Σκωτικό Κοινοβούλιο

Πριν τους Νόμους της Ένωσης του 1707 που συγχώνευσαν το Βασίλειο της Σκωτίας με το Βασίλειο της Αγγλίας (για να δημιουργήσουν το Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας), η Σκωτία είχε ένα ανεξάρτητο κοινοβούλιο με ένα νομοθετικό σώμα γνωστό ως οι Τρεις Τάξεις. Οι αρχικές Σκωτικές προτάσεις στην διαπραγμάτευσης για την Ένωση προέβαλαν ένα αποκεντρωμένο Κοινοβούλιο να διατηρηθεί στην Σκωτία, αλλά αυτό δεν έγινε δεκτό από τους Άγγλους διαπρ��γματευτές.^[11]

Για τα επόμενα τριακόσια χρόνια, η Σκωτία κυβερνήθηκε απευθείας από το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου, στο Ουεστμίνστερ, και η έλλειψη ενός Σκωτικού Κοινοβουλίου παρέμεινε ένα σημαντικό στοιχείο στην Σκωτική εθνική ταυτότητα.^[12] Προτάσεις για ένα 'αποκεντρωμένο' Κοινοβούλιο έγιναν πριν το 1914, αλλά αναβλήθηκαν επ' αόριστον εξαιτίας της έκρηξης του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου.^[12] Μια απότομη αύξηση στον εθνικισμό στην Σκωτία κατά την ύστερη δεκαετία του 1960 τροφοδότησαν απαιτήσεις για μια μορφή αυτοκυβέρνησης ή πλήρους ανεξαρτησίας, και ζητήθηκε η τρέχουσα Εργατική Κυβέρνηση του Χάρολντ Ουίλσον να συστήσει την Επιτροπή Κίλμπραντον για να εξετάσει το Σύνταγμα του ΗΒ το 1969.^[12] Ένας από τους αντικειμενικούς σκοπούς της επιτροπής ήταν να εξετάσει τρόπους που θα καθιστούσαν δυνατήπερισσότερη αυτοδιοίκηση για την Σκωτία, μέσα στο ενιαίο κράτος του Ηνωμένου Βασιλείου.^[12] Ο Κίμπραντον δημοσίευσε την αναφορά του το 1973 προτείνοντας την ίδρυση μιας απευθείας εκλεγόμενης Σκωτικής Συνέλευσης για να νομοθετεί για την πλειοψηφία των τοπικών Σκωτικών ζητημάτων.^[13] Εκείνη την περίοδο, η ανακάλυψη του πετρελαίου στην Βόρεια Θάλασσα και η ακόλουθη εκστρατεία "It's Scotland's oil"του Σκωτικού Εθνικού Κόμματος (SNP) κατέληξαν σε αυξανόμενη υποστήριξη για Σκωτική ανεξαρτησία, καθώς και στο SNP. Το κόμμα υποστήριξε ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο δεν ωφελούσαν την Σκωτία όσο θα έπρεπε.^[12] Το συνδυασμένο αποτέλεσμα αυτών των γεγονότων οδήγησε τον Πρωθυπουργό Ουίλσον να δεσμεύσει την κυβέρνησή του για κάποια μορφή αποκεντρωμένου νομοθετικού σώματος το 1974.^[12] Παρ' όλ'αυτά, δεν ήταν μέχρι το 1978 που οι τελικές νομοθετικές προτάσεις για μια Σκωτική Συνέλευση πέρασαν στο Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου.

Υπό τους όρους των Νόμων της Σκωτίας 1978, μια αιρετή συνέλευση θα ιδρυόταν στο Εδιμβούργο με δεδομένο ότι η πλειοψηφία του Σκωτικού εκλεκτορικού σώματος θα ψήφιζε υπέρ αυτής σε ένα δημοψήφισμα που θα διοργανωνόταν την 1η Μαρτίου 1979. Το δημοψήφισμα για την Σκωτία του 1979 που θα εγκαθιστούσε μια αποκεντρωμένη Σκωτική Συνέλευση απέτυχε. Αν και το 52% ήταν ευνοϊκό προς μια Σκωτική Συνέλευση, το ποσοστό αυτό δεν αντιστοιχούσε τουλάχιστον στο 40% του συνολικού αριθμού των εκλογέων, το οποίο και αποτελούσε το ελάχιστο όριο για την ψήφιση του μέτρου, καθώς ένα 32,9% του εκλογικού σώματος δεν προσήλθε στις κάλπες.^[14] Κατά τις δεκαετίες του '80 και του '90, η απαίτηση για ένα Σκωτικό Κοινοβούλιο αναπτύχθηκε, εν μέρει επειδή η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ελεγχόταν από το Συντηρητικό Κόμμα, ενώ η ίδια η Σκωτία εξέλεγε πολύ λίγους Συντηρητικούς βουλευτές.^[12] Ως συνέπεια της ήττας στο δημοψήφισμα του 1979, η Εκστρατεία για μια Σκωτική Συνέλευση εγκαινιάσθηκε ως ομάδα πίεσης, οδηγώντας στην Σκωτική Συνταγματική Συνέλευση του 1989 με διάφορους οργανισμούς, με πολιτικά κόμματα και αντιπροσώπους της βιομηχανίας να λαμβάνουν μέρος. Δημοσιεύοντας το προσχέδιό της για την αποκέντρωση το 1995, η Συνέλευση παρέσχε μεγάλο μέρος της βάσης για την δομή του Κοινοβουλίου.^[15]

Η αποκέντρωση έγινε μέρος της πλατφόρμας του Εργατικού Κόμματος το οποίο τον Μάιο του 1997 ανέλαβε την εξουσία με ηγέτη τον Τόνι Μπλερ.^[12] Τον Σεπτέμβριο του 1997, ένα δημοψήφισμα του Σκωτικού εκλεκτορικού σώματος διασφάλισε μια πλειοψηφία υπέρ της ίδρυσης ενός νέου αποκεντρωμένου Σκωτικού Κοινοβουλίου, with tax-varying powers, στο Εδιμβούργο.^[16] Μια εκλογή διεξήχθη στις 6 Μαΐου 1999, και στις 1 Ιουλίου του ίδιου έτους η εξουσία μεταφέρθηκε από το Ουεστμίνστερ στο νέο Κοινοβούλιο.^[17]

Από τον Σεπτέμβριο του 2004, η επίσημη έδρα του Σκωτικού Κοινοβουλίου είναι ένα νέο κτήριο του Σκωτικού Κοινοβουλίου, στην περιοχή Χόλυρουντ του Εδιμβούργου. Σχεδιασμένο από τον Καταλανό αρχιτέκτονα Ένρικ Μιράγιες, μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά του συγκροτήματος περιλαμβάνουν φυλλόσχημα κτήρια, μια πτέρυγα με γρασίδι στη στέγη που συγχωνεύεται στο παρακείμενο πάρκο και τοίχοι gabion δημιουργημένοι από τις πέτρες προηγούμενων κτιρίων. Σε όλο το κτίριο υπάρχουν πολλά επαναλαμβανόμενα μοτίβα, όπως σχήματα βασισμένα στο Skating Minister Raeburn's.^[18] Crow-stepped gables and the upturned boat skylights of the Garden Lobby, συμπληρώνουν την μοναδική^[19] αρχιτεκτονική. Η Βασίλισσα Ελισάβετ Β' εγκαινίασε το νέο κτήριο στις 9 Οκτωβρίου 2004.

Η Πράξη της Σκωτίας 1998 που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου και έλαβε τη βασιλική συγκατάθεση της Βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ στις 19 Νοεμβρίου 1998,^[20] διέπει τις λειτουργίες και το ρόλο του Σκωτικού Κοινοβουλίου και καθορίζει την νομοθετική του ικανότητα.^[21] Η Πράξη της Σκωτίας 2012 επεκτείνει τις αποκεντρωμένες δυνατότητες.

Εκλογικά αποτελέσματα ανά πολιτικό κόμμα, από το 1999 ως το 2021. Από αριστερά προς τα δεξιά:   Εργατικό Κόμμα   Φιλελεύθεροι Δημοκράτες   Ανεξάρτητοι   SSCUP   SSP   Πράσινοι   Συντηρητικοί   SNP

Έχουν διεξαχθεί έξι εκλογικές αναμετρήσεις για το Κοινοβούλιο, το 1999, το 2003, το 2007, το 2011, 2016 και το 2021.

Μετά τις εκλογές του 2011, αποφασίστηκε να διεξάγονται κάθε πέντε έτη (όχι τα συνήθη τέσσερα) μετά την ημερομηνία της προηγούμενης εκλογής, μια επιλογή που έγινε για να αποφευχθεί μια σύμπτωση των ημερομηνιών των εκλογών για το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου στο Λονδίνο. Η αρχική σύμπτωση ημερομηνιών ήταν ένα λάθος, αρχικά απαρατήρητο από τους δημόσιους υπαλλήλους, για το οποίο απαιτείτο και υπουργική συμμετοχή και νομοθεσία ώστε να βρεθεί λύση^[22].

Όπως με όλες τις εκλογές στο ΗΒ, οι Ιρλανδοί και οι πληρούντες τις προϋποθέσεις πολίτες της Κοινοπολιτείας έχουν δικαίωμα ψήφου^[23]. Όμως, αντίθετα με τις εκλογές στο Κοινοβούλιο του Ουεστμίνστερ, πολίτες άλλων κρατών μελών της ΕΕ που δεν ανήκουν στην Κοινοπολιτεία οι οποίοι κατοικούν στη Σκωτία δικαιούνται να ψηφίσουν στις εκλογές για το Σκωτικό Κοινοβούλιο. Όμως, οι υπερπόντιοι εκλέκτορες σε Σκωτσεζικούς εκλογικούς καταλόγους δεν δικαιούνται να ψηφίζουν στις εκλογές για το Σκωτικό Κοινοβούλιο.

• Balfour, A & McCrone, G (2005): "Creating a Scottish Parliament", StudioLR, ISBN 0-9550016-0-9
• Burrows, N (1999): "Unfinished Business - The Scotland Act 1998", Modern Law Review, Vol. 62, No. 2 (March 1999), pp. 241–260
• Centre for Scottish Public Policy (1999): "A Guide to the Scottish Parliament: The Shape of Things to Come", The Stationery Office Books", ISBN 0-11-497231-1
• Dardanelli, P (2005): "Between Two Unions: Europeanisation and Scottish Devolution", Manchester University Press, ISBN 0-7190-7080-5
• Kingdom, J (1999): "Government and Politics in Britain, An Introduction", Polity, ISBN 0-7456-1720-4
• MacLean, B (2005): "Getting It Together: Scottish Parliament", Luath Press Ltd, ISBN 1-905222-02-5
• McFadden, J & Lazarowicz, M (2003): "The Scottish Parliament: An Introduction", LexisNexis UK, ISBN 0-406-96957-4
• Murkens, E; Jones, P & Keating, M (2002): "Scottish Independence: A Practical Guide", Edinburgh University Press, ISBN 0-7748-1699-3
• Taylor, Brian (1999): "The Scottish Parliament", Polygon, Edinburgh, ISBN 1-902930-12-6
• Taylor, Brian (2002): "The Scottish Parliament: The Road to Devolution", Edinburgh University Press, ISBN 0-7486-1759-0
• Young, John R. (1996): "The Scottish Parliament, 1639–1661: A Political and Constitutional," Edinburgh: John Donald Publishers ISBN 0-85976-412-5

• Επίσημη ιστοσελίδα (Αγγλικά)
• RCAHMS Canmore entry on Parliament building Αρχειοθετήθηκε 2012-10-21 στο Wayback Machine.
• Scotland Act 1998 Αρχειοθετήθηκε 2005-03-05 στο Wayback Machine.
• The Scottish Parliament Project, University of St Andrews
• Holyrood Inquiry homepage
• BBC News explanation of the powers of the Scottish Parliament