Izvorni kôd stranice Koagulacijski faktor VII

Nemate dopuštenje da uredite ovu stranicu, iz sljedećeg razloga:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 09:48, 2 juli 2024
Expiry of block: 09:48, 2 juli 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Navedite sve gornje podatke u upite ili zahtjeve za deblokadu. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".

U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Možete vidjeti i kopirati izvorni kôd ove stranice.

{{Infokutija gen}}
'''Koagulacijski faktor VII''' ([[EC broj|EC 3.4.21.21]], ranije poznat kao '''prokonvertin''') jedan je od [[protein]]a koji uzrokuje zgrušavanje krvi u [[koagulacija|kaskadi zgrušavanja]], a kod ljudi je [[kodon|kodiran]] [[gen]]om '''F7''', sa [[hromosom 13|hromosoma 13]]. To je [[enzim]] klase [[serin-proteaza]]. Jednom kada se veže za [[tkivni faktor]] koji se oslobađa iz oštećenih tkiva, pretvara se u ''faktor VIIa'' (ili ''faktor zgrušavanja krvi VIIa'', ''aktivirani faktor zgrušavanja krvi VII''), koji zauzvrat aktivira [[faktor IX]] i [[faktor X]].

Korištenje [[genetička rekombinacija|genetičke rekombinacije]] [[rekombinantni faktor VIIa|rekombinantnog faktora VIIa]] (eptakog alfa) (trgovački nazivi uključuju NovoSeven) je odobrila [[FDA]] za kontrolu [[krvarenja]] kod [[hemofilija]].<ref name="ERH">{{cite journal |last1=Biron-Andreani |first1=C |last2=Schved |first2=JF |title=Eptacog beta: a novel recombinant human factor VIIa for the treatment of hemophilia A and B with inhibitors. |journal=Expert Review of Hematology |date=januar 2019 |volume=12 |issue=1 |pages=21–28 |doi=10.1080/17474086.2019.1560259 |pmid=30577721|s2cid=58538425 }}</ref> Ponekad se neovlašteno koristi u teškim nekontroliranim krvarenjima, iako postoje sigurnosni problemi. [[Biosličnost|Biosličnosni]] oblik rekombinantnog aktiviranog faktora VII (AryoSeven) je takođe dostupan, ali nema značajnu ulogu na tržištu.

U aprilu 2020. godine, američka FDA je odobrila novi rFVIIa proizvod, eptakog beta (SEVENFACT), prvi [[zaobilazeći agens]] (BPA) odobren u više od 2 decenije. Kao proizvod rFVIIa, eptakog beta djeluje u kompleksu sa tkivnim faktorom kako bi aktivirao faktor X do Xa, čime zaobilazi FVIII i FIX. Aktivacija faktora X u Xa pokreće zajednički put kaskade koagulacije, što dovodi do stvaranja ugruška na mjestu krvarenja. Aktivirani FVII vezuje se za [[endotel]]ni protein C receptor (EPCR), što pojačava hemostazu . Jedna studija je pokazala da se eptakog beta veže za EPCR sa 25% do 30% većim afinitetom od eptakog alfa, istiskujući protein C sa EPCR vezivnih mjesta i smanjujući aktivaciju proteina, što doprinosi njegovom [[hemostaza|hemostatskom]] učinku.

== Fiziologija ==

Glavna uloga faktora VII (FVII) je da pokrene proces koagulacije u sprezi sa [[tkivni faktor|tkivnim faktorom]] (TF/faktorom III). Tkivni faktor se nalazi na vanjskoj strani krvnih sudova – obično nije izložen [[krvotok]]u. Prilikom povrede [[krvni sud|krvnog suda]], tkivni faktor je izložen krvi i cirkulirajućem faktoru VII. Jednom vezan za TF, FVII se aktivira na FVIIa pomoću različitih [[proteaza]], među kojima su [[trombin]] (faktor IIa), faktor Xa, IXa, XIIa i sam FVIIa-TF kompleks. Kompleks faktora VIIa sa TF katalizuje konverziju faktora IX i faktora X u aktivne proteaze, odnosno faktora IXa i faktora Xa.<ref>{{cite journal | vauthors = Wajima T, Isbister GK, Duffull SB | title = A comprehensive model for the humoral coagulation network in humans | url = https://archive.org/details/sim_clinical-pharmacology-and-therapeutics_2009-09_86_3/page/290 | journal = Clinical Pharmacology and Therapeutics | volume = 86 | issue = 3 | pages = 290–8 | date = septembar 2009 | pmid = 19516255 | doi = 10.1038/clpt.2009.87 | s2cid = 205121835 }}</ref>

Djelovanje faktora ometa [[inhibitor puteva tkivnog faktora]] (TFPI), koji se oslobađa skoro odmah nakon iniciranja koagulacije. Faktor VII, koji je otkriven oko 1950. godine, zavisi od [[vitamin K|vitamina K]] i proizvodi se u [[jetra|jetri]]. Upotreba [[varfarin]]a ili sličnih [[antikoagulans]]a smanjuje sintezu FVII u jetri.

==Struktura==
{{Također pogledajte|Faktor IX}}

===Aminokiselinska sekvenca===
Dužina [[polipeptid]]nog lanca proteina je 466 [[aminokiselina]], a [[molekulska težina]]&nbsp; je 51&nbsp;594 [[molekularna masa|molekulska masa]]&nbsp;— 51&nbsp;594 [[dalton (jedinica)|Da]]
{{Legenda aminokiselina}}
<table  style="font-family:monospace;">
<tr style="text-align:right;"><th>10</th><th></th><th>20</th><th></th><th>30</th><th></th><th>40</th><th></th><th>50</th></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>MVSQALRLLC</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>LLLGLQGCLA</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>AGGVAKASGG</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>ETRDMPWKPG</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>PHRVFVTQEE</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>AHGVLHRRRR</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>ANAFLEELRP</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>GSLERECKEE</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>QCSFEEAREI</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>FKDAERTKLF</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>WISYSDGDQC</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>ASSPCQNGGS</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>CKDQLQSYIC</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>FCLPAFEGRN</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>CETHKDDQLI</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>CVNENGGCEQ</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>YCSDHTGTKR</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>SCRCHEGYSL</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>LADGVSCTPT</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>VEYPCGKIPI</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>LEKRNASKPQ</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>GRIVGGKVCP</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>KGECPWQVLL</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>LVNGAQLCGG</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>TLINTIWVVS</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>AAHCFDKIKN</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>WRNLIAVLGE</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>HDLSEHDGDE</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>QSRRVAQVII</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>PSTYVPGTTN</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>HDIALLRLHQ</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>PVVLTDHVVP</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>LCLPERTFSE</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>RTLAFVRFSL</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>VSGWGQLLDR</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>GATALELMVL</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>NVPRLMTQDC</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>LQQSRKVGDS</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>PNITEYMFCA</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>GYSDGSKDSC</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>KGDSGGPHAT</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>HYRGTWYLTG</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>IVSWGQGCAT</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>VGHFGVYTRV</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>SQYIEWLQKL</td></tr>
<tr style="background-color: #eee;"><td>MRSEPRPGVL</td><td style="background-color: #f9f9f9;"></td><td>LRAPFP</td></tr>
</table>
Faktor VII dijeli zajedničku arhitekturu domena sa faktorima [[koagulacijski faktor IX|IX]] i [[koagulacijski faktor X|X]].

== Genetika ==

[[Gen]] za faktor VII nalazi se na [[hromosom 13|hromosomu 13]] (sekvenca 13q34).

== Uloga u bolesti ==
{{glavni|Nedostatak faktora VII}}
[[Nedostatak faktora VII]] (kongenitalni nedostatak prokonvertina) je rijedak i nasljeđuje se recesivno. Predstavlja se kao poremećaj krvarenja sličan hemofiliji. Liječi se rekombinantnim faktorom VIIa (NovoSeven ili [[AryoSeven]]). Pristupi [[genska terapija|genske terapije]] u liječenju nedostatka FVII su vrlo obećavajući (<ref>{{cite journal | pmid = 26702064 | doi=10.1182/blood-2015-09-671420 | volume=127 | title=Sustained correction of FVII deficiency in dogs using AAV-mediated expression of zymogen FVII | pmc=4742547 | year=2016 | journal=Blood | pages=565–71 | vauthors=Marcos-Contreras OA, Smith SM, Bellinger DA, Raymer RA, Merricks E, Faella A, Pavani G, Zhou S, Nichols TC, High KA, Margaritis P| issue=5 }}</ref>).

== Medicinska upotreba ==

[[Rekombinantni faktor VIIa]], koji se prodaje pod trgovačkim nazivima ''AryoSeven'' i ''NovoSeven'', koristi se za osobe sa [[hemofilija|hemofilijom]] (sa nedostatkom  [[faktor VIII|faktorom VIII]] ili [[faktor IX|IX]] ) koji su razvili [[antitijela]] protiv zamjenskog faktora koagulacije.

Također se koristio i kod nekontrolisanog [[krvarenja]],<ref>{{cite journal | vauthors = Roberts HR, Monroe DM, White GC | title = The use of recombinant factor VIIa in the treatment of bleeding disorders | journal = Blood | volume = 104 | issue = 13 | pages = 3858–64 | date = decembar 2004 | pmid = 15328151 | doi = 10.1182/blood-2004-06-2223 | doi-access = free }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.mcdonaldworley.com/xarelto-lawsuit.php |title=Uncontrolled Bleeding and Injury Lawsuit Claims |access-date=26. 8. 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160616163010/https://www.mcdonaldworley.com/xarelto-lawsuit.php |archive-date=16. 6. 2016 |url-status=dead }}</ref> ali njegova uloga u ovom okruženju je kontroverzna s nedostatkom dokaza koji bi podržali njegovu upotrebu izvan kliničkih ispitivanja.<ref name=Cochrane2012>{{cite journal | vauthors = Simpson E, Lin Y, Stanworth S, Birchall J, Doree C, Hyde C | title = Recombinant factor VIIa for the prevention and treatment of bleeding in patients without haemophilia | journal = The Cochrane Database of Systematic Reviews | volume = 3 | issue = 3 | pages = CD005011 | date = mart 2012 | pmid = 22419303 | doi = 10.1002/14651858.CD005011.pub4 | url = https://ore.exeter.ac.uk/repository/bitstream/10871/13808/2/Recombinant%20factor%20VIIa%20for%20the%20prevention%20and%20treatment%20of%20bleeding%20in%20patients%20without%20haemophilia.pdf | hdl = 10871/13808 | hdl-access = free }}</ref> Prvi izveštaj o njegovoj upotrebi kod krvarenja bio je kod [[izrael]]skih vojnika sa nekontrolisanim [[krvarenje]]m 1999.<ref>{{cite journal | vauthors = Kenet G, Walden R, Eldad A, Martinowitz U | title = Treatment of traumatic bleeding with recombinant factor VIIa | journal = Lancet | volume = 354 | issue = 9193 | pages = 1879 | date = novembar 1999 | pmid = 10584732 | doi = 10.1016/S0140-6736(99)05155-7 | s2cid = 23159895 }}</ref> Rizici njegove upotrebe uključuju povećanje arterijske tromboze.<ref name=Cochrane2012/> Međutim, studije na životinjama nisu pokazale komplikacije kao kod ljudi; zapravo iste studije pokazuju bolju prognozu. U vojnim okruženjima koristi se kao izvanredna intervencija kod komplikacija povezanih s diseminiranom intravaskularnom koagulacijom krvarenja uzrokovanom penetrirajućom traumom.<ref>{{Cite journal|last1=Hodgetts|first1=T. J.|last2=Kirkman|first2=E.|last3=Mahoney|first3=P. F.|last4=Russell|first4=R.|last5=Thomas|first5=R.|last6=Midwinter|first6=M.|date=1. 12. 2007|title=UK Defence Medical Services Guidance for the Use of Recombinant Factor VIIA (RFVIIA) in the Deployed Military Setting|url=http://jramc.bmj.com/content/153/4/307|journal=Journal of the Royal Army Medical Corps|language=en|volume=153|issue=4|pages=307–309|doi=10.1136/jramc-153-04-18|issn=0035-8665|pmid=18619169|s2cid=10776054}}</ref>

Rekombinantni ljudski faktor VII, iako je u početku izgledao obećavajuće u [[unutarlobanjsko krvarenje|unutarlobanjskom krvarenju]], nije pokazao korist nakon daljnjih studija i ovo se više ne preporučuje.<ref>{{cite journal| vauthors = Mayer SA, Brun NC, Begtrup K, Broderick J, Davis S, Diringer MN, Skolnick BE, Steiner T | title = Recombinant activated factor VII for acute intracerebral hemorrhage | journal = The New England Journal of Medicine | volume = 352 | issue = 8 | pages = 777–85 | date = februar 2005 | pmid = 15728810 | doi = 10.1056/NEJMoa042991 }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Mayer SA, Brun NC, Begtrup K, Broderick J, Davis S, Diringer MN, Skolnick BE, Steiner T | title = Efficacy and safety of recombinant activated factor VII for acute intracerebral hemorrhage | journal = The New England Journal of Medicine | volume = 358 | issue = 20 | pages = 2127–37 | date = maj 2008 | pmid = 18480205 | doi = 10.1056/NEJMoa0707534 | hdl = 10067/688040151162165141 | hdl-access = free }}</ref>

== Interakcije ==

Pokazalo se da faktor VII [[interakcija protein-protein|reaguje]] sa [[tkivni faktor|tkivnim faktorom]] i protein [[kinaza|kinazom]] C.<ref name=pmid12787023>{{cite journal | vauthors = Carlsson K, Freskgård PO, Persson E, Carlsson U, Svensson M | title = Probing the interface between factor Xa and tissue factor in the quaternary complex tissue factor-factor VIIa-factor Xa-tissue factor pathway inhibitor | journal = European Journal of Biochemistry | volume = 270 | issue = 12 | pages = 2576–82 | date = juni 2003 | pmid = 12787023 | doi = 10.1046/j.1432-1033.2003.03625.x | doi-access = free }}</ref><ref name=pmid9925787>{{cite journal | vauthors = Zhang E, St Charles R, Tulinsky A | title = Structure of extracellular tissue factor complexed with factor VIIa inhibited with a BPTI mutant | journal = Journal of Molecular Biology | volume = 285 | issue = 5 | pages = 2089–104 | date = februar 1999 | pmid = 9925787 | doi = 10.1006/jmbi.1998.2452 }}</ref>
{{Clear}}

== Reference==
{{Reflist|33em}}

== Dopunska litereatura ==
{{Refbegin|33em}}
* {{cite journal | vauthors = Broze GJ, Majerus PW | title = Purification and properties of human coagulation factor VII | journal = The Journal of Biological Chemistry | volume = 255 | issue = 4 | pages = 1242–7 | date = februar 1980 | doi = 10.1016/S0021-9258(19)86020-9 | pmid = 7354023 | doi-access = free }}
* {{cite journal | vauthors = Versteeg HH, Peppelenbosch MP, Spek CA | title = The pleiotropic effects of tissue factor: a possible role for factor VIIa-induced intracellular signalling? | journal = Thrombosis and Haemostasis | volume = 86 | issue = 6 | pages = 1353–9 | date = decembar 2001 | pmid = 11776298 | doi =  10.1055/s-0037-1616734}}
* {{cite journal | vauthors = Golino P | title = The inhibitors of the tissue factor:factor VII pathway | journal = Thrombosis Research | volume = 106 | issue = 3 | pages = V257-65 | date = maj 2002 | pmid = 12356487 | doi = 10.1016/S0049-3848(02)00079-8 }}
{{Refend}}

== Vanjski linkovi ==
* [http://www.novosevenrt.com/ Official website]
* The [[MEROPS]] online database for peptidases and their inhibitors: [http://merops.sanger.ac.uk/cgi-bin/merops.cgi?id=S01.215 S01.215] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200529050240/https://www.ebi.ac.uk/merops/ |date=29. 5. 2020 }}
* CHES - Comprehensive Health Education Services LLC - Factor VII treatment and awareness [http://www.comphealthed.com/]

{{PDB Gallery|geneid=2155}}
{{Koagulacija}}
{{Serinske endopeptidaze}}
{{Enzimi}}
{{Portal|Biologija|border=no}}

{{DEFAULTSORT:Factor Vii}}
[[Kategorija:Koagulacijski sistem]]
[[Kategorija:EC 3.4.21]]
[[Kategorija:Enzimi]]
[[Kategorija:Ljudski proteini]]
[[Kategorija:Geni na hromosomu 13]]
[[Kategorija:Periferni membranski proteini]]

Šablon koji su upotrebljeni na ovoj stranici:

Šablon:Cite journal (uredi)
Šablon:Cite web (uredi)
Šablon:Clear (uredi)
Šablon:Div col (uredi)
Šablon:Div col/styles.css (uredi)
Šablon:Div col end (uredi)
Šablon:Enzimi (uredi)
Šablon:Glavni (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Infokutija gen (uredi)
Šablon:Koagulacija (uredi)
Šablon:Legenda aminokiselina (uredi)
Šablon:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Navkutija (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:PDB Gallery (uredi)
Šablon:PDB Gallery/2155 (uredi)
Šablon:Portal (uredi)
Šablon:Raščistiti (uredi)
Šablon:Refbegin (uredi)
Šablon:Refbegin/styles.css (uredi)
Šablon:Refend (uredi)
Šablon:Reflist (uredi)
Šablon:Refspisak (uredi)
Šablon:Refspisak/styles.css (uredi)
Šablon:Serinske endopeptidaze (uredi)
Šablon:Također pogledajte (uredi)
Šablon:Webarchive (uredi)
Modul:Arguments (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1 (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/COinS (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Date validation (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Utilities (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/styles.css (uredi)
Modul:Hatnote (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Hatnote list (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infobox3cols (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:InfoboxImage (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infokutija gen (uredi)
Modul:Main (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/styles.css (uredi)
Modul:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:No globals (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Portal (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Portal/images/b (uredi)
Modul:See also (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Webarchive (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Webarchive/data (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)

Nazad na Koagulacijski faktor VII.

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Koagulacijski_faktor_VII"