Κόρτο Μαλτέζε

Γεννήθηκε στη Μάλτα στις 10 Ιουλίου 1887, εξώγαμος γιος μιας όμορφης τσιγγάνας και ενός Εγγλέζου ναυτικού από την Κορνουάλη. Το όνομά του άλλωστε σημαίνει «μικρός μαλτέζος». Οι περιπέτειές του τον έχουν οδηγήσει σε διάφορες χώρες όπου γνώρισε μερικά από τα πιο σημαντικά ιστορικά πρόσωπα και συναναστράφηκε με μεγάλους λογοτέχνες όπως ο Τζακ Λόντον, ο Αρθούρος Ρεμπώ και ο Έρμαν Έσσε. Εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου.

Στις ιστορίες του εμπλέκονται ναυτικοί, τσιγγάνες, μάγοι, άνθρωποι όλων των λαών μέσα σε μια πλειάδα συμβολισμών και μυστικισμού.

Στα ελληνικά οι ιστορίες του Κόρτο Μαλτέζε κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μαμούθ Comix, καθώς και από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως, εκτός από την ιστορία Η Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας που έχουν εκδώσει οι εκδόσεις Παρά Πέντε.

Ο χαρακτήρας πρωτοεμφανίστηκε στην Ιστορία Una ballata del mare salato (Η μπαλάντα της αλμυρής θάλασσας) μία από τις πολλές ιστορίες του Πρατ που εκδόθηκαν στο περιοδικό Sgt.Kirk. Η ιστορία εκτυλίσσεται στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στα νησιά του Ειρηνικού και αφορά μια ομάδα λαθρεμπόρων-πειρατών. Το 1970 ο Πρατ μετακόμισε στη Γαλλία και ξεκίνησε τη σειρά των ιστοριών του Κόρτο Μαλτέζε για το περιοδικό κόμικ Pif gadget, συμφωνία που διήρκεσε τέσσερα χρόνια και είχε ως αποτέλεσμα πολλές ιστορίες είκοσι σελίδων. Το 1974 επανήλθε στη δημιουργία ιστοριών σε μεγάλο μήκος στέλνοντας τον Κόρτο το 1918 στη Σιβηρία στην ιστορία Corte sconta detta arcana (Η κρυφή αυλή του μυστηρίου) που πρωτοδημοσιεύτηκε στο Linus.

Το 1976 η Η μπαλάντα της αλμυρής θάλασσας βραβεύτηκε με το βραβείο για το καλύτερο ξένο ρεαλιστικό άλμπουμ κόμικ στο Διεθνές Φεστιβάλ Κόμικς του Ανγκουλέμ (Angoulême International Comics Festival).

Ο Πρατ δημιούργησε με γρήγορο ρυθμό νέες ιστορίες τα επόμενα χρόνια, οι οποίες εκδόθηκαν για πρώτη φορά στο περιοδικό Corto Maltese, μέχρι το 1988 όπου η τελική ιστορία Μου ξεκίνησε να εκδίδεται και ολοκληρώθηκε σε επεισόδιο τον Ιούνιο του 1989.

Ο Κόρτο Μαλτέζε (πιθανότατα προέρχεται από το βενετικό Courtyard of the Maltese) είναι ένας λακωνικός καπετάνιος του οποίου οι περιπέτειες εκτυλίσσονται στις αρχές του 20ού αιώνα (1900-1920 περίπου). "Ένας παράνομος με χρυσή καρδιά", ανεκτικός και ευνοϊκός στους αδυνάτους. Γεννημένος στη Βαλέτα στις 10 Ιουλίου του 1887, γιος ενός Βρετανού ναυτικού από την Κορνουάλη και μιας τσιγγάνας ανδαλουσιανής πόρνης γνωστής και ως "Το κορίτσι του Γιβραλτάρ" (La Niña de Gibraltar). Ως παιδί μεγαλώνοντας στην εβραϊκή συνοικία της Κόρδοβα, ο Κόρτο συνειδητοποίησε ότι δεν είχε "γραμμή της ζωής" στην παλάμη του και αποφάσισε να χαράξει τη δική του με ένα ξυράφι, αποφασίζοντας ότι η μοίρα του ήταν αυτή που όριζε αυτός, μόνος του. Συνήθως προσπαθεί να κρατάει στάση ουδετερότητας, αλλά ενστικτωδώς παίρνει το μέρος του καταπιεσμένων και μειονεκτούντων.

Ο χαρακτήρας ενσαρκώνει τον σκεπτικισμό του συγγραφέα σε θέματα πολιτικής, θρησκείας και εθνικών διαφορών. Ο Κόρτο είναι φίλος με άτομα από όλα τα στρώματα, συμπεριλαμβάνοντας τον δολοφόνο Ρασπούτιν, τον Βρετανό κληρονόμο Τρίσταν Μπάνταμ, την Βουντού ιέρεια Χρυσόστομη, και τον Τσέχο ακαδημαϊκό Ιερεμία Στάϊνερ. Επίσης γνωρίζει και συναντά διάφορες ιστορικές μορφές όπως ο Τζακ Λόντον, ο Έρνεστ Χέμινγουέη, ο Έρμαν Έσσε, ο Εσθονός λευκοφρουρός στρατηγός Ρόμαν Ούνγκερν Φον Στερνμπεργκ και ο Εμβέρ Πασάς. Απολαμβάνει το σεβασμό από εχθρούς και φίλους.

Αγαπημένο του ανάγνωσμα η Ουτοπία του Τόμας Μορ, αλλά δεν καταφέρνει να το τελειώσει ποτέ. Επίσης διαβάζει Λόντον, Λουγκόνες, Στήβενσον, Μέλβιλ και Κόνραντ.

Το εύρος των ιστοριών του Κόρτο κυμαίνεται από απλές εξιστορήσεις περιπετειών μέχρι απόκρυφες ονειρικές σκηνές. Είναι παρών στην κατάρριψη του Κόκκινου Βαρώνου, βοηθάει τους Χιβάρος στη Νότια Αμερική, πολεμάει φασίστες στην Βενετία, αλλά επίσης βοηθάει τον Μέρλιν και τον Όμπερον να υπερασπιστούν την Αγγλία, ενώ επισκέπτεται και την χαμένη ήπειρο του Μου.

Χρονολογικά πρώτη περιπέτεια είναι τα Νεανικά Χρόνια (the Early Years)που τοποθετείται στα χρόνια του Ρωσο-Γιαπωνέζικου πολέμου. Σε άλλα επεισόδια εμπλέκεται σε διάφορες καταστάσεις στον Α΄Παγκόσμιο, συμμετέχει στη Ρώσικο Εμφύλιο μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και εμφανίζεται στην Ιταλία στα πρώιμα στάδια του Φασισμού. Σε μια ανεξάρτητη ιστορία του Πρατ, τους "Σκορπιούς της Ερήμου", αναφέρεται ότι εξαφανίστηκε στην Ισπανία κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου.

Οι ιστορίες του Κόρτο Μαλτέζε διαδραματίζονται σε 29 επεισόδια, τα οποία έχουν εκδοθεί στο πρωτότυπο σε συνολικά 11 λευκώματα εικονογραφήγησης (κόμικ άλμπουμ)· στα Ελληνικά τα λευκώματα είναι 13. Κάθε λεύκωμα περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα επεισόδια, αναλόγως της έκτασης των τελευταίων. Στη συνέχεια παρατίθεται η χρονολογική σειρά τους.

Αρχικά αναφέρεται η χρονολογική περίοδος κατά την οποία διεξάγεται το ανάλογο επεισόδιο και η αρίθμησή του, εν συνεχεία η αρχική γλώσσα έκδοσης (Γαλλικά ή/και Ιταλικά), ο πρωτότυπος τίτλος και το έτος έκδοσης του πρωτοτύπου. Τελικώς αναφέρεται ο αντίστοιχος Ελληνικός τίτλος, όπως κυκλοφορεί τώρα (Αύγουστος 2012), ο εκδοτικός οίκος, και το εάν η ελληνική έκδοση είναι έγχρωμη ή ασπρόμαυρη.

• 1904-1905

01. (Γαλλικά) La Jeunesse (ασπρόμαυρη έκδοση, 1981, έγχρωμη, 1985). Δημοσιεύθυκε στα Ιταλικά ως La giovinezza (έγχρωμη έκδοση, 1983). Τα Νεανικά Χρόνια, Μαμούθ Κόμιξ, ασπρόμαυρη έκδοση.

• 1913-1915

02. (Ιταλικά και Γαλλικά) Una ballata del mare salato/ La ballade de la mer salée (ασπρόμαυρες εκδόσεις, 1967–1969, έγχρωμες, 1991). Η Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας, Παραπέντε 1987.

• 1916-1917

(Γαλλικά) Sous le signe du Capricorne (ασπρόμαυρη έκδοση, 1971, έγχρωμες εκδόσεις, τα μεν επεισόδια 3 έως 5 ως μέρος Α. Suite caraïbéenne, 1990, τα δε 6 έως 8 ως μέρος Β. Sous le Drapeau des Pirates, 1991). Στον Αστερισμό του Αιγόκερου, Μαμούθ Κόμιξ 1989, ασπρόμαυρη έκδοση.

Περιλαμβάνει τα επεισόδια:

Α. Suite caraïbéenne. Η Σουίτα της Καραϊβικής. 03. (Γαλλικά) Le Secret de Tristan Bantam. Το μυστικό του Τρίσταν Μπάνταμ). 04. (Γαλλικά) Rendez-vous à Bahia. Ραντεβού στην Μπαχία). 05. (Γαλλικά) Samba avec Tir Fixe. Σάμπα υπό σταθερόν πυρ).

Β. Sous le Drapeau des Pirates. Υπό Πειρατική Σημαία. 06. (Γαλλικά) L’Aigle du Brésil. Ένας Αετός στη ζούγκλα. 07. (Γαλλικά) ...Et nous reparlerons des gentilshommes de fortune. ...Και ας μιλήσουμε για ευγενείς τυχοδιώκτες. 08. (Γαλλικά) À cause d'une mouette. Η αιτία ήταν ένας γλάρος.

Η Ελληνική έκδοση του λευκώματος Στον Αστερισμό του Αιγόκερου περιλαμβάνει μόνος το μέρος Α. Το μέρος Β κυκλοφορεί σε αυτόνομο λεύκωμα υπό τον τίτλο Ένας Αετός στη Ζούγκλα (βλ. παρακάτω).

• 1917

Ένας Αετός στη Ζούγκλα, Μαμούθ Κόμιξ, ασπρόμαυρη έκδοση. Αρχικά είχε κυκλοφορήσει με τον τίτλο Ο Αετός της Βραζιλίας (1990). Περιλαμβάνει τα επεισόδια:

06. (Γαλλικά) L’Aigle du Brésil. Ο Αετός της Βραζιλίας (. 07. (Γαλλικά) ...Et nous reparlerons des gentilshommes de fortune. ...Και ας μιλήσουμε για τυχοδιώκτες ευγενείς. 08. (Γαλλικά) À cause d'une mouette. Η αιτία ήταν ένας γλάρος. 09. (Γαλλικά) Têtes de champignons. Τα κεφάλια των μανιταριών.

Το 9ο επεισόδιο, Τα κεφάλια των μανιταριών, ανήκει κανονικά στο λεύκωμα Βουντού για τον Κύριο Πρόεδρο (βλ. παρακάτω), αλλά στην Ελληνική έκδοση συμπεριλαμβάνεται στο λεύκωμα Ένας Αετός στη Ζούγκλα.

• 1917

(Γαλλικά) Corto toujours un peu plus loin (ασπρόμαυρη έκδοση, 1970–1971). Βουντού για τον Κύριο Πρόεδρο, Μαμούθ Κόμιξ 1992, ασπρόμαυρη έκδοση. Περιλαμβάνει τα επεισόδια: 09. (Γαλλικά) Têtes de champignons. ...Τα κεφάλια των μανιταριών. 10. (Γαλλικά) La Conga des bananes. Η Kόνγκα της μπανάνας. 11. (Γαλλικά) Vaudou pour monsieur le président. Βουντού για τον κύριο πρόεδρο. 12. (Γαλλικά) La Lagune des Beaux Songes. Η λιμνοθάλασσα των όμορφων ονείρων. 13. (Γαλλικά) Fables et grands-pères. Παραμύθια και παππούδες.

Το 9ο επεισόδιο, ...Τα κεφάλια των μανιταριών, ενώ ανήκει κανονικά στο λεύκωμα Βουντού για τον Κύριο Πρόεδρο, στην Ελληνική έκδοση συμπεριλαμβάνεται στο λεύκωμα Ένας Αετός στη Ζούγκλα (βλ. παραπάνω).

• 1917-1918

(Γαλλικά) Les Celtiques (ασπρόμαυρη έκδοση, 1971–1972). Κέλτικα, Μαμούθ Κόμιξ 1999, έγχρωμη έκδοση. Περιλαμβάνει τα επεισόδια: 14. (Γαλλικά) L'Ange à la fenêtre d'Orient.(Ιταλικά) L'angelo della finestre d'oriente. Ο Άγγελος στο παράθυρο της Ανατολής. 15. (Γαλλικά) Sous le drapeau de l'argent. (Ιταλικά) Sotto la bandiera dell'oro. Κάτω από τη σημαία του χρήματος. 16. (Γαλλικά) Concert en Ο mineur pour harpe et nitroglycérine. Κονσέρτο σε Ο μινόρε για άρπα και νιτρογλυκερίνη. 17. (Γαλλικά) Songe d'un matin d'hiver. Όνειρο χειμωνιάτικου πρωινού. 18. (Γαλλικά) Côtes de Nuits et roses de Picardie. Κοτ ντε Νουί και ρόδα της Πικαρδίας. 19. (Γαλλικά) Burlesque entre Zuydcoote et Bray-Dunes. Μπουρλέσκι μεταξύ Ζυντκότ και Μπρέυ-Ντιν.

Τα επεισόδια 15, 17 και 18 είχαν εκδοθεί παλαιότερα σε αυτόνομα λευκώματα στα Ελληνικά, από την Μαμούθ Κόμιξ.

• 1918

(Γαλλικά) Les Éthiopiques (ασπρόμαυρη έκδοση, 1972–1973). Αιθιοπικά, Μαμούθ Κόμιξ, ασπρόμαυρη έκδοση. Αρχικά είχε εκδοθεί με τον τίτλο Αιθίοπες (1983). Περιλαμβάνει τα επεισόδια: 20. (Γαλλικά) Au nom d'Allah le miséricordieux. Στο όνομα του ελεήμονα και σπλαχνικού Αλλάχ... 21. (Γαλλικά) Le Coup de grâce. Το τελευταίο χτύπημα... 22. (Γαλλικά) ... Et d'autres Roméo et d'autres Juliette. Για άλλους Ρωμαίους και γι' άλλες Ιουλιέττες... 23. (Γαλλικά) Les Hommes-léopards du Rufiji. Οι άνθρωποι λεοπαρδάλεις...

• 1918-1920

24. (Ιταλικά) Corte sconta detta Arcana (ασπρόμαυρη έκδοση, 1974–1975). Γνωστότερο με το Γαλλικό τίτλο Corto Maltese en Sibérie (Ο Κόρτο Μαλτέζε στη Σιβηρία). Η κρυφή Αυλή του Μυστηρίου, Μαμούθ Κόμιξ 1987, ασπρόμαυρη έκδοση.

• 1921

25. (Ιταλικά με Αραβικό υπότιτλο) Favola di Venezia - Sirat Al-Bunduqiyyah (ασπρόμαυρη έκδοση, 1977, έγχρωμη, 1984). Δημοσιεύθηκε στα Γαλλικά ως Fable de Venise. Βενετσιάνικο Παραμύθι, Μαμούθ Κόμιξ 1988, ασπρόμαυρη έκδοση.

• 1921-1922

26. (Γαλλικά και Ιταλικά) La maison dorée de Samarkand/ La Casa Dorata di Samarcanda (εκδόθηκε ταυτοχρόνως σε Γαλλία κι Ιταλία, ασπρόμαυρη έκδοση, 1980, έγχρωμη, 1992). Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης, Μαμούθ Κόμιξ 1995, έγχρωμη έκδοση.

Παλαιότερα είχε εκδοθεί στα Ελληνικά, από την Μαμούθ Κόμιξ, σε τρεις τόμους, υπό τους τίτλους Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης Ι, Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης ΙΙ & Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης ΙΙΙ.

• 1923

27. (Ιταλικά με τί��λο στα Ισπανικά) Tango... y todo a media luz (ασπρόμαυρη έκδοση, 1985). Τανγκό, Μαμούθ Κόμιξ 1998, ασπρόμαυρη έκδοση.

• 1924

28. (Ιταλικά) Le Elvetiche - Rosa alchemica (έγχρωμη έκδοση, 1987, γνωστό και ως La rosa alchemica). Δημοσιεύθηκε στα Γαλλικά ως Les Hélvétiques. Ελβετικά, Μαμούθ Κόμιξ 2001, ασπρόμαυρη έκδοση.

• 1925

29. (Ιταλικά) Mu (πρώτο μέρος, 1988–1989, δεύτερο μέρος, 1988–1989). Στα Γαλλικά εκδόθηκε ως Mû ταυτοχρόνως σε ασπρόμαυρη και έγχρωμη εκδόσεις το 1992. Μου, Μαμούθ Κόμιξ 2001, ασπρόμαυρη έκδοση.

Το 1975 έως 1977 εμφανίστηκαν οι ιστορίες του Κόρτο Μαλτέζε για την RAI στο τηλεοπτικό πρόγραμμα Supergulp, fumetti in TV!.

Το 2002 βγήκε στους κινηματογράφους σε κινούμενο σχέδιο η ταινία Κόρτο Μαλτέζε: Η Κρυφή Αυλή του Μυστηρίου. Επίσης το 2002 το γαλλικό κανάλι Canal + δημιούργησε μια σειρά των περιπετειών του Κόρτο που περιλαμβάνει τις ιστορίες: Η Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας, Στον Αστερισμό του Αιγόκερω, Κέλτικα, Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης.

• Τα 100 βιβλία του Αιώνα (Λε Μοντ)

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Ο Κόρτο Μαλτέζε στη σελίδα της Μαμούθ comix