Бой (імя)
Бой (Бое), Буй — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Бой лац. Boj | |
Boio | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Буй |
Зьвязаныя імёны | Буйвід, Бэер, Бумонт |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Бой» |
Паходжаньне
рэдагавацьБой, Буй, Бое або Бэе (Boje[1], Boy[2], Búi[3], Boio[4], Beie) — імя германскага паходжаньня[5]. Іменная аснова бой- (буй-, бэй-) зьнітоўваецца з швэдзкім boja 'ланцуг, кайданы'[6]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Бейка (Бойка), Бэер (Боер), Бумонт. Адзначаліся германскія імёны Beiko (Boiko), Beieri (Boyer), Bumund (Boemund).
Адзначалася гістарычнае бытаваньне ў Польшчы імёнаў Бой і Буй: Boy (1447 год), Buy (1427 год)[7].
У Прусіі бытавалі імёны: Boyke[a] (1419 год)[9], Boyune[10], Bukunt (таксама мясцовасьць Bokunthinen)[b][12], Boyate[9]. У 1602 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Matthias Boius, Regiomontanus Borussus, у 1621 годзе — Reinholdus Boie, Regiomontanus Borussus, у 1623 годзе — Fridericus Boie, Regiomontanus Borussus, у 1636 годзе — Joachimus Boye, Regiomontanus Borussus[13].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: въ слугъ путных Бряславъского повету: въ Юркгеля и его братьи — Буевичов (27 студзеня 1530 году)[14]; бояр повету Пеняньского… Яна Буевича (6 кастрычніка 1546 году)[15]; межи болотомъ Боемъ… подле болота Боя… до болота Бое (1554 год)[16]; черезъ подданого лучайского Конъдрата Буя (18 студзеня 1566 году)[17]; Buiwicz (1802—1803 гады)[18][c].
Носьбіты
рэдагаваць- Карын Бое (1900—1941) — швэдзкая пісьменьніца і паэтка
Заўвагі
рэдагаваць- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Boiko[8]
- ^ Адзначалася германскае імя Boegunde[11]
- ^ Таксама:
- Буйвіл, Бойвіл (адзначалася старажытнае германскае імя Bovila[19]): nobilibus… Miczko Byuwilewicz (23 чэрвеня 1495 году)[20], умоцованый князя Мазанковича Янъ Буйвило (7 чэрвеня 1596 году)[21], pan Buywił (3 лютага 1604 году)[22], Jan Buiwił (14 ліпеня 1606 году)[23], Buywił… Boiwił (1671—1681 гады)[24], Parafia Daugieliska… Bujwiliszki (1784 год)[25];
- Бувайн (адзначалася старажытнае германскае імя Buvinus[19]): Jan Mikołajewicz Buwoyn na miejscu Mikołaja Buwoynia… Jan Buwoyn… Kazimierz Buwoin (1667 год)[26];
- Бойгал, Буйгел (адзначалася германскае імя Bogel[27], у рымскай правінцыі Германіі адзначалася імя Boiocalus[28]): Andrzey Boigolowicz… Hosczilo Buigieliew. (1558 год)[29];
- Буконт, Бугонт, Букунт (адзначалася германскае імя Boegunde[11]): княз Янъ ��уконтович кустошь (1389—1402 гады)[30][31], Bugonczyszki (18 ліпеня 1478 году)[32], Миколаи Буконтовичъ[33], Станиславъ Буконтовичъ[34] (1528 год), Bukunt (1815 год)[35];
- Буман, Буймен (адзначалася старажытнае германскае імя Buman[36], германскае імя Boyman[37]): Якуб і Марцін Валянтынавічы Буймяновічы — упіцкія зямяне, якія ўпамінаецца ў 1587 годзе[38], у актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналася сяло Буманы ў Ашмянскім павеце[39];
- Буйнар, Бойнар (адзначалася старажытнае германскае імя Bonarius[40]): Buinar (1671—1681 гады)[41], Бойнары (Bojnor) гербу Навіна — літоўскі шляхецкі род[42]
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Nielsen O. Olddanske personnavne. — Kjøbenhavn, 1883. S. 14.
- ^ Ferguson R. The Teutonic Name-system Applied to the Family Names of France, England, & Germany. — London, 1864. P. 313.
- ^ Lind E. H. Norsk-isländska dopnamn ock fingerade namn från medeltiden. — Uppsala, 1915. S. 180.
- ^ Anhang 3 Wörterbuch der gotischen Namen // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. — Leiden — Köln, 1989.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 323.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 206, 278.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 325.
- ^ а б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 19.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 20.
- ^ а б Thüngen L. F. Das Namenbuch: Nachschlagewerk der Namenkunde. — Aschaffenburg, 2003. S. 353, 1133
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 21.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 159, 252, 269, 387.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 224 (4) (1522—1530). — Vilnius, 1997. P. 356.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 234 (19) (1546—1548). — Vilnius, 2009. P. 49.
- ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 77—80, 82, 89.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 249 (35) (1554—1568). — Vilnius, 2018. P. 442.
- ^ Stepukonienė I., Mickienė I. Personal Names in Baptismal Records of Seredžius of the Early Nineteenth Century (1802—1803) // Lituanistica. Vol. 65. Nr. 2, 2019. P. 109.
- ^ а б Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 59.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 499.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 11. — Вильна, 1880. С. 61.
- ^ Archiwum Domu Sapiehów. — Lwów, 1892. S. 402.
- ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 160.
- ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 128.
- ^ Jodczyk K. Opisy parafii diecezji wileńskiej z 1784 roku. T. 1: Dekanat Brasław. — Białystok, 2009. S. 44—45.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 1. — Warszawa, 2015. S. 347—348.
- ^ Kleemann S. Die Familiennamen Quedlinburgs und der Umgegend. — Quedlinburg, 1891. S. 21.
- ^ Kakoschke A. Die Personennamen in den römischen Provinzen Germania inferior und Germania superior. Bd. 1. — Göttingen, 2021. S. 201.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 346, 581.
- ^ Поручная грамота за Ивана Жедивида (между 1389 и 1402), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
- ^ Кузьмин А. В. Титулованная знать Великого княжества Литовского в «Великой войне» 1409—1411 гг. против Тевтонского ордена // Вялікае княства Літоўскае і яго суседзі ў XIV—XV стст. Да 600-годдзя Грунвальдскай бітвы. Матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі. Гродна, 8-9 ліпеня 2010 г. — Менск, 2011. С. 47.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 367.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 168.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 171.
- ^ Spis rodziców i dzieci urodzonych w parafii Daugieliszki w latach 1815—26
- ^ Naumann H. Altnordische Namenstudien. — Berlin, 1912. S. 85.
- ^ Ferguson R. The Teutonic Name-system Applied to the Family Names of France, England, & Germany. — London, 1864. P. 313.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 7. ― Вильна, 1909. С. 244.
- ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 52.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 327, 761.
- ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 127.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 47.