Асман Мусаевіч Касаеў
Асман Мусаевіч Каса́еў (1916—1944) — маёр Рабоча-сялянскай Чырвонай Арміі, камандзір партызанскага атрада Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1965).
| Асман Мусаевіч Касаеў | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||
| Дата нараджэння | 11 кастрычніка 1916 | |||
| Месца нараджэння | ||||
| Дата смерці | 18 лютага 1944 (27 гадоў) | |||
| Месца смерці | ||||
| Месца пахавання | ||||
| Грамадзянства | ||||
| Прыналежнасць |
 СССР |
|||
| Род войскаў |
артылерыя, партызаны |
|||
| Гады службы | 1937—1944 | |||
| Званне |
 |
|||
| Бітвы/войны |
Польскі паход РСЧА, Вялікая Айчынная вайна |
|||
| Узнагароды і званні |
|
|||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | ||||
.svg){kind=small}
Біяграфія
правіцьАсман Касаеў нарадзіўся 11 кастрычніка 1916 года ў ауле Хурзук (цяпер — Карачаеўскі раён Карачаева-Чаркесіі). Па нацыянальнасці — карачаевец. У 1931 годзе ён скончыў пачатковую школу, у 1936 годзе — рабфак. У 1937 годзе Касаеў быў прызваны на службу ў Рабоча-сялянскую Чырвоную Армію. Вучыўся ў кавалерыйскім ваенным вучылішчы, але праз год быў пераведзены ў Кіеўскае артылерыйскае вучылішча. Удзельнічаў у польскім паходзе. З пачатку Вялікай Айчыннай вайны — на яе франтах[1].
Неўзабаве пасля пачатку вайны дывізія, у якой служыў Касаеў, трапіла ў акружэнне і была разгромлена. У канцы жніўня 1941 года група байцоў і камандзіраў, сярод якіх знаходзіўся і Касаеў, дайшла да Бялыніцкага раёна Магілёўскай вобласці Беларускай ССР і прыняла рашэнне пачаць баявыя дзеянні ў якасці партызанскага фарміравання. Касаеў быў абраны спачатку камісарам, а затым камандзірам партызанскага атрада, якому быў прысвоены нумар 121. Атрад паспяхова дзейнічаў у Магілёўскай вобласці, знішчаў гарнізоны, карныя атрады, склады, аўтабазы, камендатуры. Да канца 1943 года ў атрадзе налічвалася ўжо больш за 1200 партызан, і тады ён быў ператвораны ў 121-ы партызанскі полк, камандзірам якога стаў Касаеў. Да лютага 1944 года полк прыняў удзел у 70 баях, знішчыў больш за 1000 салдат і афіцэраў праціўніка, падарваў 33 нямецкія эшалоны. 17 лютага 1944 года падчас пераходу паміж населенымі пунктамі ў Бярэзінскім раёне калона партызан была атакавана нямецкай авіяцыяй. Касаеў атрымаў цяжкія раненні і праз 18 гадзін, 18 лютага 1944 года, памёр.
.jpg){kind=link}
Першапачаткова быў пахаваны ў вёсцы Хрыпялёва Бялыніцкага раёна, але ў жніўні 1948 года перапахаваны ў брацкай магіле на Вайсковых могілках па вуліцы Лазарэнкі ў Магілёве[1].
Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 8 мая 1965 года «напярэдаднi 20-годдзя Перамогі савецкага народа над фашысцкай Германіяй за адмысловыя заслугі ў барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў у тыле праціўніка і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства» маёр Асман Касаеў пасмяротна быў ганараваны высокім званнем Героя Савецкага Саюза. Таксама быў узнагароджаны ордэнамі Леніна і Айчыннай вайны 1-й ступені, медалём[1].
У гонар Касаева вёс��а Сермяжанка Бялыніцкага раёна перайменавана ў Асман-Касаева. Таксама ў яго гонар названы вуліцы ў Магілёве і Чаркеску, школа ў вёсцы Заполле Бялыніцкага раёна, пастаўлены абеліск у вёсцы Вугольшчына і бюст у ауле Учкулан[1].
Таксама ў яго гонар названы перавал за Заходнім Каўказе.
Зноскі
- ↑ а б в г Асман Мусаевіч Касаеў на сайце «Героі краіны»
Літаратура
правіць- Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
- Всенародная борьба в Белоруссии. В 3 т. —Минск: «Беларусь», 1984.
- Люди легенд. Выпуск 4. — М., 1971.
- Навечно в сердце народном. 3-е изд., доп. и испр. — Минск, 1984.