Акцыя (фінансы)
Акцыя (ад фр.: action) — каштоўная папера, што выпускаецца акцыянерным таварыствам і ўвасабляе сабою ўдзел акцыянера ў капітале таварыства. Уладальніку акцыі даюцца асаблівыя маёмасныя і асабістыя правы:
- права на атрыманне дывідэндаў, у залежнасці ад прыбытку акцыянернага таварыства
- права на ўдзел у кіраванні акцыянерным таварыствам, галасуючы на агульных сходах акцыянераў
- права на атрыманне часткі маёмасці пасля ліквідацыі.
Правы рэалізуюцца прапарцыйна колькасці акцый ва ўладанні акцыянера.
Класіфікацыя
правіць- Простая акцыя: дае асноўныя правы на ўласнасць карпарацыі. Трымальнікі простых акцый маюць права:
- абіраць раду дырэктараў
- ўплываць на ключавыя пытанні
- на рэштавых правах удзельнічаць у актывах пры ліквідацыі таварыства (пасля таго, як будуць уплочаныя ўсе пазыкі і сваю долю атрымаюць прывілеяваныя акцыянеры)
- Прывілеяваная акцыя: дае ўладальніку пэўныя прывілеі ў параўнанні з трымальнікамі простых акцый. Прывілеі могуць заключацца ў:
- атрыманне дывідэндаў сталага, фіксаванага памеру
- у пераважным атрыманні рэштаў маёмасці пры ліквідацыі
- права выкупу акцый эмітэнта на льготных умовах.
Пры гэтым прывілеяваныя акцыі звычайна не маюць права голасу на сходах акцыянераў, за выключэннем некаторых пытанняў (ліквідацыя, рэарганізацыя і інш.)