Валянцін Рамановіч

Валянцін Рамановіч (нарадзіўся 7 кастрычніка 1911 у Карэлічах, памёр у лютым 1945 у Вільні ) — беларуска-польскі графік і мастак, працаваў у Вільні^[1]. Вёў асабісты дзённік на расійскай мове.

Валянцін Рамановіч
Дата нараджэння	7 кастрычніка 1911(1911-10-07)
Месца нараджэння	Карэлічы, Навагрудскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	снежань 1945 (34 гады)
Месца смерці	Вільня, Вільнюскае гарадское самакіраванне, Літоўская ССР, СССР
Грамадзянства	Польшча
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Віленскі ўніверсітэт
Вучоба	Віленскі ўніверсітэт

Бацька, Сцяпан Канстанцінавіч, быў настаўнікам-інспектарам Карэліцкага гарадскога вучылішча. Дзед па маці, Аляксандры, Георгій Зотаў, быў родам з Масквы, з сям’і іканапісцаў, у канцы ХІХ ст. асеў на Палессі.

Бацьку час ад часу пераводзілі на іншае месца работы, сям’я пераязджала за ім. Так, у чатырохгадовым узросце Валянцін апынуўся на Палессі, а ў 1921-м разам з бацькамі вярнуўся на Навагрудчыну. Вучыўся ў школе вёскі Падкасоўе, на радзіме бацькі, затым — у Карэлічах^[2].

У 1924 годзе пачаў вучыцца ў дзяржаўнай гімназіі імя Адама Міцкевіча ў Навагрудку, у 1929 г. на выставе ў вучэльні былі прадэманстраваны яго эцюды з натуры. У студзені 1931 г. паступіў вучыцца на мастацкі факультэт Універсітэта Стэфана Баторыя ў Вільні. Вучыўся малюнку ў Бенедыкта Кубіцкага, потым быў вучнем Людаміра Сляндзінскага, настаўнікам графікі ў яго быў Ежы Хопен.

У 1934 скончыў вучобу і здаў экзамен, дзякуючы якому атрымаў права працаваць настаўнікам малявання ў сярэдніх школах. У той жа час ён пачаў вучыцца на медыцынскім факультэце сваёй альма-матэр, а падчас вучобы на трэцім курсе, у кастрычніку 1936 г., пачаў працаваць дэманстратарам на кафедры апісальнай анатоміі, якой кіравалі Міхал Райхер і Вітольд Сільвановіч. Пазней стаў там асістэнтам. Пасля пачатку Другой сусветнай вайны ён атрымаў працу ва ўніверсітэце імя Стэфана Баторыя і з 1 кастрычніка 1939 г. да закрыцця ўніверсітэта чытаў лекцыі па мастацкай анатоміі на мастацкім факультэце.

Пісаў пейзажы тэхнікай алею, але быў вядомы пераважна як графік, ствараў ксілаграфіі і гравюры на медзі, некаторы час выкарыстоўваў і акватынту.

Яго творы змяшчаліся ў графічнай падпісцы на віленскі часопіс «Słowo» (1934, 1935, 1937 (двойчы), 1939) і «Kurier Wileński» (1940).

У 1936 годзе ўдзельнічаў у 2-й Міжнароднай выставе дрэварытаў у Варшаве, дзе выставіў дзве работы. Двойчы Міжнародны інстытут мастацтва ў Чыкага запрашаў яго ўзяць удзел у Міжнароднай выставе літаграфіі і дрэварыту (у сезонах 1937/38 і 1939/40).

У 1937 стаў адным з заснавальнікаў "��іленскай групы", з якой выстаўляў свае творы на выставе ў красавіку-траўні 1939 года.

З 1935 па 1940 год удзельнічаў у археалагічных і кансервацыйных работах на руінах замка ў Троках, якімі кіравалі Ян Бароўскі і Ежы Хопен.

У 1940 г. удзельнічаў у археалагічных і кансервацыйных работах у Ковенскім замку. Акрамя кансервацыйных работ, ён ствараў эскізы і малюнкі архітэктуры і яе наваколля.

На падставе сабраных у Троках матэрыялаў, пачынаючы з 1941 г., стварыў т.зв «Троцкі цыкл» першапачаткова павінен быў уключаць шэсць графічных пано, а ў выніку мастак стварыў комплекс з трыццаці дзвюх гравюр, скончыўшы працу над імі ў 1944 годзе.

У снежні 1944 г. памылкова арыштаваны савецкімі ўладамі і ўтрымліваўся ў Лукішскай турме, дзе, хутчэй за ўсё, і загінуў 2 лютага 1945 г. Пра яго смерць не было афіцыйна павядомлена, яшчэ ў маі 1945 рэктар Ягелонскага ўніверсітэта выслаў на імя мастака запрашэнне працаваць у кракаўскім універсітэце.

Жонка мастака — Альдона Рамановіч, у дзявоцтве Нябельская (1909-2009), жывапісец і кансерватар.

Калекцыя твораў Валенція Рамановіча знаходзіцца ў Бібліятэцы Універсітэта імя Мікалая Каперніка ў Торуні, яе перадала туды ўдава мастака^[1].