Прагляд зыходнага тэксту старонкі Паўднёва-заходні дыялект беларускай мовы

← Паўднёва-заходні дыялект беларускай мовы

Вам не дазволена правіць гэту старонку, з-за наступнай прычыны:

Ваш IP-адрас у дыяпазоне, які быў заблакаваны на ўсіх вікі-праектах Фонда Вікімедыя.

Блакіроўка была зроблена ‪EPIC‬. Названая прычына: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Пачатак блакіроўкі: 11:48, 2 ліпеня 2024
Канец блакіроўкі: 11:48, 2 ліпеня 2025

Ваш бягучы IP-адрас - 206.189.44.186, а заблакаваны дыяпазон - 206.189.32.0/20. Калі ласка, уключайце ўсе гэтыя падрабязнасці ў свае звароты.

Калі вы лічыце, што былі заблакаваны па памылцы, вы можаце знайсці дадатковую інфармацыю і інструкцыі на старонцы Недапушчальнасць выкарыстання адкрытых проксі-сервераў глабальных правіл.

У адваротным выпадку, каб абмеркаваць блакіроўку, калі ласка, звярніцеся з запытам пра перагляд на МетаВікі або адпраўце электроннае паведамленне ў чаргу VRT stewards па адрасе stewards@wikimedia.org, уключаючы ўсе вышэйпералічаныя дэталі.

Можна бачыць і капіраваць зыходны тэкст гэтай старонкі:

[[Выява:Dialects of Belarusian language be-tarask.png|thumb|250px|Дыялекты беларускай мовы<ref>Беларуская мова: энцыклапедыя // Пад рэд. А. Я. Міхневіча. — Мн.: Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1994. — C. 55.</ref>: {{legend|#70BEC5|Паўночна-ўсходні}} {{legend|#FFAAAA|Паўднёва-заходні}} {{legend|#D29FE6|Сярэднебеларускія гаворкi}}<hr />{{legend|#FFFF99|[[Загародскія гаворкі|Палескія (заходнепалескія) гаворкі]]}}<hr />Лініі: <br /> {{legend|#FF0000|Мяжа беларускіх гаворак (1903, Карскі)}} {{legend|#3333FF|Усходняя мяжа заходняй групы рускіх гаворак (1967, Захарава, Арлова) }} {{legend|#339900|Мяжа беларускіх і ўкраінскіх гаворак (1980, Беўзенка)}}]]

Паўночная мяжа гэтага [[дыялект]]у праходзіць прыкладна па лініі [[Ліда]] — [[Мінск]] — [[Бабруйск]] — [[Рэчыца]] — [[Лоеў]]. Дыялект уключае ў сябе наступныя групы [[гаворка|гаворак]]: [[Загародскія гаворкі|берасцейска-пінскую]], заходнюю (гарадзенскую), слуцка-бабруйска-мазырскую.

== Асаблівасці ==
Паўднёва-заходні [[дыялект]] характарызуецца недысіміляцыйным [[аканне]]м і [[яканне]]м: ''вада, нага, вясна''; цвёрдым гукам [р]: ''рака, бяроза''; наяўнасцю дыфтонгаў [уо], [іе] ў словах ''дуом, сіена''; наяўнасцю [[канчатак|канчатка]] ''-му'' ў [[дзеяслоў|дзеясловах]] [[будучы час|будучага часу]]: ''казацьму, рабіцьму'' і інш.

У перыферыйных гаворках на захадзе Гродзеншчыны і поўдні Гомельшчыны існуе з'ява прыстаўнога [г] у словах тыпу ''гавечка'', ''гуліца''.
Для часткі паўднёва-заходніх гаворак у зваротных дзеясловах характэрны [[постфікс]] ''-са'': ''памыласа'', ''садземса''.

Прыклад сказаў на паўднёва-заходнім дыялекце:<ref>{{кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Легенды і паданні|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне = |месца = |выдавецтва = Навука і тэхніка|год = 1983|том = |старонкі = |старонак = 542|серыя = |isbn = |тыраж = 5100|ref = }}</ref>
{{Пачатак цытаты|}}
  Колісь тутака стаялі вялікія горы з песковей. На іх стаяў цёмны драмучы лес. Кала лесу было глыбокае гозера. У лесе жылі дэкеі зверы. Воны хадзілі піці воду да гозера. Больш за ўсё тутака было лосяў. Гозера перасохла. Людзі вырубілі лес, пастроілі хаты, Сяло назвалі Лосінцы.{{Канец цытаты}}

== Крыніцы ==
{{reflist}}

== Літаратура ==
* {{кніга|аўтар =[[Галіна Андарала]], [[Віктар Бекіш]], [[Сяргей Берднік]]|частка=|загаловак =Беларуская мова. Вучэбны дапаможнік для пед. ВНУ|арыгінал=|спасылка=|адказны=Пад рэд. [[Ларыса Грыгор’ева|Ларысы Грыгор’евай]]|выданне=|месца=Мінск|выдавецтва=[[Вышэйшая школа (выдавецтва)|Вышэйшая школа]]|год =1994|том=|старонкі=|старонак =366|серыя=|isbn=5-339-00950-5|тыраж=20 000}}

{{Беларуская мова}}

[[Катэгорыя:Беларуская дыялекталогія]]

Шаблон на гэтай старонцы:

Вярнуцца да Паўднёва-заходні дыялект беларускай мовы.

Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Паўднёва-заходні_дыялект_беларускай_мовы"