Κρίστιαν Χόυχενς
Ο Κρίστιαν Χόυχενς (ολλανδικά: Christiaan Huygens, 14 Απριλίου 1629 – 8 Ιουλίου 1695) ήταν εξέχων Ολλανδός μαθηματικός και επιστήμονας. Συνέβαλε σημαντικά στην επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα.[4][5]
| Κρίστιαν Χόυχενς | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Christiaan Huygens (Ολλανδικά) |
| Γέννηση | 14 Απριλίου 1629[1][2][3] Χάγη, Ολλανδική Δημοκρατία |
| Θάνατος | 8 Ιουλίου 1695 (66 ετών) Χάγη, Ολλανδική Δημοκρατία |
| Εθνικότητα | Ολλανδός |
| Υπηκοότητα | Ολλανδική Δημοκρατία |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Λέιντεν Πανεπιστήμιο της Ανζέρ |
| Γνωστός για | την ανακάλυψη του Τιτάνα την εξήγηση των Δακτυλίων του Κρόνου τη φυγόκεντρο δύναμη τον τύπο της κρούσης τη θεωρία του κύματος |
| Γονείς | Constantijn Huygens και Suzanna van Baerle |
| Βραβεύσεις | Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | Φυσική Μαθηματικά Αστρονομία |
| Ιδιότητα | αστρονόμος, μαθηματικός, φυσικός, μουσικολόγος, εφευρέτης, μουσικός θεωρητικός, θεωρητικός φυσικός, εντομολόγος και instrument maker |
| Διδακτορικός καθηγητής | Frans van Schooten και Jan Jansz de Jonge Stampioen |
| Φοιτητές του | Ντενί Παπέν και Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς |
| δεδομένα () | |
Γεννήθηκε στη Χάγη και σπούδασε νομική και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν και το Κολλέγιο της Οράγγης. Καταρχήν ασχολήθηκε με τις κωνικές τομές,[6] γρήγορα όμως στράφηκε στην αστρονομία. Με τηλεσκόπια δικής του κατασκευής ανακάλυψε τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα, το 1655. Την επόμενη χρονιά ήταν ο πρώτος που πρότεινε ότι οι δακτύλιοι του Κρόνου δεν ήταν συμπαγείς αλλά αποτελούνταν από πολλά σωματίδια, όπως και ο πρώτος που εξήγησε το γεγονός ότι οι δακτύλιοι έμοιαζαν να «εξαφανίζονται» κατά περιόδους.[7] Επίσης, ανακάλυψε μερικά διπλά άστρα και ανέλυσε το Νεφέλωμα του Ωρίωνα σε ξεχωριστά άστρα.[8] [9]
Παράλληλα άρχισε να δουλεύει πάνω στην κατασκευή ρολογιών ακριβείας, καταρχήν για τις ανάγκες της αστρονομίας και αργότερα της ναυσιπλοΐας. Εφεύρε και πατεντάρισε το ρολόι με εκκρεμές το 1656. Η κατασκευή ρολογιών τον απασχόλησε ως το τέλος της ζωής του· δική του εφεύρεση είναι και το ρολόι τσέπης.[10]
Έγινε μέλος της Βρετανικής Βασιλικής Επιστημονικής Εταιρείας το 1663 (μια από τις μεγαλύτερες διακρίσεις για τους επιστήμονες της εποχής) και το 1666 μετακόμισε στο Παρίσι ως μέλος της Γαλλικής Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών.[11] Εκεί συνέχισε τις αστρονομικές παρατηρήσεις, ενώ ασχολήθηκε με τη φυγόκεντρο δύναμη και με προβλήματα κρούσεων. Η εργασία του πάνω στον νόμο της φυγόκεντρης δύναμης άνοιξε τον δρόμο για τη διατύπωση του νόμου του αντίστροφου τετραγώνου για τη βαρύτητα. Ασχολήθηκε επίσης με την Ακουστική και τη φύση του κενού.
Η υγεία του άρχισε να κλονίζεται το 1670, με αποτέλεσμα να μετακινείται ανάμεσα στο Παρίσι και στη Χάγη, στην οποία επέστρεψε για τελευταία φορά το 1681. Παρόλα αυτά, συνέχισε την εργασία του πάνω στα ρολόγια και την οπτική, προτείνοντας μάλιστα για πρώτη φορά μια θεωρία για την κυματική φύση του φωτός, μια ιδέα που δικαιώθηκε διακόσια χρόνια αργότερα. Ένα από τα τελευταία έργα του, ο Κοσμοθεωρός (Cosmotheoros) ασχολείται με την πιθανότητα ζωής σε άλλους κόσμους, σκέψη πρωτοποριακή έως και αιρετική για τα δεδομένα της εποχής.[12][13] Ο Χόυχενς θεωρούσε ότι το Σύμπαν είναι γεμάτο ζωή, την οποία μάλιστα φανταζόταν παρόμοια με τη ζωή στη Γη του 17ου αιώνα.
Πέθανε στη Χάγη στον ύπνο του το 1695.[14]
Προς τιμή του ονομάστηκε το όχημα της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, μέρος της αποστολής Κασσίνι-Χόιχενς στον Κρόνο, που προσεδαφίστηκε στον δορυφόρο του Τιτάνα και εξέτασε το έδαφος και την ατμόσφαιρά του.[15]
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12192922r. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2017.
- ↑ Simonyi, K. (2012). A Cultural History of Physics. CRC Press. σελίδες 240–255. ISBN 978-1568813295.
- ↑ Aldersey-Williams, H. (2020). Dutch Light: Christiaan Huygens and the Making of Science in Europe (στα Αγγλικά). Pan Macmillan. σελίδες 2–15, 417. ISBN 978-1-5098-9332-4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2021.
- ↑ Howard, N. C. (2003). Christiaan Huygens: The construction of texts and audiences (Διδακτορική διατριβή). Indiana University.
- ↑ Henk J. M. Bos (2 September 2021). «Huygens, Christiaan (Also Huyghens, Christian)». Complete Dictionary of Scientific Biography. http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-2830902105.html.
- ↑ Louwman, Peter (2004). «Christiaan Huygens and his telescopes». Titan – from Discovery to Encounter 1278: 103–114. Bibcode: 2004ESASP1278..103L. http://adsabs.harvard.edu/abs/2004ESASP1278..103L. Ανακτήθηκε στις 12 April 2021.
- ↑ van Helden, Albert (2004). «Huygens, Titan, and Saturn's ring». Titan – from Discovery to Encounter 1278: 11–29. Bibcode: 2004ESASP1278...11V. http://adsabs.harvard.edu/abs/2004ESASP1278...11V. Ανακτήθηκε στις 12 April 2021.
- ↑ Marconell, M. H. (1996). Christiaan Huygens: a foreign inventor in the Court of Louis XIV, his role as a forerunner of mechanical engineering (Διδακτορική διατριβή) (στα Αγγλικά). The Open University. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2021.
- ↑ Gerrit A. Lindeboom (1974). Boerhaave and Great Britain: Three Lectures on Boerhaave with Particular Reference to His Relations with Great Britain. Brill Archive. σελ. 15. ISBN 978-90-04-03843-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2013.
- ↑ Aldersey-Williams, Hugh (21 October 2020). Public Domain Review. https://publicdomainreview.org/essay/the-uncertain-heavens The Uncertain Heavens.
- ↑ Philip C. Almond (27 Νοεμβρίου 2008). Adam and Eve in Seventeenth-Century Thought. Cambridge University Press. σελίδες 61–2. ISBN 978-0-521-09084-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2013.
- ↑ «GroteKerkDenHaag.nl» (στα Ολλανδικά). GroteKerkDenHaag.nl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2010.
- ↑ «Cassini-Huygens». European Space Agency. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2022.