Εξαπλά

Τα Εξαπλά αποτελούν έργο του διακεκριμένου και πολυγραφότατου λόγιου Ωριγένη. Τα Εξαπλά αποτελούσαν μια κολοσσιαία "πολύγλωττη" (πολυγλωσσική) έκδοση των Εβραϊκών Γραφών σε 50 τόμους και γράφτηκαν γύρω στο 245 Κ.Χ. Ο Ωριγένης ταξινόμησε τα Εξαπλά σε έξι παράλληλες στήλες οι οποίες περιείχαν: (1) το εβραϊκό και το αραμαϊκό κείμενο σε τετράγωνη γραφή, (2) το ίδιο κείμενο με ελληνικούς χαρακτήρες, (3) την ελληνική μετάφραση του Ακύλα, (4) την ελληνική μετάφραση του Συμμάχου, (5) τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα την οποία αναθεώρησε ο Ωριγένης σημειώνοντας τις αποκλίσεις της (προσθήκες ή παραλείψεις) από το εβραϊκό ώστε να καταδείξει τη σχέση των δύο κειμένων^[1] και (6) την ελληνική μετάφραση του Θεοδοτίωνα.

Ο λόγιος των χειρογράφων της Αγίας Γραφής Τζον Χορτ σχολιάζει: «Με αυτόν το συνδυασμό κειμένων, ο Ωριγένης έλπιζε ότι θα έριχνε φως στο νόημα πολλών περικοπών οι οποίες είτε θα δημιουργούσαν σύγχυση στον Έλληνα αναγνώστη είτε θα τον παροδηγούσαν αν είχε διαθέσιμη μόνο τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα». Αντιθέτως, ο καθ. Καλαντζάκης θεωρεί ότι μία από τις αιτίες της αναθεώρησης ήταν να χρησιμοποιηθεί για την αντίκρουση από μέρους των χριστιανών των περί αναξιοπιστίας της Μεταφράσεως των Ο' ιουδαϊκών διαβολών^[2].

Σήμερα σώζονται μόνο μερικά αποσπάσματα από αυτό το τεράστιο έργο, το οποίο εξαφανίσθηκε μετά την αραβική κατάκτηση της Καισάρειας της Παλαιστίνης το έτος 638 μ.Χ..

Μια επιστημονική Αναδημοσίευση των αποσπασμάτων των Εξαπλών είναι τώρα στην προετοιμασία από το "Hexapla Institute".^[3]

Υποσημειώσεις

↑ Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησε τα αριστάρχεια σήματα, τα σύμβολα δηλ. που χρησιμοποιούσαν οι αλεξανδρινοί γραμματικοί (από τον 3ο αι. π.Χ.) στην κριτική των ομηρικών και κλασικών ελληνικών κειμένων. (Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 196) Εντούτοις, σε κάποια σημεία ο Ωριγένης πραγματοποίησε αλλαγές χωρίς να τις σημειώσει με κάποιον τρόπο, «ενιαχού δ' επήνεγκεν εις τους Ο' διορθώσεις, χωρίς να δηλώση ταύτας διά τίνος σήματος». (Χαστούπης Π. Αθανάσιος, Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην, εκδ. Πανεπιστημίου Αθηνών, 1986, σελ. 592)
↑ Καλαντζάκης, ό.π.
↑ «Website of the Hexapla Project». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019.

Βλέπε επίσης

Η Βίβλος online (Βιβλική έρευνα)

Βιβλιογραφία

Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, λήμμα «Εξαπλά», στην αγγλική [1].
Εγκυκλοπαίδεια Κολούμπια (The Columbia Encyclopedia), λήμμα «Εξαπλά», Έκτη έκδοση , στην αγγλική [2].
Ενόραση στις Γραφές, Τόμος 2, 1989, Β. & Φ. Ε. Σκοπιά, στην αγγλική.
Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη, Ελένη Π. Χριστινάκη, Εκδόσεις Συμμετρία, Αθήνα, 2004.

Επιπλέον ανάγνωση

Φωτογραφίες από σωζόμενα αποσπάσματα των Εξαπλών από το αρχείο του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας.
Origenis Hexaplorum : quae supersunt sive veterum interpretum graecorum in totus Vetus Testamentum fragmenta, Fridericus Field, Oxford University Press, 1875:
- Τόμος 1ος
- Τόμος 2ος
Catholic Encyclopedia: Hexapla (Αγγλικά)
Jewish Encyclopedia: Origen: His "Hexapla" (Αγγλικά)

[1] Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησε τα αριστάρχεια σήματα, τα σύμβολα δηλ. που χρησιμοποιούσαν οι αλεξανδρινοί γραμματικοί (από τον 3ο αι. π.Χ.) στην κριτική των ομηρικών και κλασικών ελληνικών κειμένων. (Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 196) Εντούτοις, σε κάποια σημεία ο Ωριγένης πραγματοποίησε αλλαγές χωρίς να τις σημειώσει με κάποιον τρόπο, «ενιαχού δ' επήνεγκεν εις τους Ο' διορθώσεις, χωρίς να δηλώση ταύτας διά τίνος σήματος». (Χαστούπης Π. Αθανάσιος, Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην, εκδ. Πανεπιστημίου Αθηνών, 1986, σελ. 592)

[2] Καλαντζάκης, ό.π.

[3] «Website of the Hexapla Project». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019.

[1]