταία θέση του ομίλου του.
Καθώς η περιουσία αυξανόταν, το Σουδάν έφτασε στον τελευταίο γύρο των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2010, όπου είχε την ευκαιρία να επαναλάβει το κατόρθωμα. Δυστυχώς, η Γκάνα, το Μπενίν και το Μάλι δεν άφησαν το Σουδάν να προκριθεί και οι Σουδανοί τερμάτισαν τελευταίοι με μόνο έναν βαθμό, χάνοντας την ευκαιρία να φτάσουν στο AFCON και στο Παγκόσμιο Κύπελλο.
Το Σουδάν (ως οικοδεσπότης) προκρίθηκε αυτόματα στο Πρωτάθλημα Αφρικανικών Εθνών 2011. Τερμάτισαν στην κορυφή του ομίλου τους που αποτελούνταν από την Αλγερία, την Ουγκάντα και την Γκαμπόν για να προχωρήσουν στη συνέχεια στα νοκ άουτ. Μετά από μια νίκη εναντίον του Νίγηρα στα πέναλτι στους προημιτελικούς, έχασαν από την Αγκόλα στους ημιτελικούς (επίσης στα πέναλτι) για να κερδίσουν με 1–0 από την πρώην συμπαίκτρια της Αλγερίας (η οποία έχασε επίσης στα πέναλτι στους ημιτελικούς) και να τερματίσει τρίτη στο Πρωτάθλημα. τον πρώτο τους τερματισμό στο top 4 σε ένα μεγάλο αφρικανικό τουρνουά από το 1970.
Στα προκριματικά του Κυπέλλου Εθνών Αφρικής 2012, το Σουδάν ήταν και πάλι στον ίδιο όμιλο με την Γκάνα, μαζί με τη Σουαζιλάνδη και το Κονγκό. Ήταν μια επιτυχία καθώς το Σουδάν έχασε μόνο ένα παιχνίδι και έφτασε στο τουρνουά με εμφατικό τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της διάσημης εκτός έδρας ισοπαλίας με τους Γκάνας που είχαν ήδη φτάσει στους προημιτελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA νωρίτερα το 2010. Στη συνέχεια, το Σουδάν ακολούθησε με μεγαλύτερη επιτυχία στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής 2012, όπου στον όμιλο Β, το Σουδάν έκανε εξαιρετική εμφάνιση, τερματίζοντας δεύτερο πίσω από την Ακτή Ελεφαντοστού, νίκησε την Αγκόλα με διαφορά τερμάτων και έφτασε στο νοκ άουτ για πρώτη φορά από το 1970. Δυστυχώς, το Σουδάν βρέθηκε απέναντι στην Ζάμπιας και έχασε με 0–3. Η Ζάμπια θα κέρδιζε το τουρνουά για πρώτη φορά.
Στα προκριματικά του Κυπέλλου Εθνών Αφρικής του 2013, το Σουδάν υπέστη τεράστιο πλήγμα όταν έχασε από τη γειτονική Αιθιοπία με εκτός έδρας γκολ, χάνοντας 0-2 στην Αντίς Αμπέμπα μετά από μια πολύ έντονη νίκη με 5-3 εντός έδρας, έχασε έτσι τη διοργάνωση. Από τότε, το Σουδάν συνέχισε να αγωνίζεται για την πρόκριση στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής για τα επόμενα 7 χρόνια. Δεν είχαν επίσης καμία επιτυχία στην πρόκριση για το Πρωτάθλημα Εθνών Αφρικής μετά την 3η θέση τους το 2011 για ένα διάστημα μέχρι το 2018.
Το 2018 προκρίθηκαν στο Πρωτάθλημα Αφρικανικών Εθνών του 2018 αφού απέτυχαν να το κάνουν σε δύο προηγούμενες διοργανώσεις και τερμάτισαν στην 3η θέση και θεωρήθηκε ως σήμα που προαναγγέλλει μια νέα εποχή του σουδανικού ποδοσφαίρου. Λίγο αργότερα, με σχεδόν πανομοιότυπο αριθμό παικτών, το Σουδάν κατάφερε να προκριθεί στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής του 2021, τερματίζοντας μπροστά από την ισχυρή Νότια Αφρική, συμπεριλαμβανομένων δύο διάσημων νικών εντός έδρας εναντίον της Γκάνα και της Νότιας Αφρικής και απέκλεισε με επιτυχία τους Νοτιοαφρικανούς. επέστρεψε στο AFCON μετά από εννέα χρόνια. Η αισιοδοξία αυξήθηκε όταν το Σουδάν κέρδισε τη Λιβύη με 1–0 στα προκριματικά για το FIFA Arab Cup 2021, υπό την ίδια διοίκηση του Γάλλου προπονητή Hubert Velud, προκαλώντας τις εντυπώσεις ότι το Σουδάν θα ανακτούσε σύντομα την ένδοξη θέση του μεταξύ των αραβικών και αφρικανικών ποδοσφαιρικών εθνών.
Ωστόσο, το Σουδάν έχει ένα καταστροφικό άνοιγμα κατά τη διάρκεια των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA 2022. Έχοντας ταιριάξει με ένα ομοεθνές αραβικό κράτος και δυναμική του Μαρόκου, καθώς και τη Γουινέα-Μπισάου και τη Γουινέα που δεν έχουν λάβει μέρος σε Παγκόσμιο Κύπελλο όπως το Σουδάν, οι Σουδανοί εξακολουθούσαν να θεωρούνται κάπως καλύτεροι από τις δύο Γουινέες και θα μπορούσαν να είναι ένας πιθανός ανταγωνιστής απέναντι στο Μαρόκο. Το Σουδάν ξεκίνησε την αποστολή του με 0-2 εκτός έδρας με τους Μαροκινούς στο Ραμπάτ, το οποίο θεωρήθηκε αποδεκτό. Ωστόσο, στην εντός έδρας αναμέτρηση με τη Γουινέα-Μπισάου, το Σουδάν καταστράφηκε εντελώς από τους αντιπάλους της με 2-4, αφήνοντας την ομάδα στην τελευταία θέση και μειώνοντας τις ελπίδες για πρόκριση σε ένα παρθενικό Παγκόσμιο Κύπελλο. Η ελπίδα του Σουδάν διαψεύστηκε εντελώς αφού κέρδισε μόνο δύο βαθμούς μετά από δύο συνεχόμενες ισοπαλίες επί της Γουινέας, κάνοντας ουσιαστικά το Σουδάν την πρώτη ομάδα που αποκλείστηκε στον όμιλο.
