Златоуст

Златоуст
	Златоуст
	Байраҡ[d]
Нигеҙләү датаһы	1754
Донъя ҡитғаһы	Европа
Дәүләт	Рәсәй
Административ үҙәге	Златоустовский городской округ[d], Златоустовский округ[d], Златоуст өйәҙе һәм Златоустовский горный округ[d]
Административ-территориаль берәмек	Златоустовский городской округ[d], Силәбе өлкәһе, Урал өлкәһе, Златоустовский округ[d] һәм Златоуст өйәҙе
Сәғәт бүлкәте	UTC+05:00[d]
Хөкүмәт башлығы	Пекарский, Максим Борисович[d]
Халыҡ һаны	159 662 кеше (2023)
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	125 метр
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Майҙан	118 км²
Почта индексы	456200
Рәсми сайт	zlat-go.ru
Иң тәүге яҙма ваҡыты	1751
Урындағы телефон коды	3513
Категория для почётных граждан субъекта	Категория:Почётные граждане Златоуста[d]
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы	Категория:Похороненные в Златоусте[d]
Элементтың күренеше өсөн категория	Category:Views of Zlatoust[d]
	Златоуст Викимилектә

Златоу́ст (башҡ. Алтынтамаҡ) — Силәбе өлкәһенең өлкә әһәмиәтендәге ҡалаһы. Хеҙмәт ҡаһарманлығы һәм дан ҡала��ы^[4].

1865 йылдан «ҡала» статусына эйә, 1811—1918 йылдарҙа Златоуст тау округының, 1865—1923 йылдарҙа Златоуст өйәҙенең үҙәге.

Этимологияһы

1836 йылда инглиз математигы һәм физигы Вильям Споттисвуд хәҙерге Златоуст төбәгендә булып китә һәм башҡорттарҙан был тирәлә алтын булыуын ишетә.Силәбе өлкәһенең төбәкте өйрәнеүсеһе Ф.Н. Яблонский Мейәс йылғаһының алтынлы урыны Алтынтамаҡ тип аталыуын фараз итә, һәм ошо атама урыҫ теленә тәржемә ителеп, Златоустҡа әйләнә тип һанай^[5]

Билдәле шәхестәре

Камалетдинов Мансур Фәтхинур улы (7.01.1926—19.04.2012), СССР һәм АҠШ-тың балет бейеүсеһе, уҡытыусы, балетмейстер һәм хореограф.
Порсев Михаил Владимирович (2.11.1923—6.10.2005), хеҙмәт алдынғыһы, 1940—1985 йылдарҙа «Златоуст машиналар эшләү заводы» берекмәһенең слесарь‑лекалолар яһаусыһы. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1977).

Етәкселәр

Лукашевич Леонид Николаевич, первый секретарь горкома КПСС (1958—1963)
Гинько Владимир Николаевич, первый секретарь горкома КПСС (1964—1966)
Макаров Виктор Михайлович, первый секретарь горкома КПСС (1990—1991)
Мальцев Василий Петрович, мэр (1991—2000)
Мигашкин Пётр Семёнович, мэр (2000—2004)
Мигашкин Дмитрий Петрович, мэр (2004—2009)
Караваев Александр Николаевич, мэр (2009—2012)
Жилин Вячеслав Анатольевич, мэр (2012 — )

Радиостанциялар

71,69 УКВ — Радио России / Радио Южный Урал
87,7 FM — Юмор FM
88,1 FM — Русское радио
88,5 FM — LOVE RADIO
88,9 FM — DFM
90,3 FM — Business FM
91,0 FM — Дорожное радио
101,4 FM — Милицейская волна
101,8 FM — Хит FM
102,7 FM — Радио Континенталь
103,4 FM — Пионер FM
104,2 FM — Радио Шансон
104,7 FM — Европа плюс
105.6 FM — Интерволна
106,0 FM — Авторадио
106,4 FM — Радио Романтика
107,9 FM — Ретро FM

Климат

Ҡала климаты
Күрһәткес	Ғин	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Йыл
Абсолют максимум, °C	5,1	7,3	13,7	30,0	34,1	36,7	38,4	38,1	33,4	23,1	13,1	6,2	38,4
Уртаса температура, °C	−13,7	−13	−7,1	2,5	11,7	17,7	19,0	16,0	9,9	2,1	−7,8	−13,2	2,1
Абсолют минимум, °C	−48,1	−46,7	−36,8	−29,4	−13,4	−4,1	−3,1	−5,3	−14,1	−26,1	−38,4	−47,4	−48,1
Яуым-төшөм нормаһы, мм							103						588
Сығанаҡ: NASA. База данных RETScreen

Видео

Башкирское происхождение названия города Златоуст( Алтын Тамак)[1]

Һүрәт теҙмәһе

И. Н. Бушуев һәйкәле. Скульптор В. П. Жариков.
Златоуст ҡорал фабрикаһы. 1850 йыл.
Златоуст, 1909 йыл. Прокудин-Горский Сергей Михайлович фотоһы.
Златоуст, 2011 йыл.

Иҫкәрмәләр

Әҙәбиәт

Златоуст — город крылатого коня. Златоуст, 2004.

Һылтанмалар

[_0ad16fe79525f61f-1] 1,0 ^1,1 ОКТМО (урыҫ)

[_71adc0082b91dab5-2] ttps://web.archive.org/web/20200609144447/http://www.zlat-go.ru/04_glava/

[_8ad9321e95938fa0-3] Оценка численности постоянного населения на 1 января 2023 года и в среднем за 2022 год и компоненты её изменения (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) (урыҫ) — 2023.

[4] Города Трудовой Доблести и Славы 2022 йыл 27 март архивланған.

[5] Башкирское происхождение названия города Златоуст( Алтын Тамак)

[1]

Башҡорттар һаны буйынса Рәсәй тораҡ пункттары
>100 мең кеше	Өфө
>50 мең кеше	Стәрлетамаҡ
>25 мең кеше	Сибай • Салауат • Нефтекама • Силәбе
>10 мең кеше	Баймаҡ • Учалы • Ишембай • Мәләүез • Күмертау • Белорет • Яңауыл• Октябрьский • Магнитогорск • Екатеринбург
>5 мең кеше	Асҡар • Аҡъяр • Дәүләкән • Иҫке Балтас • Борай • Үрге Йәркәй• Бәләбәй • Бөрө • Туймазы • •Ырымбур Түбәнге Варта • Сорғот • Пермь • Златоуст • Мәскәү •
Төркөм эсендә тораҡ пункты урыны башҡорттар күләмә буйынса бирелде. Мәҫәлән: Баймаҡта башҡорттар 71,6% (беренсе), Учалыла – 53%(икенсе), Ишембайҙа -29,7%.