Прагляд крыніцы для Гімназія імя Адама Міцкевіча (Пружаны)

← Гімназія імя Адама Міцкевіча (Пружаны)
Вы ня маеце дазволу на рэдагаваньне гэтай старонкі з наступнай прычыны:
Ваш IP-адрас у дыяпазоне, які быў заблакаваны на ўсіх вікі-праектах Фонда Вікімедыя.
Блакіроўка была зроблена ‪EPIC‬. Названая прычына: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Пачатак блакіроўкі: 11:48, 2 ліпеня 2024
Канец блакіроўкі: 11:48, 2 ліпеня 2025
Ваш бягучы IP-адрас - 206.189.44.186, а заблакаваны дыяпазон - 206.189.32.0/20. Калі ласка, уключайце ўсе гэтыя падрабязнасці ў свае звароты.
Калі вы лічыце, што былі заблакаваны па памылцы, вы можаце знайсці дадатковую інфармацыю і інструкцыі на старонцы Недапушчальнасць выкарыстання адкрытых проксі-сервераў глабальных правіл.
У адваротным выпадку, каб абмеркаваць блакіроўку, калі ласка, звярніцеся з запытам пра перагляд на МетаВікі або адпраўце электроннае паведамленне ў чаргу VRT stewards па адрасе stewards@wikimedia.org, уключаючы ўсе вышэйпералічаныя дэталі.
Вы можаце праглядаць і капіяваць крынічны тэкст гэтай старонкі.
{{Іншыя значэньні|Гімназія імя Адама Міцкевіча}}
{{Школа
|Назва                      = Дзяржаўная вышэйшая гімназія імя Адама Міцкевіча
|Арыгінальная назва         = Wyższe Gimnazjum Państwowe im. A. Mickiewicza
|Краіна                     = Другая Рэч Паспалітая{{!}}Польшча
|Выява                      = Adam Mickiewicz gimnazjum 01.Jpg
|Апісаньне                  = Выпускная кляса гімназіі (1936)
|Дэвіз                      = «Айчына, навука, дабрадзейнасьць»
|Заснаваная                 = 3 кастрычніка 1922
|Зачыненая                  = 1939
|Дырэктар                   = Зьбігнэў Нячай-Хрузевіч (1922—1924)<br />Уладыслаў Ціхоцкі (1924—1928)<br />Канстанты Касінскі (1934 — ?)
|Тып                        = [[гімназія]]
|Навучэнцаў                 = 
|Адрас                      = [[Пружана]], вул. Стражацкая, 10<ref>{{Спасылка|аўтар = Amy Levinson.|прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://cpsa.info/pruzany/pruzhany_1937_phone_book.htm| загаловак = Pruzhany 1937 Phone Book| фармат = | назва праекту = | выдавец = Children of Pruzany and the Surrounding Area| дата = 15 лістапада 2011 | мова = en| камэнтар = }}</ref>
|Тэлефон                    = 
|Факс                       = 
|E-mail                     = 
|Сайт                       = 
|Назва дадатковага поля     = [[Заступнік|Патрон]]
|Значэньне дадатковага поля = [[Адам Міцкевіч]]
|Шырата паўшар'е            = паўночнае
 |Шырата градусаў           = 52
 |Шырата хвілінаў           = 33
 |Шырата сэкундаў           = 30.7
|Даўгата паўшар'е           = усходняе
 |Даўгата градусаў          = 24
 |Даўгата хвілінаў          = 27
 |Даўгата сэкундаў          = 23.6
|Назва мапы                 = Польшчы1924
|Пазыцыя подпісу на мапе    = зьнізу
|Водступ подпісу на мапе    = 7
}}
'''Дзяржа́ўная вышэ́йшая гімна́зія імя́ Ада́ма Міцке́віча''' ({{мова-pl|Wyższe Gimnazjum Państwowe im. A. Mickiewicza}}) — 8-клясная адукацыйная ўстанова Пружаны ў [[Міжваенны пэрыяд у Польшчы|міжваеннай Польшчы]]. Дзейнічала ў 1922—1939 роках, выкладаньне вялося [[польская мова|па-польску]].

== Мінуўшчына ==
[[Файл:Pružany Adam Mickiewicz gimnazjum seal.gif|міні|зьлева|180пкс|Пячатка Пружанскай гімназіі]]
Пасьля сканчэньня [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] і заняцьця [[Заходняя Беларусь|Заходняе Беларусі]] [[Другая Рэч Паспалітая|Польшчай]] сярэднія школы пачалі зьяўляцца і на гэтай тэрыторыі. Аднак бліжэйшыя ўстановы, якія б давалі магчымасьць па іх сканчэньні паступаць у вышэйшыя навучальныя ўстановы, знаходзіліся толькі ў [[Кобрынь|Кобрыню]] ды [[Берасьце|Берасьці]]. Таму мясцовыя шляхцічы, заможныя жыхары, жыды ды чыноўнікі пачалі ўздымаць пытаньне пра стварэньне падобнае ўстановы і ў [[Пружана|Пружане]]. Канчатковае рашэньне было прынятае пасьля бурнае дыскусіі. Вырашылі ствараць тут гімназію матэматычна-прыродазнаўчага тыпу за кошт сродкаў места.

21 верасьня 1922 року [[Пружанскі магістрат|магістрат]] атрымаў дазвол ад кураторыюму Палескай школьнай акругі. Гімназія разьмясьцілася ў выкупленым драўляным будынку па вул. Стражацкай, 9<ref name="rb051002">{{Артыкул| аўтар = Юры Зялевіч.| загаловак = Вышэй крыжоў і ордэнаў узнагарода — вучні вашы…| арыгінал = | спасылка = | мова = | адказны = | аўтар выданьня = | выданьне = «Раённыя буд��і»| тып = | месца = | выдавецтва = | год = 5 кастрычніка 2002| выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 3| isbn = | issn = }}</ref> ({{мова-pl|Strażacka|скарочана}}, за савецкім часам Пажарная; не захавалася{{Заўвага|ішла раўналежна [[Вуліца Савецкая (Пружаны)|вуліцы Пацэвіча]]}}), дзе дагэтуль знаходзілася рэзыдэнцыя мескага вайсковага камэнданта<ref name="90годоў">{{Спасылка | аўтар = Казлоўская Надзея Анатольеўна.| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 24 сакавіка 2020| url = http://kb.brl.by/index.php/heritage/item/135-90-godou-z-chasu-zasnavannya-u-g-pruzhany-paleskaga-vayavodstva-dzyarzha-unaj-vyshe-jshaj-gimna-zii-imya-a-mitske-vicha-1922/135-90-godou-z-chasu-zasnavannya-u-g-pruzhany-paleskaga-vayavodstva-dzyarzha-unaj-vyshe-jshaj-gimna-zii-imya-a-mitske-vicha-1922| копія = | дата копіі = | загаловак = 90 годоў з часу заснавання ў г. Пружаны Палескага ваяводства Дзяржаўнай вышэйшай гімназіі імя А. Міцкевіча (1922)| фармат = | назва праекту = Краязнаўства Берасьцейшчыны| выдавец = [[Берасьцейская абласная бібліятэка]]| дата доступу = 12 траўня 2020 | мова = | камэнтар = }}</ref>. Дырэктарам прызначаны інжынэр-тэхноляг Зьбігнэў Нячай-Хрузевіч, створаныя тры клясы (IV, V, VI). 3 кастрычніка адбылося ўрачыстае адкрыцьцё гімназіі<ref name="rb051002" />.

1 кастрычніка 1923 пастановаю [[Міністэрства веравызнаньняў і публічнай асьветы Польшчы|Міністэрства веравызнаньняў і публічнай асьветы]] ({{Мова-pl|Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego|скарочана}}) пераўтвораная ў вышэйшую матэматычна-прыродазнаўчую гімназію<ref name="sprawozdanieI_1">I Sprawozdanie… za rok szkolny 1925/26. — С. 1</ref>.

6 лістапада 1923 гімназія атрымала назву «Дзяржаўная вышэйшая гімназія імя [[Адам Міцкевіч|Адама Міцкевіча]] ў Пружане» ({{Мова-pl|Państwowe Wyższe Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Prużanie|скарочана}}). У 1923—24 навучальным року ў гімназіі навучаліся 74 вучні і 75 вучаніц; існавалі 5 вышэйшых клясаў (ад IV да VIII) і адна паралельная. У 1924—1925 займаліся 93 вучні і 90 вучаніц<ref name="sprawozdanieI_1"/>.

[[Файл:Budynak gimnazii imia A.Mickewicza 1925.jpg|міні|Будынак гімназіі імя Адама Міцкевіча ў Пружане. 1925 р.]]
З 2 кастрычніка 1924 тып гімназіі зьменены на гуманітарны. Напрыканцы таго ж року дырэктарам гімназіі быў прызначаны Ўладыслаў Ціхоцкі ({{Мова-pl|Władysław Cichocki|скарочана}}), прафэсар II дзяржаўнай гімназіі ў [[Жэшаў|Жэшаве]]<ref name="sprawozdanieI_1"/>.

Напачатку гімназія месьцілася ў адным драўляным будынку, аднак жадаючых вучыцца было столькі, што неўзабаве спатрэбіліся дадатковыя памяшканьні. [[Пружанскі магістрат]] адрамантаваў і перадаў у выкарыстаньне гімназіі цагляны будынак, а землеўласьнік з маёнтку [[Букрабаўшчына]] ({{Мова-pl|Bukrabowszczyzna|скарочана}}, ля вёскі [[Мікалаевічы (Берасьцейская вобласьць)|Мікалаевічы]]; не захаваўся) дапамог піламатэрыяламі, зь якіх былі пабудаваныя два аднапавярховыя будынкі; арганізаванае [[футбольнае поле]], якое ўзімку выкарыстоўвалася як [[коўзанка]]<ref name="echa4_2009">{{артыкул|аўтар=Janina Pisanko-Świeżewska.|загаловак=Gimnazjum Państwowe im. Adama Mickiewicza w Prużanie|арыгінал=|спасылка=http://echapolesia.pl/uploads/issues/24/Echa_Polesia_4%2824%29_2009.pdf|аўтар выданьня=|выданьне=[[Echa Polesia]]|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2009|выпуск=|том=|нумар=4 (24)|старонкі=65|isbn=}}</ref>.

З пачаткам 1925—1926 навучальнага року былі адчыненыя тры ніжэйшыя клясы. Колькасьць вучняў вырасла да 297, зь іх 140 хлопцаў і 157 дзяўчат. З прычыны недахопу памяшканьняў для ўзрослай колькасьці гімназістаў навучаньне адбывалася ў дзьве зьмены. Аднак дзякуючы захадам бацькоўскага камітэту непадалёк было знойдзенае дадатковае памяшканьне, і ўжо ў наступным року навучаньне вернутае на ранейшую схему<ref name="sprawozdanieI_1"/>.

У 1932 року бацькоўскі камітэт збудаваў побач новы двухпавярховы будынак, які мог зьмясьціць усе клясы, прасторную залю і калідор. Агульная плошча гімназіі склала 967 м².

Уладыслаў Ціхоцкі займаў пасаду дырэктара да пераводу ў [[берасьце]]йскую [[Гімназія імя Рамуальда Траўгута (Берасьце)|гімназію імя Рамуальда Траўгута]] ў 1928 року<ref>{{Артыкул|аўтар = |загаловак = Kronika zakładu|арыгінал = |спасылка = |аўтар выданьня = |выданьне = I Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Romualda Traugutta w Brześciu nad Bugiem za rok szkolny 1928/29|тып = |месца = Brześć nad Bugiem|выдавецтва = Nakładem Dyrekcji Państw. Gimnazjum|год = 1929|выпуск = |том = |нумар = |старонкі = 4|isbn = }}</ref>. З 1934<ref>{{Кніга|аўтар = |частка = Konstanty Kosiński (1887–1961)|загаловак = Białostoczanie XX wieku: wielki plebiscyt «Gazety Wyborczej», Radia Białystok i Telewizji Białystok|арыгінал = |спасылка = http://historia.uwb.edu.pl/pih/bockowski/bockowski_plebiscyt.pdf|адказны = Pod redakcją Daniela  Boækowskiego i Jana Kwasowskiego|выданьне = |месца = Białystok|выдавецтва = Książnica Podlaska|год = 2000|том = |старонкі = 55|старонак = |сэрыя = |isbn = 978-83-88248-85-5|наклад = 1000}}</ref> і прынамсі да 1938 року<ref>{{Спасылка|аўтар = Вольга Папко.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://pawet.net/library/history/bel_history/sorkina/101/%D0%93%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F_%D1%96_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96_%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%9E_%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8D%D1%81%D0%B0%D1%9E_%D1%83%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96.html#_Toc251177243|загаловак = Адлюстраваньне паўсядзённага жыцьця павятовага горада Пружаны ў 1921—1939 гг. у дакументах Дзяржаўнага архіва Брэсцкай вобласьці|фармат = |назва праекту = Гістарыяграфія і крыніцы па гісторыі гарадоў і працэсаў урбанізацыі ў Беларусі: зборнік навуковых артыкулаў|выдавец = Старонка №1 горада Ліды і Лідскага павета|дата = 22 сакавіка 2012|мова = |камэнтар = }}</ref> дырэктарам пружанскай гімназіі зьяўляўся Канстанты Касінскі.

[[Файл:Biełaruskaja narodnaja škola. Prużana, New Year 1944.Jpg|міні|Навучэнцы і выкладчыкі беларускай народнай школы. Новы 1944 рок]]
З прыходам Саветаў гімназія была пераўтвораная ў сярэднюю школу. Частка пэдкалектыву гімназіі ў 1940 року па абвінавачаньні ў контрарэвалюцыйнай дзейнасьці была сасланая на пасяленьне ў [[Калпашава]] [[Томская вобласьць|Томскай вобласьці]] і [[Казаская ССР|Казахстан]]<ref name="rb051002"/>.

[[Файл:Pružany nearby Palace of culture.Jpg|міні|У цяперашні час на месцы будынку гімназіі плошча]]
З [[Пружаны пад нацысцкай акупацыяй|прыходам нацыстаў]] на тэрыторыі школы быў створаны фільтрацыйны пункт для ваеннапалонных, а ў 1943 року ў гэтым будынку пачала дзейнічаць беларуская школа, дырэктарам якой стаў Янка Жэдзік з [[Шакуны|Шакуноў]]<ref name="žyvica">{{Кніга|аўтар = [[Лявон Юрэвіч]].|частка = [http://kamunikat.org/download.php?item=3563-14.pdf&pubref=3563 Юры Жывіца. Маё паходжаньне]|загаловак = Беларуская мэмуарыстыка на эміграцыі|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Нью-Ёрк|выдавецтва = [[Беларускі Інстытут Навукі і Мастацтва]]|год = 1999|том = |старонкі = 227|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Аднак ужо праз рок яна спыніла сваё існаваньне ў сувязі з надыходам [[Чырвоная армія|Чырвонай арміі]]<ref>{{Спасылка | аўтар = Міхась Лебедзь.| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://zbsb.org/lib/index.php?option=com_alblib&view=article&id=602| загаловак = Юры Попка і яго ўнёсак у беларускую культуру на эміграцыі| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Згуртаваньне беларусаў сьвету Бацькаўшчына|МГА «Бацькаўшчына»]]| дата = 26 сьнежня 2011 | мова = | камэнтар =}}</ref>.

Па сканчэньні [[Другая сусьветная вайна|вайны]] будынак быў аддадзены першай беларускай сярэдняй школе Пружанаў, створанай у 1941 року. Пазьней у ім разьмяшчаўся Дом піянэраў. На пачатку 1990-х рокаў падчас узьвядзеньня новага Палацу культуры будынак быў зруйнаваны.

Выкладчыкі і выпускнікі гімназіі, якія пражываюць у Польшчы, зьбіраліся на шторочныя агульныя сустрэчы ў {{Артыкул у іншым разьдзеле|Дарлувэк|Дарлуўку|pl|Darłówek}} на ўзьбярэжжы [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]].

== Навучаньне ==
Навучаньне было платным, 22 000 [[злоты]]х у рок; аплата ўносілася дзьвюма часткамі — за першае і другое паўгодзьдзе. Аднак для дзяцей дзяржаўных службоўцаў і настаўнікаў існавала шмат ільготаў, ажно да поўнага вызваленьня ад аплаты. Таму такіх дзяцей у гімназіі было найбольш, а найменш — сялянскіх, якія ня мелі сродкаў для аплаты навучаньня. Частка жыдоўскіх дзяцей займалася ў жыдоўскай школе ля плошчы, бо там яны мелі магчымасьць вывучаць [[Іўрыт|старажытна-габрэйскую]] і сучасныя замежныя мовы (у тым ліку [[Ангельская мова|ангельскую]]), якія ў гімназіі не выкладаліся<ref name="skorczak">{{Артыкул|аўтар=[[Сэрафін Корчак-Міхалеўскі]].|загаловак=Дзе дух Міцкевіча лунаў…|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=«Раённыя будні»|тып=|месца=|выдавецтва=|год=30 кастрычніка 1993|выпуск=|том=|нумар=85 (7122)|старонкі=3|isbn=}}</ref>.

[[Файл:Adam Mickiewicz gimnazysty 01.Jpg|міні|Гімназісты]]
Заняткі пачыналіся 1 верасьня, сканчаліся напрыканцы чэрвеня. Паводле праграмы дзяржаўных установаў матэматычна-прыродазнаўчага тыпу выкладаліся:
* [[Польская мова|польская]] і замежныя ([[Нямецкая мова|нямецкая]], [[Лацінская мова|лацінская]]{{Заўвага|неабавязковы прадмет}}) мовы;
* [[матэматыка]];
* [[прыродазнаўства]];
* [[фізыка]];
* [[гісторыя]];
* [[Рыма-каталіцтва|рымска-каталіцкая]], [[Праваслаўе|праваслаўная]] і [[Юдаізм|юдэйская]] рэлігіі — для адпаведных катэгорыяў вернікаў;
* [[гімнастыка]];
* [[сьпевы]];
* [[маляваньне]];
* [[гігіена]];
* [[ваенная падрыхтоўка]]<ref name="rb051002"/>.

Усе гімназісты абавязаныя былі насіць школьную форму ўсталяванага ўзору<ref name="sprawozdanieII_ogłoszenie">II Sprawozdanie… za rok szkolny 1926/27. — С. 19</ref><ref name="sprawozdanieIII_ogłoszenie">III Sprawozdanie… za rok szkolny 1927/28. — С. 23</ref>: хлопцы — мундзірыкі цёмна-сіняга колеру з баваўнянай тканіны, дзяўчаты — спаднічкі ў складачку і блузкі з доўгімі рукавамі. На левым рукаве была нашыўка са знакам гімназіі, на сьпінжаках — пазнакі клясы. На галовах хлапцы насілі капелюшы са значкамі з намаляванай лямпадкай на тле кнігі; дзяўчаты — такія самыя бярэты<ref name="skorczak"/>.

У выпадку хваробы або іншае прычыны неабходна было ў 24-гадзінавы тэрмін паведаміць пра немагчымасьць прысутнічаць на занятках. Калі вучань адсутнічаў на занятках болей за 8 дзён без тлумачэньняў, яго выключалі з гімназіі. Пасьля 8-й гадзіны вечара гімназістам забаранялася выходзіць на вуліцу<ref name="sprawozdanieI_15">I Sprawozdanie… za rok szkolny 1925/26. — С. 15</ref>.

На заднім двары гімназіі была разьмешчаная спартовая пляцоўка, дзе ладзіліся гімнастычныя заняткі, гульні ў [[валейбол]], [[рэгбі]], [[баскетбол]], [[футбол]], трэніроўкі ў [[Кіданьне кап’я|кіданьні кап’я]], [[Штурханьне ядра|ядра]].

У гімназіі дзейнічала вучнёўская [[бібліятэка]], якая напрыканцы 1927/1928 навучальнага року мела 1810 працаў, 2120 кніг. Настаўніцкая бібліятэка налічвала 819 працаў, 829 тамоў<ref name="sprawozdanieIII_6">III Sprawozdanie… za rok szkolny 1927/28. — С. 6</ref>.

[[Файл:Adam Mickiewicz gimnazjum — Valjajbol.Jpg|міні|Валейбольная каманда]]
Выхаваўчая праца таксама ладзілася праз гурткі і клюбы<ref name="sprawozdanieII_instytucje">II Sprawozdanie… za rok szkolny 1926/27. — С. 5-7</ref><ref name="sprawozdanieIII_instytucje">III Sprawozdanie… za rok szkolny 1927/28. — С. 7-9</ref>:
* паляністычны
* нямецкай мовы
* матэматычны
* гістарычны
* драматычны
* марыянскае братэрства
* гуф вайсковай падрыхтоўкі
* мужчынскі і жаночы хоры
* зьмяшаны аркестар
* хлапечая і дзявочая [[харцар]]скія дружыны імя [[Завіша Чорны|Завішы Чорнага]]
* шахматны
* авіяканструктарскі

Выдавалася насьценгазэта «Наш шлях» (выйшла 13 нумароў).

=== Стаўленьне да беларускай мовы ===
[[Раіса Жук-Грышкевіч]] згадвала, што нягледзячы на родную [[Беларуская мова|беларускую мову]], у школе яны размаўлялі [[Польская мова|па-польску]]:
{{Цытата|У школе мы, дзеці, гаварылі па-польску, але як толькі высыпалі на вуліцу, усё зашчабятала па-свойму.|[[Раіса Жук-Грышкевіч]]|{{Артыкул| аўтар = | загаловак = На адзін кароткі момант у Пружаны| арыгінал = | спасылка = | мова = | адказны = | аўтар выданьня = | выданьне = «Раённыя будні»| тып = | месца = | выдавецтва = | год = 4 верасьня 1993| выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 3| isbn = | issn = }}}}

Пасьля «вывядуўкі» (наведаньня школы) бацька аднаго з вучняў дзяліўся ўражаньнямі з дамашнімі: «Настаўнік польскай мовы сказаў, што калі мы ня будзем дома гаварыць па-польску, то дачка ня скончыць школу»<ref name="rb051002"/>.

Падчас аднаго з апытаньняў вучням задавалі пытаньне пра родную мову. Усе адказвалі «''родны ензык — польскі''», толькі адна дзяўчынка назвала роднай беларускую мову. Пасьля таго, як пан прафэсар ня здолеў пераканаць вучаніцу, што яе родная мова не беларуская, а польская, прапанаваў назваць лепей роднай расейскую, «бо яна прыгажэйшая». На што дзяўчынка ня вытрымала і адказала: «Запішыце, што француская: яна, кажуць, найпрыгажэйшая!»<ref name="rb051002"/>

== Штандар гімназіі ==
{{Галерэя
|Назва            = 
|Памер            = 250
|Пазыцыя          = right
|Файл:Sztandar gimnazyji imja Adama Mickiewicza u Pružanie 1.jpg|Штандар з боку выявы [[Маці Божая Вастрабрамская|Вастрабрамскай Божай Маці]]
|Файл:Sztandar gimnazyji imja Adama Mickiewicza u Pružanie 2.jpg|Штандар з выявай [[Герб Польшчы|белага арла]] і словамі «Айчына, навука, дабрадзейнасьць»
}}
На 17 рок існаваньня гімназіі было прынятае рашэньне стварыць для гімназіі штандар. У распрацоўцы малюнку прымалі ўдзел вучні гімназіі, а сшылі штандар мясцовыя манашкі ў канцы 1938 або пачатку 1939 року. Пасьля асьвячэньня ў касьцёле ён быў урачыста пранесены па вуліцах.

З аднаго боку на штандары была выяўленая [[Маці Божая Вастрабрамская]], зь іншага — [[Герб Польшчы|белы арол]] і словы зь верша [[заступнік]]а гімназіі [[Адам Міцкевіч|Адама Міцкевіча]] «Песьня філярэцкая» — «Ojczyzna, Nauka, Cnota» ({{Мова-be|Айчына, навука, дабрадзейнасьць|скарочана}}). Міцкевіч быў асабліва шанаваны ў павеце з прычыну цеснай сувязі рэгіёну зь [[Вільня]]й<ref name="rb051002"/>.

У верасьні 1939 року штандар захоўваўся ў працоўнай майстэрні. Па [[Савецкае ўварваньне ў Польшчу|прыходзе Саветаў]] было вырашана схаваць штандар, бо існавала небясьпека ягонага зьнішчэньня з прычыны таго, што на ім была выяўленая [[Маці Божая Вастрабрамская]]. За часам нямецкай акупацыі штандар захоўваўся ў доме прафэсара гімназіі Базана, які пасьля пакінуў Пружану разам з адыходзячымі нямецкімі войскамі, выехаўшы ў [[Седльцэ]]. Тут штандар зьнік, і доўгі час пра яго нічога не было вядома.

Нечакана праз шмат рокаў ён знайшоўся ў [[Дзяржонюў|Дзяржонюве]], падкінуты сыну прафэсара Базана Веславу. Гэтую гісторыю прафэсар і распавёў на трэцім спатканьні выпускнікоў пружанскае гімназіі ў [[Дарлувэк|Дарлуўку]] ў 1987 року. Цяпер штандар захоўваецца ў сям’і Веслава<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Losy szkolnego sztandaru|арыгінал=|спасылка=http://echapolesia.pl/index.php?mact=Echa,cntnt01,showarticle,0&cntnt01rubric_id=&cntnt01article_id=68&cntnt01returnid=15|аўтар выданьня=|выданьне=[[Echa Polesia]]|тып=|месца=Brześć|выдавецтва=Oddział Brzeski ZS «Związek Polaków na Białorusi»|год=2007|выпуск=|том=|нумар=4|старонкі=|isbn=}}</ref>.

== Асобы ==

=== Настаўнікі ===
<div style="-moz-column-count:2; column-count:2;">
* Тэадор Асевач — нямецкая мова
* Эдвард Базан — праца
* Уладыслаў Вайс — гісторыя, геаграфія
* Марыя Вінарская — польская, француская мовы
* Юлія Гейбовіч — хімія, фізыка, факультатыўна ангельская мова
* [[Казімер Гечыс]] — рыма-каталіцтва
* [[Канстантын Губараў]] — праваслаўе
* Мойша Гутэнтаг — юдаізм
* Зыгфрыд Дамброўскі — нямецкая мова
* Аляксандар Дзьмітрук — рэлігія
* Марыя Добкава — матэматыка, польская мова
* Апалінары Дэсьпінуа — польская мова, філязофія; загаднік бібліятэкі
* Уладзімер Імшэньнік — закон Божы
* Камінскі — праца
* Ян Круль — гімнастыка, сьпеў, вайсковая падрыхтоўка
* Яна Кудлераўна — польская мова, геаграфія, гісторыя
* Ян Лазоўскі — матэматыка, фізыка, лацінская мова
* Ян Лех — польская мова, геаграфія, загаднік бібліятэк
* Тэадосі Лявіцкі — фізыка
* Станіслава Ляпкоўская — француская мова
* Соф’я Мацкевіч — польская і француская мовы, пачаткі філязофіі
* Казімер Мірэцкі — рысунак, матэматыка
* Юзэф Мразевіч — рысунак, праца, каліграфія
* Францішак Палка — польская мова
* Тадэвуш Парноўскі — польская мова
* Станіслаў Паслаўскі — каталіцтва, гісторыя
* Караль Пацэвіч — гігіена, школьны лекар
* [[Фабіян Пачобут-Адляніцкі]] — рыма-каталіцтва
* Адольф Пішнат — лацінская мова
* Леантына Планчынская — рысунак
* Міхал Прэндкі — польская мова, філязофія
* Балеслаў Руткоўскі — рыма-каталіцтва
* Рэлюга — лацінская мова, харцары
* Марыя Рыла — рысунак, ручная праца, пісьмо ў 1-й клясе
* Міхал Салява — гісторыя, геаграфія
* Тадэвуш Сікорскі — матэматыка, нямецкая і польская мова
* Дыянізі Скарупскі — прыродазнаўчыя навукі
* Францішак Тамака — гісторыя, геаграфія
* Юзэф Тыркель — лацінская, польская і нямецкая мовы
* Антоні Ўрубель — гімнастыка, сьпевы і музыка
* Фельгель — нямецкая мова
* Б. Францішак — рыма-каталіцтва; школьны лекар
* Уладыслаў Харкавы — лацінская мова, гісторыя, філязофія
* Уладыслаў Ціхоцкі — геаграфія, гісторыя; дырэктар (1924—1928)
* Канстанты Цішкевіч — музыка; капэльмайстар дзіцячага аркестру
* Юзэф Шыхоўскі — фізыка, хімія
</div>

=== Вучні ===
[[Файл:Wypuskniki gimnazii perad maturaj.jpg|міні|Выпускнікі гімназіі перад [[матура]]й. Другая справа ў ніжнім шэрагу — [[Раіса Жук-Грышкевіч]]]]
<div style="-moz-column-count:2; column-count:2;">
* [[Ігар Балабушэвіч]] — настаяцель [[Царква сьвятых апосталаў Пятра й Паўла (Мокрае)|Петрапаўлаўскай царквы]] ў [[Мокрае (Берасьцейская вобласьць)|Мокрым]], Ільінскага храму ў [[Харава|Хараве]]<ref>{{Спасылка | аўтар = Леанід Маракоў| прозьвішча = Маракоў| імя = Леанід.| аўтарlink = Леанід Маракоў| суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.marakou.by/ru/davedniki/represavanyya-pravaslaynyya/tom-i?id=21535| загаловак = Балабушэвіч (Балабушевич) Ігар| фармат = | назва праекту = Репрессированные православные священно- и церковно-служители Беларуси, 1917-1967. Т. I| выдавец = | дата = 17 лістапада 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref>
* [[Ян Вуйцік]] — польскі пісьменьнік эміграцыі<ref>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Mały słownik pisarzy polskich na obczyźnie 1939-1980|арыгінал = |спасылка = |адказны = red. Bolesław Klimaszewski|выданьне = |месца = Warszawa|выдавецтва = Instytut Badań Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwo Interpress|год = 1992|том = |старонкі = 351|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>
* [[Васіль Гарустовіч]] — [[хірург]], правёў больш за 20 000 апэрацыяў
* [[Раіса Жук-Грышкевіч]] — дзяячка беларускай эміграцыі, жонка [[Прэзыдэнт БНР|прэзыдэнта БНР]] [[Вінцэнт Жук-Грышкевіч|Вінцэнта Жука-Грышкевіча]]
* [[Антон Лабуда]] — доктар фізычна-матэматычных навук, прафэсар
* [[Стэфан Казімер Маляўскі]] — [[Артапэдыя|артапэд]], доктар мэдыцынскіх навук
* [[Міхаіл Мартынюк]] — прафэсар, доктар фізычна-матэматычных навук, ганаровы доктар [[РУДН|Расейскага ўнівэрсытэта дружбы народаў]]
* [[Міраслаў Масакоўскі]] — прафэсар нэўрахірургіі, старшыня [[Акадэмія навук Польшчы|польскай Акадэміі навук]]; скончыў падпольныя гімназічныя курсы
* [[Сэрафін Міхалеўскі]] — [[філёляг]], сябра [[Акадэмія навук Польшчы|Акадэміі навук Польшчы]]
* [[Уладыслаў Найбіч]] — афіцэр авіяцыі, кавалер ордэну «[[Віртуці Мілітары]]»
* [[Валянтына Пашкевіч]] — навукоўца, дзяячка беларускай эміграцыі
* Эўгеніюш Поўх — лекар, дырэктар мескага шпіталю [[Піла (горад)|Пілы]]<ref>{{артыкул|аўтар=Michał Początek.|загаловак=Doktor Eugeniusz Pouch — lekarz, dyrektor szpitala w Pile|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Kronika Wielkopolski|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2004|выпуск=|том=|нумар=3 (111)|старонкі=99–103|isbn=}}</ref>
* Людвіка Прус — прафэсарка археалёгіі [[Варшаўскі ўнівэрсытэт|Варшаўскага ўнівэрсытэта]]
* Тадэвуш Цярпілоўскі — пра��эсар хіміі [[Уроцлаўскі ўнівэрсытэт|Ўроцлаўскага ўнівэрсытэту]]
* Фрэдэрык Чашка — прафэсар [[Горна-мэталюргічная акадэмія імя Станіслава Сташыца|Горна-мэталюргічнай акадэміі імя Станіслава Сташыца]] ў [[Кракаў|Кракаве]]; скончыў падпольныя гімназічныя курсы
* [[Эдвард Шыманскі]] — інжынэр-будаўнік, прафэсар [[Варшаўская палітэхніка|Варшаўскай палітэхнікі]]<ref name="echa4_2009" />
* [[Уладыслаў Ягела]] — [[генэрал брыгады]] [[Войска Польскае|Войска Польскага]]
</div>
{{clear}}

== Глядзіце таксама ==
* [[Пружанская настаўніцкая сэмінарыя імя Тадэвуша Касьцюшкі]]<!--Państwowe Seminarjum Nauczycielskie Męskie im. Tadeusza Kościuszki-->

== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* {{Артыкул
| аўтар          = Юры Зялевіч.
| загаловак      = Вышэй крыжоў і ордэнаў узнагарода — вучні вашы…
| арыгінал       = 
| спасылка       = 
| мова           = 
| адказны        = 
| аўтар выданьня = 
| выданьне       = «Раённыя будні»
| тып            = 
| месца          = 
| выдавецтва     = 
| год            = 5 кастрычніка 2002
| выпуск         = 
| том            = 
| нумар          = 
| старонкі       = 3
| isbn           = 
| issn           = 
}}
* {{Артыкул
| аўтар     = Janina Pisanko-Świeżewska.
| загаловак = Gimnazjum Państwowe im. Adama Mickiewicza w Prużanie
| спасылка  = http://echapolesia.pl/uploads/issues/24/Echa_Polesia_4%2824%29_2009.pdf
| мова      = pl
| выданьне  = [[Echa Polesia]]
| тып       = 
| год       = 2009
| том       = 
| нумар     = 4 (24)
| старонкі  = 65
}}
* {{Кніга
|аўтар          = 
|частка         = 
|загаловак      = I Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Prużanie za rok szkolny 1925/26
|арыгінал       = 
|спасылка       = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/doccontent?id=2575
|адказны        = 
|выданьне       = 
|месца          = Prużana
|выдавецтва     = Nakładem Dyrekcji Państw. Gimnazjum z drukarni Sejmiku Prużanskiego
|год            = 1926
|том            = 
|старонкі       = 
|старонак       = 14
|сэрыя          = 
|isbn           = 
|наклад         = 
}}
* {{Кніга
|аўтар          = 
|частка         = 
|загаловак      = II Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Prużanie za rok szkolny 1926/27
|арыгінал       = 
|спасылка       = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/doccontent?id=2576
|адказны        = 
|выданьне       = 
|месца          = Prużana
|выдавецтва     = Nakładem Dyrekcji Państw. Gimnazjum z drukarni Sejmiku Prużanskiego
|год            = 1927
|том            = 
|старонкі       = 
|старонак       = 18
|сэрыя          = 
|isbn           = 
|наклад         = 
}}
* {{Кніга
|аўтар          = 
|частка         = 
|загаловак      = III Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Prużanie za rok szkolny 1927/28
|арыгінал       = 
|спасылка       = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/doccontent?id=2577
|адказны        = 
|выданьне       = 
|месца          = Prużana
|выдавецтва     = Nakładem Dyrekcji Państw. Gimnazjum z drukarni Sejmiku Prużanskiego
|год            = 1928
|том            = 
|старонкі       = 
|старонак       = 21
|сэрыя          = 
|isbn           = 
|наклад         = 
}}
* {{Кніга
|аўтар          = 
|частка         = 
|загаловак      = Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II
|арыгінал       = 
|спасылка       = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=6824
|адказны        = Zestawił Zygmunt Zagórowski
|выданьне       = 
|месца          = Warszawa — Lwów
|выдавецтва     = Książnica-Atlas
|год            = 1926
|том            = 
|старонкі       = 
|старонак       = 
|сэрыя          = 
|isbn           = 
|наклад         = 
}}

== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}

{{Адукацыя ў Пружанах}}

[[Катэгорыя:Гімназія імя Адама Міцкевіча (Пружаны)| ]]
[[Катэгорыя:Заходняя Беларусь]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1922 годзе]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 1939 годзе]]
[[Катэгорыя:Адам Міцкевіч]]
Шаблёны, якія ўжываюцца на гэтай старонцы:
Вярнуцца да старонкі «Гімназія імя Адама Міцкевіча (Пружаны)».
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Гімназія_імя_Адама_Міцкевіча_(Пружаны)»