Рыгор Антоні Агінскі
Рыгор Антоні Агінскі (23 чэрвеня 1654 — 17 кастрычніка 1709) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Чашнік (1684—1687) і харунжы вялікі літоўскі (1687—1698), староста жамойцкі (з 1698), гетман польны літоўскі (з 1703)[3].
 Рыгор Антоні Агінскі. Мастак F. de la Croix, 1702 г. | |
 Герб Агінскі | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 23 чэрвеня 1654 |
| Памёр | 17 кастрычніка 1709[1][2] (55 гадоў) |
| Род | Агінскія |
| Бацькі | Ян Агінскі Ганна зь Сямашкаў |
| Жонка | Тэафілія з Чартарыйскіх |
| Дзеці | Казімер Марцыян, Альжбета Магдалена |
| Дзейнасьць | дыплямат, палітык |
Біяграфія
рэдагавацьЗ старэйшай княскай лініі роду Агінскіх, сын Яна і Ганны зь Сямашкаў.
У 1684—1687 гадох быў чашнікам вялікім літоўскім, у 1687—1698 гадох — харунжым вялікім літоўскім. Абіраўся паслом ад Ваўкавыскага павету[4] на соймы 1690, 1695 і 1696 гадоў.
_(2).jpg){kind=link}
23 траўня 1698 году атрымаў урад старосты жамойцкага. Узначаліў канфэдэрацыю шляхты супраць панаваньня Сапегаў у Вялікім Княстве Літоўскім. Разьбіў іхныя аддзелы пад Алькенікамі ў 1700 годзе. У 1703 годзе стаў гетманам польскым літоўскім.
Падтрымліваў караля і вялікага князя Аўгуста Моцнага. У Вялікую Паўночную вайну ваяваў супраць швэдаў і Станіслава Ляшчынскага, прыхільнік хаўрусу з Маскоўскай дзяржавай. Быў адным з арганізатараў генэральнай канфэдэрацыі Вялікага Княства Літоўскага (1703 год), якая ваявала з швэдамі нават па капітуляцыі Аўгуста Моцнага і магнатаў. Атрымаў некалькі перамогаў над швэдзкімі войскамі, у тым ліку ўзяў штурмам фартэцыю Біржы (1703 год).
Быў аматарам музычнай культуры, трымаў уласны аркестар. Па ім усе наступныя выхадцы з роду апекваліся музыкай.
У шлюбе з Тэафіліяй Чартарыйскай (1686 год) меў сына Казімера Марцыяна і трох дачок[3], у тым ліку вядомую мэцэнатку Альжбету Магдалену.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 (пол.) / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 95, 152–153, 157.
- ^ а б Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku (пол.) / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 309.
- ^ а б Валерый Пазднякоў. Агінскія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 203.
- ^ Грыцкевіч А. Агінскія // ЭГБ. — Мн.: 1993 Т. 1. С. 33.
Літаратура
рэдагаваць- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: М. В. Біч і інш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1993. — Т. 1: А — Беліца. — 494 с. — ISBN 5-85700-074-2