Ισαβέλλα ντελ Μπάλτσο

Η Ισαβέλλα ήταν κόρη του Πύρρου δούκα της Άντρια & πρίγκιπα της Αλταμούρα και της Μαρία Ντονάτα Oρσίνι της Βενόζα. Ο Πιέτρο είχε υπηρετήσει ως μέγας Κοντόσταυλος του βασιλείου της Νάπολης. Η Ισαβέλλα το 1483 ήταν αρραβωνιασμένη με τον Φραγκίσκο, διάδοχο της Νάπολης, αλλά αυτός πέθανε (1486) πριν τον γάμο. Ο πατέρας της είχε συμμετάσχει σε συνωμοσία εναντίον του μονάρχη και είχε φυλακιστεί· στραγγαλίστηκε έως θανάτου (1487). Έπειτα η Iσαβέλλα μνηστεύθηκε τον επόμενο διάδοχο της Νάπολης, τον Φρειδερίκο. Ο σκοπός του γάμου ήταν να προσαρτηθούν τα εδάφη των γονιών της στο βασίλειο της Νάπολης. Στο συμβόλαιο γάμου η Ισαβέλλα κηρύχθηκε κληρονόμος των εδαφών των γονιών της (παρά το γεγονός ότι δεν ήταν το μεγαλύτερο παιδί τους), πράγμα που σήμαινε ότι τα φέουδά της επρόκειτο να κληρονομηθούν στα παιδιά της και στη συνέχεια να προσαρτηθούν στον βασιλικό Οίκο της Νάπολης.

Στις 28 Νοεμβρίου 1487 στην Άντρια, η Ισαβέλλα παντρεύτηκε τον Φρειδερίκο τότε πρίγκιπα της Νάπολης. Ήταν ο δεύτερος γιος του Φερδινάνδου Α΄ της Νάπολης από την πρώτη σύζυγό του, την Iσαβέλλα του Κλερμόν. Μετά τον γάμο της, η Ισαβέλλα ανακηρύχθηκε κυρίαρχη δούκισσα της Άντρια & Βενόζα και κυρίαρχη πριγκίπισσα της Αλταμούρα. Μετά τον γάμο παρέμεινε στο κάστρο της Άντρια στην Απουλία, αντί να ακολουθεί τη βασιλική Αυλή της Νάπολης. Το 1495, κατά τη διάρκεια του πολέμου εναντίον της Γαλλίας, ο Φρειδερίκος διέταξε την Ισαβέλλα να καταλάβει το κάστρου του Μπάρι και να επισκευάσει τις οχυρώσεις του, πράγμα που αυτή έκανε. Η Ισαβέλλα διαχειρίστηκε τη διοίκηση της περιοχής και τους φόρους της, και άρχισε επίσης διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους. Αναγκάστηκε ωστόσο να διαφύγει στο Μπρίντιζι και αργότερα ενώθηκε με τον σύζυγό της στο Οτράντο, πριν εγκατασταθεί στο Λέτσε.

Στις 7 Σεπτεμβρίου 1496, ο Φρειδερίκος διαδέχθηκε τον ανιψιό του, τον Φερδινάνδο Β΄ της Νάπολης. Η Iσαβέλλα έμεινε βασίλισσα για πέντε χρόνια. Τη στιγμή της διαδοχής του, η Iσαβέλλα βρισκόταν στο Λέτσε. Της είπαν για τη διαδοχή του στις 12 Οκτωβρίου και της ζητήθηκε να τον συναντήσει στη Νάπολη. Αυτή ταξίδεψε προς τη Νάπολη περνώντας από πολλές πόλεις του βασιλείου, όπου δέχθηκε πανηγυρισμούς για το ότι έγινε βασίλισσα. Αναγκάστηκε ωστόσο να παραμείνει στο Αριέντσο, μετά από μία εξέγερση που άρχισε και έφτασε στη Νάπολη τον Οκτώβριο του 1497. Μόνο τον Φεβρουάριο του 1498 μπόρεσε να επανενωθεί με τον Φρειδερίκο ως βασίλισσα στη Νάπολη. Μία συμμαχία του Λουδοβίκου ΙΑ΄ της Γαλλίας και του Φερδινάνδου Β΄ της Αραγωνίας συνέχιζε τη διεκδίκηση τού προκάτοχου τού Λουδοβικου ΙΑ΄, τουύΚαρόλου Η΄ της Γαλλίας, στο βασίλειο της Νάπολης-Σικελίας. Το 1501 ο συνασπισμός τους έριξε τον Φρειδερίκο. Η Νάπολη πήγε αρχικά στον Λουδοβίκο ΙΑ΄.

Έτσι ο Φρειδερίκος και η Ισαβέλλα πέρασαν τα επόμενα χρόνια στην εξορία. Η Iσαβέλλα διέφυγε αρχικά -τον Αύγουστο του 1501- στην Ίσκια με τα παιδιά της, αλλά αργότερα ακολούθησε τον Φρειδερίκο στη Γαλλία, όπου του δόθηκε ένα επίδομα. Το 1503 μετακόμισαν στο δουκάτο του Μαιν. Ο Φρειδερίκος απεβίωσε στο Τουρ στις 9 Νοεμβρίου 1504. Το τέλος του έφερε σοβαρές οικονομικές δυσκολίες στην Iσαβέλλα. Αυτή βρήκε καταφύγιο για τον εαυτό της και τα μικρά παιδιά της στο δουκάτο της Φεράρα, υπό την προστασία τού ανιψιού τού Φρειδερίκου, τού Αλφόνσου Α΄ των Έστε και έζησε εκεί μέχρι το τέλος της, χωρίς να ξαναπαντρευτεί. ^[2] Πέρασε τη μετέπειτα ζωή της στην ένδεια και βασίστηκε στη φιλανθρωπία των συγγενών. Το 1526 ζήτησε βοήθεια από τον πάπα για να υποστηρίξει τις κόρες της.

Η Iσαβέλλα απεικονίστηκε από τον ανθρωπιστή Μπαλντασσάρε Καστιλιόνε ως το ιδανικό παράδειγμα μίας γυναίκας και βασίλισσας, που υπέμεινε με καρτερία, τις πολλές δυσκολίες που τις τύχαιναν.

Παντρεύτηκε το 1487 τον Φρειδερίκο των Τραστάμαρα, βασιλιά της Νάπολης και είχε τέκνα:

• Φερδινάνδος 1488-1550, δούκας της Καλαβρίας.
• Ιουλία 1492-1542, παντρεύτηκε τον Ιωάννη-Γεώργιο Παλαιολόγο μαρκήσιο του Μομφερράτου.

• Dizionario Biografico degli Italiani - Τόμος 62 (2004)

• Marek, Miroslav. «A listing of descendants of the House of Baux». Genealogy.EU.