Прагляд крыніцы для Усебеларускае аб’яднаньне мастакоў

Вы ня маеце дазволу на рэдагаваньне гэтай старонкі з наступнай прычыны:
Ваш IP-адрас у дыяпазоне, які быў заблакаваны на ўсіх вікі-праектах Фонда Вікімедыя.
Блакіроўка была зроблена ‪EPIC‬. Названая прычына: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Пачатак блакіроўкі: 11:48, 2 ліпеня 2024
Канец блакіроўкі: 11:48, 2 ліпеня 2025
Ваш бягучы IP-адрас - 206.189.44.186, а заблакаваны дыяпазон - 206.189.32.0/20. Калі ласка, уключайце ўсе гэтыя падрабязнасці ў свае звароты.
Калі вы лічыце, што былі заблакаваны па памылцы, вы можаце знайсці дадатковую інфармацыю і інструкцыі на старонцы Недапушчальнасць выкарыстання адкрытых проксі-сервераў глабальных правіл.
У адваротным выпадку, каб абмеркаваць блакіроўку, калі ласка, звярніцеся з запытам пра перагляд на МетаВікі або адпраўце электроннае паведамленне ў чаргу VRT stewards па адрасе stewards@wikimedia.org, уключаючы ўсе вышэйпералічаныя дэталі.
Вы можаце праглядаць і капіяваць крынічны тэкст гэтай старонкі.
{{Арганізацыя
| назва           = «Усебеларускае аб’яднаньне мастакоў»
| арыгінальная назва = 
| выява           =  
| рамка выявы     = 
| памер выявы     = 300пкс
| альтэрнатыўны тэкст выявы = 
| подпіс выявы    =  
| мапа            = 
| памер мапы      = 
| альтэрнатыўны тэкст мапы = 
| подпіс мапы     = 
| мапа 2          = 
| абрэвіятура     = 
| дэвіз           = 
| папярэднік      = 
| наступнік       = 
| дата ўтварэньня = {{Дата пачатку|1|01|1927|1}}
| дата спыненьня існаваньня = {{Дата сканчэньня|1|01|1930}}
| тып             = Мастацтва
| юрыдычны статус = [[Грамадзкае аб’яднаньне]]
| мэта            = Развіцьцё беларускага мастацтва
| штабкватэра     = 
| месцазнаходжаньне = [[Менск]]
| каардынаты      = 
| дзейнічае ў рэгіёнах = [[Віцебск]], [[Гомель]], [[Магілёў]]
| сяброўства      = 
| афіцыйныя мовы  = [[Беларуская мова|беларуская]]
| генэральны сакратар = 
| пасада кіраўніка = старшыня
| імя кіраўніка   = [[Аляксандар Грубэ]]
| пасада кіраўніка 2 = намесьнік старшыні
| імя кіраўніка 2 = [[Арон Касьцялянскі]]
| пасада кіраўніка 3 = сакратар 
| імя кіраўніка 3 = [[Міхась Станюта]] 
| асноўныя асобы  =  
| кіроўны орган   = Сход
| матчыная кампанія = [[Інстытут беларускай культуры]]
| зьвязаныя кампаніі = 
| бюджэт          = 
| колькасьць супрацоўнікаў = 
| колькасьць валянтэраў = 
| сайт            = 
| заўвагі         = 
| колішняя назва  = 
}}
'''«Усебеларускае аб’яднаньне мастакоў»''' — беларускае мастацкае аб’яднаньне, заснаванае пры мастацкай сэкцыі [[Інстытут беларускай культуры|Інстытута беларускай культуры]]. У пачатку 1927 году ініцыятыўнай групай мастакоў быў распрацаваны статут Усебеларускага аб’яднаньня мастакоў. Утваранае абʼяднаньне мела мэтай, як было заяўлена, злучыць мастацкія сілы й пашырыць працу па ўтварэньню нацыянальнага па форме й пралетарскага па зьместу беларускага й іншых нацыянальных мастацтваў народаў Беларусі. Абʼяднаньне намячала шэраг дыспутаў і выставак<ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = Хроніка беларускай культуры. Тэатр, мастайтва і музыка. | спасылка  = https://digital.nlb.by/files/original/e264c058161f56aa574a83218fe81d1c.pdf | мова = | выданьне = [[Полымя (часопіс)|Полымя]] | тып = часопіс | год = 1927 | том = | нумар = 1 | старонкі = 213 | issn = }}</ref>. Старшынём абралі [[Аляксандар Грубэ|Аляксандра Грубэ]], намесьнікам старшыні — [[Арон Касьцялянскі|Арона Касьцялянскага]], сакратаром — [[Міхась Станюта|Міхася Станюту]]<ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = Хроніка. Аб'яднаньне мастацкіх сіл. | спасылка = https://digital.nlb.by/files/original/a03c638aedd8749b55a64241d8de874a.pdf | мова = | выданьне = [[Узвышша (часопіс)|Узвышша]] | тып = часопіс | год = 1927 | том = | нумар = 2 | старонкі = 213, 214 | issn = }}</ref>. Аб’яднаньне мела свае філіалы ў [[Менск]]у, [[Віцебск]]у, [[Гомель|Гомелі]], [[Магілёў|Магілёве]] й, таксама, ў [[Масква|Маскве]] й [[Санкт-Пецярбург|Ленінградзе]], куды ўваходзілі беларускія студэнты.

Стварэньню «УАМ» папярэднічала «[[Першая Ўсебеларуская мастацкая выстава]]», арганізаваная ў 1925 годзе ў Менску па ініцыятыве [[Інстытут беларускай культуры|Інстытута беларускай культуры]]. Па задуме ў мэты выставы ўваходзіла «выявіць мастацкія групоўкі ці кірункі, на якія мы маглі б надалей абапірацца ў справе культурнага будаваньня Савецкай Беларусі». Пазьней, пры актыўным удзеле аб’яднаньня, у [[Менск]]у былі арганізаваны [[Другая Ўсебеларуская мастацкая выстава|2-я (1927)]] і [[Трэцяя Ўсебеларуская мастацкая выстава|3-я (1929)]] — «Усебеларускія выставы», а таксама беларускі а��дзел выставы «Мастацтва народаў СССР» у Маскве (1927).

У выставах бралі ўдзел чальцы аб’яднаньня: [[Меер Аксэльрод]], [[Аркадзь Астаповіч]], [[Іван Ахрэмчык|Ян Ахрэмчык]], [[Абрам Бразэр]], [[Гаўрыла Віер]], [[Валянцін Волкаў]], [[Аляксандра Галубкіна]], [[Майсей Горшман]], [[Аляксандар Грубэ]], [[Зьміцер Дваракоўскі]], [[Мікалай Дучыц|Мікола Дучыц]], [[Барыс Зьвінагродскі]], [[Леў Зевін]], [[Арон Касьцялянскі]], [[Сяргей Каўроўскі]], [[Зьміцер Комар]], [[Янкель Кругер|Якуб Кругер]], [[Ісак Мільчын]], [[Залман Мірінгоф]], [[Пальміра Мрачкоўская]], [[Рыгор Пархоменка]], [[Тодар Пархоменка]], [[Мікола Пашкевіч]], [[І. М. Рубанаў]], [[Вячэслаў Руцай]], [[Раман Семашкевіч]], [[Майсей Сьляпян]], [[Арон Салавейчык]], [[Міхась Станюта]], [[Якуб Тайц]], [[Мікола Тарасікоў]], [[Анатоль Тычына]], [[Міхась Філіповіч]], [[Уладзмер Хрусталёў]], [[Акім Шаўчэнка]], [[Габрыэль Шульц]], [[Міхаіл Эндэ]], [[Гілель Шыфрын]] і інш.<ref name="Каталёг-2">{{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Каталёг 2-й Усебеларускай мастацкай выстаўкі. |арыгінал = |спасылка = http://content.nlb.by/content/dav/nlb/DDC/DED/7/3/ba51033/ba51033.html |адказны =Прадмова: П. Капаевіч, [[Мікола Шчакаціхін]], [[Аляксандар Грубэ]], [[Міхаіл Філіповіч]], [[Арон Касьцялянскі|Арон Кашталянскі]]; мастак: [[Анатоль Тычына]]|выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =[[Беларусь (выдавецтва)|БДВ]] |год =1927 |том = |старонкі =11 (№ 192) |старонак =30 |сэрыя = |isbn = |наклад =500 }}</ref><ref name="Каталёг-3">{{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Каталёг (Трэцяе) Усебеларускае мастацкае выстаўкі ў Менску — 1929. |арыгінал = |спасылка = |адказны = [[Міхайла  Грамыка]], [[Уладзімер Кудрэвіч]], [[Мікалай Красінскі]], [[Мікола Шчакаціхін]], [[Міхась Станюта]], [[Алексантэры Ахола-Вало|А. Вало]], [[Мікалай Касьпяровіч]], А. Маркоўскі; мастак: Янка Кашкель|выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва = ФЗВ|год = 1929 |том = |старонкі = 12 (№№ 143—149) |старонак = 17|сэрыя = |isbn = |наклад = 500 }}</ref>.

Склад «УАМ» не быў аднародны. Яго чальцы пільнаваліся розных эстэтычных і ідэалягічных прынцыпаў, што абумовіла раскол, які пачаўся спакваля неўзабаве пасьля [[Другая Ўсебеларуская мастацкая выстава|«Другой Ўсебеларускай мастацкай выставы»]] ў 1927 годзе. Частка маладых мастакоў ([[Меер Аксэльрод]], [[Абрам Бразэр]], [[Майсей Горшман]], [[Аляксандар Грубэ]], [[Леў Зевін]], [[Арон Касьцялянскі]], [[Вячэслаў Руцай]] і інш.) патрабавала клясавага падзелу абʼяднаньня й выступала супраць «буржуазна-нацыяналістычнага» ухілу ў мастацтве. У 1930 гэта група выйшла з «УАМ» і ўтварыла [[Рэвалюцыйнае абʼяднаньне мастакоў Беларусі]] (РАМБ). Пасьля расколу дзейнасьць «УАМ» спынілася. У 1931 годзе чальцы аб’яднаньня «РАМБ» прынялі ўдзел у [[Чацьвёртая ўсебеларуская мастацкая выстава|4-й Усебеларускай мастацкай выставе]]<ref>{{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Чацьвёртая Ўсебеларуская мастацкая выстаўка, прысвечаная трэцяму рашаючаму году пяцігодкі : Малярства. Скульптура. Графіка. Каталог |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = [[Менск]] |выдавецтва = |год = 1931 |том = |старонкі = |старонак = 21 |сэрыя = |isbn = |наклад = 5000 }}</ref>.
 
Адначасова з аб’яднаньнем «РАМБ» існавала абʼяднаньне «[[Прамень (мастацкае аб'яднаньне)|Прамень]]», якое было створана ў лютым 1928 году<ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = Хроніка беларускае культуры. У Менску арганізавалася Беларускае Мастацкае Т-ва «Прамень». | спасылка  = https://digital.nlb.by/files/original/1a00e72e923d53e3af204b39789c1f88.pdf | мова  = | выданьне  =[[Полымя (часопіс)|Полымя]] | тып =часопіс | год  = 1928| том   = | нумар  = 2| старонкі  = 230 | issn  = }}</ref>. У склад «Праменя» увайшлі мінскія мастакі [[Алена Аладава]], [[Алексантэры Ахола-Вало|А. Вало]], [[Павал Гуткоўскі]], [[Анатоль Тычына]] й інш. Чальцы аб’яднаньня прынялі ўдзел у [[Трэцяя ўсебеларуская мастацкая выстава|3-й Усебеларускай мастацкай выставе]]<ref name="Каталёг-3"/>. 

== Выставы ==
* '''1927''' — [[Менск]]. 8 лістапада 1927 году. «[[Другая Ўсебеларуская мастацкая выстава]]». Арганізавана [[Усебеларускае аб'яднаньне мастакоў|Усебеларускім аб'яднаньнем мастакоў]]. Удзелнічаў 61 мастак, экспанавана 377 твораў<ref name="Каталёг-2"/><ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = Беларускія мастацкія выстаўкі. 2-я ўсебеларуская выстаўка. | спасылка  = https://files.knihi.com/Knihi/Pieryjodyka/Savieckaja_Bielarus.pdf.zip/1927-242.pdf | мова  = | выданьне  =[[Савецкая Беларусь (газэта)|Савецкая Беларусь]] | тып = газэта | год  = 1927, 23 кастрычніка | том   = | нумар  = 242 (2134)| старонкі  = 3 | issn  = }}</ref>.

* '''1927''' — [[Масква]]. Зь 7 лістапада да 18 сьнежня 1927 году. Юбілейная выстава мастацтва народаў СССР. Арганізавана {{Артыкул у іншым разьдзеле|Дзяржаўная Акадэмія мастацкіх навук (РСФСР)|Дзяржаўнай Акадэміяй мастацкіх навук|ru|Государственная академия художественных наук}}, [[Усебеларускае аб'яднаньне мастакоў|Усебеларускім аб'яднаньнем мастакоў]] у адзначэньне дзесяцігадовага юбілею Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі. Выяўленчае мастацтва, тэатар, кіно – у памяшканьні Вхутэмаса (вул. Мясьніцкая, 21)<ref>{{Кніга|аўтар =  |частка = |загаловак = Каталог юбилейной выставки искусства народов СССР, организованной государственной Академией художественных наук: изобразительное искусство, театр, кино |арыгінал = |спасылка = https://archive.org/details/frick-31072003045699/page/n9/mode/2up|адказны =Вступительная статья Я. Тугендхольда |выданьне = |месца = [[Масква|Москва]]|выдавецтва =Гос. акад. худож. наук |год =1927 |том = |старонкі = 16 |старонак = 32|сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref><ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = Беларускія мастацкія выстаўкі. На выстаўцы нацыянальнасьцяй СССР. | спасылка  = https://files.knihi.com/Knihi/Pieryjodyka/Savieckaja_Bielarus.pdf.zip/1927-242.pdf | мова  = | выданьне  =[[Савецкая Беларусь (газэта)|Савецкая Беларусь]] | тып = газэта | год  = 1927, 23 кастрычніка | том   = | нумар  = 242 (2134)| старонкі  = 3 | issn  = }}</ref><ref name="Выставки1">{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Выставки советского изобразительного искусства. Справочник |арыгінал = |спасылка = |адказны = составители: Азаркович В. Г. и др. |выданьне = |месца = [[Масква|Москва]]|выдавецтва = Советский художник |год = 1965 |том = 1. 1917—1932 |старонкі = 209—211, 239|старонак = 555|сэрыя = |isbn = |наклад = 3000 }}</ref><ref>{{Артыкул| аўтар =Коган П. С. | загаловак = Искусство народов СССР. К выставке в дни Октябрьских торжеств. | спасылка  = http://lib.sptl.spb.ru/ru/nodes/6996-sovetskoe-iskusstvo-1927-5#mode/inspect/page/97/zoom/4 | мова  = | выданьне  =«Советское искусство» | тып =часопіс | год  = 1927| том   = | нумар  = 5| старонкі  = 99—107 | issn  = }}</ref>. 
{{Цытата|''Посьпехі беларускага мастацтва.''<br/>
18-га сьнежня ў Маскве зачынілася выстаўка вобразнага й тэатральнага мастацтваў нацыянальнасьцяў СССР.
Перад зачыненьнем выстаўкі спэцыяльная камісія ў складзе прэзыдэнта Дзяржаўнай Акадэміі Мастацкіх Навук прафэсара {{Артыкул у іншым разьдзеле|Пётар Коган|Пятра Когана|ru|Коган, Пётр Семёнович}} й выдатнейшых мастацтвазнаўцаў Масквы вызначыла прэміі за больш удалыя экспанаты. За лепшыя экспанаты беларускага адзьдзелу вызначаны ганаровыя дыплёмы наступным арганізацыям: Усебеларускаму аб'яднаньню мастакоў, [[Нацыянальны акадэмічны тэатар імя Янкі Купалы|БДТ 1]], [[Нацыянальны акадэмічны драматычны тэатар імя Якуба Коласа|БДТ 2]], [[Дзяржаўны жыдоўскі тэатар БССР|Беларускаму габрэйскаму тэатру]] й [[Менскі дзяржаўны мастацкі каледж імя Аляксея Глебава|Віцебскаму мастацкаму тэхнікуму]]. З паасобных удзельнікаў выстаўкі атрымалі дыплёмы: па вобразным мастацтве – [[Міхась Філіповіч]] і [[Арон Касьцялянскі]], па графіцы – [[Саламон Юдовін]] і [[Абрам Бразэр]].
Апроч таго, выставачны камітэт пры Дзяржаўнай Акадэміі Мастацкіх Навук пастанавіў зьмясьціць, у адным з буйнейшых пэрыядычных выданьняў БССР, свой водгук аб беларускім мастацтве, а таксама здымкі экспазыцыі цэлай залі, паасобных работ, выступленьне хору й інш.<ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = Посьпехі беларускага мастацтва. | спасылка  = https://files.knihi.com/Knihi/Pieryjodyka/Savieckaja_Bielarus.pdf.zip/1927-288.pdf | мова  = | выданьне  =[[Савецкая Беларусь (газэта)|Савецкая Беларусь]] | тып = газэта | год  = 1927, 20 сьнежня | том   = | нумар  = 288 (2180)| старонкі  = 4 | issn  = }}</ref>}}
* '''1929''' — [[Менск]]. «[[Трэцяя Ўсебеларуская мастацкая выстава]]». Адкрыта з 3 па 25 студзеня 1929 году у Менску, у памяшканьні Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту. Удзельнічалі 62 прафэсійныя мастакі, экспанаваны 582 творы прафэсійных мастакоў<ref name="Каталёг-3"/>. 

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* [[Алена Аладава|Аладава А. В.]] Рэвалюцыйная аб'яднаньне мастакоў Беларусі (РАМБ). // {{Літаратура/БелСЭ|9}} — С. 233. 
* [[Пётар Герасімовіч|Герасімовіч П. М.]] Усебеларускае аб'яднаньне мастакоў. // {{Літаратура/БелСЭ|10}} — С. 495. 
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Гісторыя беларускага мастацтва: у 6 т.|арыгінал = |спасылка = https://files.knihi.com/Knihi/scanned/HBM4.pdf |адказны = Рэдактары тома: [[Леанід Дробаў|Л. М. Дробаў]], [[Віктар Шматаў|В. Ф. Шматаў]] |выданьне = |месца = [[Менск|Мінск]] |выдавецтва = [[Навука і тэхніка (выдавецтва)|Навука і тэхніка]] |год = 1990 |том =4. 1917—1941 |старонкі=46, 47, 78|старонак =352 |сэрыя = |isbn = 5-343-00157-2|наклад =2450 }}.
* «Прамень».  // {{Літаратура/БелЭн|12|554}} — С. 554.
* Усебеларускае аб’яднаньне мастакоў // {{Літаратура/Энцыкляпэдыя літаратуры і мастацтва Беларусі|5}} С. 368.
* {{Артыкул| аўтар  = Бадин Р. Г. | загаловак  = К истории художественной жизни Белоруссии. | спасылка  = | мова = | аўтар выданьня = | выданьне  = Проблемы развития советского искусства и искусства народов СССР | тып = | месца  = [[Санкт-Пецярбург|Л.]] | выдавецтва  =Академия художеств СССР | год = 1975 | том = Вып. II | старонкі = 22—30 | isbn  = | issn  = }}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Белорусская культура |арыгінал = |спасылка = |адказны = составители: [[Антон Баліцкі|Балицкий, Антон]]; [[Зьміцер Жылуновіч|Гартный, Тишка]]; [[Аляксандар Цьвікевіч|Цвикевич, Александр]]; [[Мікола Шчакаціхін|Щекатихин, Николай]] |выданьне =Белорусское общество культурных связей с заграницей |месца = [[Менск|Минск]] |выдавецтва = |год = 1928 |том = Сб. 1 |старонкі =45, 70 |старонак = 75 |сэрыя = |isbn = |наклад = 300}}
* {{Кніга|аўтар =[[Арон Касьцялянскі|Кастелянский А. Г.]].|частка = |загаловак = Изобразительное искусство БССР |арыгінал = |спасылка = |адказны =предисловие: Гурски И |выданьне = |месца = М. — Л.|выдавецтва =Огиз—Изогиз |год = 1932 |том = |старонкі = 20, 21 |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
* {{Кніга|аўтар = Орлова, Марина.|частка = |загаловак = Искусство Советской Белоруссии: живопись, скульптура, графика. Очерки |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = М. |выдавецтва = Издательство Академии художеств СССР |год = 1960 |том = |старонкі = 62—67, 70 |старонак = 324 |сэрыя = |isbn = |наклад = 2600 }}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Очерки по истории изобразительного искусства Белоруссии |арыгінал = |спасылка = |адказны = редактор К. Ситник |выданьне = |месца = М. — Л.|выдавецтва = Искусство |год = 1940|том = |старонкі = 140, 141 |старонак = 149 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
* {{Артыкул| аўтар = Северюхин, Д. Я; Лейкинд, О. Л. | загаловак  = Всебелорусское обединение (ассоцицация) художников (ВОХ); Усебеларуская аб'яднаньне мастакоў. Минск, 1927—1930. | арыгінал = | спасылка  = https://imwerden.de/pdf/severyukhin_leykind_zolotoj_vek_khudozhestvennykh_obedineny_v_rossii_i_sssr_1820-1932_1992__ocr.pdf | мова = ru | адказны = | аўтар выданьня = | выданьне = Золотой век художественных объединений в России и СССР (1820—1932)| тып = справочник | месца = Петербург | выдавецтва = Издательство Чернышова | год = 1992 | выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 49, 50| isbn = 5-85555-004-4 | issn = }}

[[Катэгорыя:Усебеларускае аб’яднаньне мастакоў| ]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1927 годзе]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 1930 годзе]]
Шаблёны, якія ўжываюцца на гэтай старонцы:
Вярнуцца да старонкі «Усебеларускае аб’яднаньне мастакоў».
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Усебеларускае_аб’яднаньне_мастакоў»