51 Πηγάσου

Ο αστέρας έχει φαινόμενο μέγεθος 5,49 και επομένως είναι ορατός με γυμνό μάτι στον ασέληνο νυχτερινό ουρανό κάτω από ευνοϊκές συνθήκες.

Ο 51 Πηγάσου έχει φασματικό τύπο κίτρινου νάνου. Το γεγονός ότι είναι αστέρας της Κύριας Ακολουθίας υποδεικνύει ότι παράγει την ενέργεια που ακτινοβολεί στο εσωτερικό του με πυρηνική σύντηξη υδρογόνου στις κεντρικές περιοχές του. Η ενεργός θερμοκρασία της χρωμόσφαιράς του (δηλαδή προσεγγιστικά η επιφανειακή του θερμοκρασία) είναι περίπου 5571 K (5298 °C). Η ηλικία του εκτιμάται σε 6,1 ως 8,1 δισεκατομμύρια έτη (ο Ήλιος έχει ηλικία περί τα 4,7 δισεκ. έτη), ενώ η διάμετρός του είναι 24% μεγαλύτερη από αυτή του Ηλίου και η μάζα του 11% μεγαλύτερη της ηλιακής. Ως αποτέλεσμα, έχει απόλυτη (πραγματική) λαμπρότητα 30% μεγαλύτερη της ηλιακής, που αντιστοιχεί σε απόλυτο μέγεθος +4,51. Η περιεκτικότητά του σε στοιχεία βαρύτερα από το υδρογόνο και το ήλιο, γνωστή ως μεταλλικότητα, είναι επίσης μεγαλύτερη της ηλιακής. Οι αστέρες με μεγάλη μεταλλικότητα είναι πιθανότερο να φιλοξενούν πλανήτες^[3]. Το 1996 οι αστρονόμοι Baliunas, Sokoloff και Soon μέτρησαν ότι ο αστέρας περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του μία φορά κάθε 37 γήινες ημέρες^[4], αλλά μεταγενέστερες παρατηρήσεις (Simpson, E.K. κ.ά., Νοέμβριος 2010) έδωσαν περίοδο περιστροφής 21,9 ημέρες, μικρότερη της ηλιακής.

Παρότι ο αστέρας περιγράφηκε ως πιθανώς μεταβλητός σε μία εργασία του 1981^[5], μετέπειτα παρατηρήσεις έδειξαν μηδαμινή χρωμοσφαιρική δραστηριότητα μεταξύ του 1977 και του 1989. Περαιτέρω έρευνα ανάμεσα στο 1994 και το 2007 έδειξε παρόμοια αμελητέα επίπεδα δραστηριότητας. Αυτά τα δεδομένα μαζί με τη σχετικώς μικρή εκπομπή ακτίνων X από τον αστέρα υποδεικνύουν ίσως ότι ο αστέρας μπορεί να βρίσκεται σε μία περίοδο αντίστοιχη με το ηλιακό Ελάχιστο Μόντερ^[3], οπότε και δεν παρουσιάζει σχεδόν καθόλου κηλίδες ή άλλη δραστηριότητα.

Ο 51 Πηγάσου πλησιάζει τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με ταχύτητα 33,7 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο (121.300 χιλιόμετρα την ώρα).

Στις 6 Οκτωβρίου 1995 οι Ελβετοί αστρονόμοι Μισέλ Μαγιόρ και Ντιντιέ Κελόζ ανακοίνωσαν την ανακάλυψη ενός εξωηλιακού πλανήτη που περιφερόταν γύρω από τον 51 Πηγάσου^[2]. Η ανακάλυψη έγινε με τη μέθοδο της φασματοσκοπίας Doppler, με τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο της Άνω Προβηγκίας στη Γαλλία. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 12 Οκτωβρίου, επιβεβαιώθηκε από τους Τζεφ Μάρσυ και Πωλ Μπάτλερ με παρατηρήσεις από το Αστεροσκοπείο Λικ. Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακαλυφθεί άλλος πλανήτης που να περιφέρεται γύρω από τον 51 Πηγάσου.

Ο 51 Πηγάσου b (51 Peg b) είναι ο πρώτος συνοδός πλανητικής μάζας που ανακαλύφθηκε σε συνηθισμένο αστέρα. Μετά την ανακάλυψή του, αρκετές διαφορετικές ερευνητικές ομάδες επιβεβαίωσαν την ύπαρξή του και προσδιόρισαν περαιτέρω τα χαρακτηριστικά του, όπως το ότι περιφέρεται πολύ κοντά στον αστέρα του και έχει επιφανειακή θερμοκρασία περί τους 1200 °C, ενώ η μάζα του είναι το λιγότερο ίση με το μισό της μάζας του πλανήτη Δία ή 160 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα της Γης. Η εξαιρετικά μικρή απόσταση από τον αστέρα δεν ήταν τότε συμβατή με τις υπάρχουσες θεωρίες περί δημιουργίας πλανητικών συστημάτων και έδωσε αφορμή να συζητηθούν θεωρίες περί πλανητικής μετανάστευσης. Γενικώς, γίνεται δεκτό ότι ο πλανήτης περιφέρεται στο επίπεδο του ισημερινού του αστέρα 51 Πηγάσου, το οποίο σχηματίζει με την ευθεία προς τη Γη γωνία 11 μοιρών, οπότε ο πλανήτης πρέπει να έχει μάζα οπωσδήποτε μικρότερη από τα 2/3 της μάζας του Δία^[6]. Ωστόσο, αρκετοί «καυτοί Δίες» είναι σήμερα γνωστό ότι δεν περιφέρονται στο επίπεδο του ισημερινού του αστέρα τους^[7].

• Κατάλογος αστέρων του Πηγάσου
• Εξωηλιακός πλανήτης
• Ηλιοειδείς αστέρες
• 55 Καρκίνου

• Jean Schneider (2011). «Σημειώσεις για τον αστέρα 51 Peg». Εγκυκλοπαίδεια Εξωηλιακών Πλανητών. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2011. 
• Ο 51 Πηγάσου στον SolStation.com
• Ο αστέρας στην εγκυκλοπαίδεια του David Darling