Исламда гонаһтар битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

Битте мөхәррирләү ғәмәлен башҡара алмайһығыҙ. Сәбәбе:
IP-адресығыҙ бөтә Викимедиа Фонды викиларында блокланған.
Блок ҡуйыусы: ‪EPIC‬. Сәбәбе: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Блоктың башланғыс датаһы: 08:48, 2 июль 2024
Блоктың тамамланыу датаһы: 08:48, 2 июль 2025
Ағымдағы IP-адресығыҙ: 206.189.44.186. Блокланған арауыҡ: 206.189.32.0/20
Был мәғлүмәттәрҙе барлыҡ мөрәжәғәттәрегеҙҙә лә күрһәтегеҙ. Әгәр блоклауға яңылыш эләктем тип уйлаһағыҙ, өҫтәмә мәғлүмәтте һәм инструкцияларҙы глобаль асыҡ прокси ҡағиҙәләрендә таба алаһығыҙ.
Юғиһә, блок тураһында фекер алышыу өсөн Мета-викила тикшереү һорауы яҙығыҙ. Һеҙ шулай уҡ стюардтарҙың stewards@wikimedia.org адресындағы VRT сиратына бөтә юғарыла күрһәтелгән мәғлүмәттәр ҡушып электрон хат ебәрә алаһығыҙ.
Һеҙ был биттең сығанаҡ тексын ҡарай һәм күсермәһен ала алаһығыҙ:
<div class="ts-Врезка tright" style="width:253px;">
<div class="ts-Врезка-заголовок">76 ҙур гонаһ.</div>
<div class="ts-Врезка-содержание">
1. [[Ширк]] [[Аллах|(Аллаһҡа]] [[Ширк|иптәштәр]] бар тип һанау)<br />
2. [[Сихр|Сихырсылыҡ]]<br />
3. Намаҙ уҡымау<br />
4. Хаҡһыҙ көйө кеше үлтереү<br />
5.  [[Закят|Зәкәт]] түләмәү<br />
6. Ата-әсәне тыңламау<br />
7.[[Риба]] [[Риба|(Ростовщиклыҡ)]]<br />
8. [[Сироты|Етемдәрҙең]] мөлкәтенә ҡул һуҙыу<br />
9. [[Хадис|Хәҙис]] уйлап сығарыу <br />
10. Сәбәпһеҙҙән [[Ураза|ураҙа]] тотмау<br />
11. Яу яланынан ҡасыу (дезертирлыҡ)<br />
12. [[Зина (прелюбодеяние)|Зина ҡылыу]] <br />
13. , Граждандарҙы алдап һәм мәрхәмәтһеҙ рәүештә дәүләткә идара итеү<br />
14.  [[Спиртные напитки|Спиртлы эсемлектәр]] ҡулланыу<br />
15. [[Высокомерие|Тәкәбберлек]], [[Гордыня|эрелек]], һауалылыҡ<br />
16. [[Лжесвидетельство|Ялған шаһитлыҡ]]<br />
17. [[Гомосексуализм и ислам|Гомосексуализм]]<br />
18. Намыҫлы ҡатынға яла яғыу<br />
19. [[Ганима|Тро&#xAD;фе&#xAD;йҙарҙы (ғәнимәт),]] халыҡ ҡаҙнаһын һәм хәйер-саҙаҡаны законһыҙ ҡулланыу  <br />
20. [[Присвоение чужого имущества|Сит мөлкәтте үҙләштереү]]<br />
21. [[Воровство|Урлашыу]]<br />
22. [[Разбой|Кеше талау]]<br />
23. Ялған [[Клятва|ант]]<br />
24. [[Ложь|Алдашыу]]<br />
25. [[Самоубийство|Үҙ-үҙенә ҡул һалыу]]<br />
26. Намыҫһыҙ [[Суд|суд ҡарарҙары]] сығарыу<br />
27. Ҡатынының, ҡыҙҙарының һәм башҡа ҡатын-ҡыҙҙың  еңел холоҡлоғона юл ҡуйыу.<br />
28. Ҡатын-ҡыҙҙың - ир-ат, ир-аттың ҡатын-ҡыҙ рәүешендә булырға тырышыуы<br />
29. Мутлыҡ маҡсатында [[Никях|туй]] яһау<br />
30. [[Пищевые запреты в исламе|Харам ризыҡ ҡулланыу]] (ҡан, [[Свинина|сусҡа ите]], үлгән мал ите һ.б.)<br />
31. [[Тәһәрәт]]<nowiki/>тә бәүелдән таҙарынмау<br />
32.Ғәҙелһеҙ рәңүештә  [[Исламские налоги|Һалым]] йыйыу<br />
33. [[Мунафик|Ике йөҙлөлөк]] (монафиҡлыҡ)<br />
34. [[Предательство|Хыянат]]<br />
35. Фани донъя хаҡына дини белем алыу һәм донъялыҡ өсөн уны йәшереү<br />
36. Мәрхәмәт күрһәттем тип үпкә белдереү<br />
37.  [[Кадар (предопределение)|Тәҡдирҙе]] инҡар итеү<br />
38. Кешенең серен алырға тырышыу<br />
39. [[Проклятие|Ҡарғыш]]<br />
40. Бойороҡҡа буйһонмау<br />
41. Күрәҙәләргә ышаныу (''[[Кахин|ҡаһин]]'')<br />
42. Ҡатындың иренә буйһонмауы<br />
43. Туғандар менән аралашыуҙан баш тартыу<br />
44. Тере йән эйәләренең һүрәтен эшләү<br />
45. [[Гыйба|Ғәйбәт]]<br />
46.  [[Джаназа|Йыназала]] ҡысҡырып илау<br />
47. Кешенең затын яманлау<br />
48. Рәнйетеү һәм ҡыйырһытыу<br />
49. Ҡоралды мосолмандарға йүнәлтеү һәм уларға ҡарата [[Такфир|тәкфир]]<br />
50. Мосолмандарға зыян килтереү һәм мыҫҡыл итеү<br />
51. [[Салих (праведник)|Тәҡүә кешеләргә]] зыян килтереү<br />
52. Кейем-һалымды кәпәренер өсөн оҙонайтыу<br />
53. Ирҙәрҙең [[Шёлк|ебәк]] [[Одежда в исламе|кейем]] һәм алтын биҙәүестәр йөрөтөүе<br />
54.  [[Рабство в исламе|Ҡол]]<nowiki/>доң ҡасып китеүе<br />
55. Ҡ[[Жертвоприношение в исламе|орбан]]<nowiki/>ды  Аллаһ хаҡы өсөн тип килтермәү<br />
56. Ер участкаларының сиктәрен билдәләүсе билдәләрҙе алмаштырыу<br />
57. Пәйғәмбәрҙең[[Сахаба|сәхәбәләрен]]  мыҫҡыл итеү <br />
58. [[Ансар|Ансарҙарҙы]] мыҫҡыл итеү<br />
59. Харамға һәм гонаһҡа өндәү<br />
60.  [[Парик]] йөрөтөү һәм[[Татуировка|тәнгә татуировкалар]] төшөрөү<br />
61. Мосолмандарға ҡорал менән янау<br />
62. Атайың  булмағанды атай тип әйтеү<br />
63. Яманлыҡ юрау<br />
64. &#xAD;Ашау-эсеү өсөн алтын һауыт-һаба ҡулланыу<br />
65. [[Спор|Бәхәс]]<br />
66.  [[Рабство в исламе|Ҡолдо]] бестереү, уны туҡмау һәм йәберләү<br />
67. Үлсәүҙә алдып һатыу<br />
68. Аллаһ язаһын алыуҙан ҡурҡмау<br />
69. Аллаһыға [[Таваккуль|өмөт]]<nowiki/>тө юғалтыу <br />
70. Булғанына шөкөр итмәү<br />
71. Һыуы күп була тороп, халыҡҡа  биреүҙән баш тартыу<br />
72. Хайуанға келәймә (ин) һалыу<br />
73. [[Азартные игры|Ҡомарлы уйындар]]<br />
74.  [[Масджид аль-Харам|Әл-Харам мәсетендә]] ҡылынған енәйәттәр<br />
75. [[Джума намаз|Йома намаҙынан]] бер ниндәй сәбәпһеҙ баш тартыу юҡ һәм &#xAD;уны яңғыҙлыҡта уҡыу<br />
76.  Мосолмандар араһында [[Шпионаж|шпион]]<nowiki/>лыҡ һәм серҙәрен алырға тырышыу<ref>''Шамсу-д-дин аз-Захаби'' [https://azan.kz/upload/76%20Больших%20грехов..pdf 76 больших грехов] [https://web.archive.org/web/20210515190602/https://azan.kz/upload/76%20%D0%91%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B8%D1%85%20%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%85%D0%BE%D0%B2..pdf Архивная копия] от 15 мая 2021 на [[Wayback Machine]]. — М. ИГ «САД». 2010.</ref>

</div>
</div>Ислам теологтары түбәндәге ҙур гонаһтарҙы һанап китә: [[Рамаҙан (ай)|рамаҙан]]<nowiki/>да сәбәп��еҙ [[ураҙа]] тотмау; [[гонаһ]] ҡылыуҙы ойоштороу, мәҫәлән, фәхешхана ойоштороу һ.б.; [[зәкәт]] түләүҙән баш тартыу; сутенёрлыҡ; [[сауҙа]]<nowiki/>ла алдашыу; ялған [[ант]] биреү; ата-әсә һәм туғандар менән мөнәсәбәттәрҙе өҙөү; сәбәпһеҙҙән [[намаҙ]] уҡымау; [[ислам]]<nowiki/>ды яҡлап барған яуҙан ҡасыу; [[риба]] (процент арттырыу иҫәбенә йәшәү); [[сихыр]]<nowiki/>сылыҡ һәм [[магия]] менән шөғөлләнеү; алдашыу; [[исраф]] һ.б.


== Динһеҙлек гонаһтары ==

* Аллаһыға ышанмау ([[көфөрлөк]]).
* Ике йөҙлөлөк (''нифаҡ'').
* [[Политеизм|Күп илаһтарға]] ышаныу (''[[ширк]]'').
* Диндән сығыу (''[[мөртәтлек]]'').

== Тәндең гонаһтары ==

* Татуировкаланыу.
* Ҡапма-ҡаршы енескә оҡшарға тырышыу.
* Тәнде үҙгәртеү.
* Ир-аттың алтын әйберҙәр һәм ебәк кейеп йөрөүе.

Исламда кеше ағзаларының гонаһ ҡыла алған 7 төрө бар. Уларға күҙ, ҡолаҡ, тел, ҡул, аяҡ, ҡорһаҡ һәм енси ағзалар инә.

=== Күҙҙәр гонаһы ===

* Әҙәпһеҙ ҡараш.
* Тәндең оятлы өлөштәрен ҡарау ([[ғәүрәт]]).
* Кешегә кәмһетеп ҡарау.

=== Ҡолаҡ гонаһы ===

* Ишеттерергә теләмәгән кешеләрҙең һөйләшеүен тыңлау.
* Яла яғыуҙы, ғәйбәтте, имеш-мимеште тыңлау һәм башҡалар.

=== Тел гонаһтары ===

* Ҡарғыш.
* Алдашыу.
* Йыназала ҡысҡырып илау, һыҡтау һәм сеңләү.
* Ялған шаһитлыҡ һәм ялған ант.
* Үсәү (''шамата'')<ref>{{Cite web|url=http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/ash_shamata_zloradstvo/47-1-0-560|title=Аш-шамата — злорадство|accessdate=2011-11-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304212734/http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/ash_shamata_zloradstvo/47-1-0-560|archivedate=2016-03-04|deadlink=yes}}</ref>
* Мыҫҡыллы көлөү (''сухрия'')<ref>{{Cite web|url=http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/as_sukhrija_vysmeivanie_drugikh/47-1-0-561|title=Ас-сухрия — высмеивание других|accessdate=2011-11-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305054542/http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/as_sukhrija_vysmeivanie_drugikh/47-1-0-561|archivedate=2016-03-05|deadlink=yes}}</ref>
* Ғәйепләү (''манн'')<ref>{{Cite web|url=http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/al_mann_uprek/47-1-0-559|title=Аль-манн — упрек|accessdate=2011-11-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160306112158/http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/al_mann_uprek/47-1-0-559|archivedate=2016-03-06|deadlink=yes}}</ref>
* Буш һүҙ (''лягу'')<ref>{{Cite web|url=http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/nekotorye_grekhi_sovershaemye_jazykom/47-1-0-545|title=Некоторые грехи, совершаемые языком|accessdate=2011-11-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304210159/http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/nekotorye_grekhi_sovershaemye_jazykom/47-1-0-545|archivedate=2016-03-04|deadlink=unfit}}</ref>

==== Зыһар ====
Зыһар -  ҡатынына, уның һын-һыпатын әсәһе менән сағыштырып,  әйтеү. Был тыйылған ғәмәл. Шуға күрә, был гонаһты юйҙыртҡанға  тиклем, ҡатыны менән яҡынлыҡ рөхсәт ителмәй. 

==== Һүгенеү (бәҙәғ) ====
'''Бәҙәғ''' (от {{Lang-ar|بَذَاء}} — "оятһыҙлыҡ»,» оялыу«,»боҙоҡлоҡ") База— һүгенеү, әрһеҙ һөйләшеү . Бәҙәғ һүҙенә билдәләмә биреп, урта быуат ислам дине белгесе имам [[Әбү Хәмит Әл-Ғазали|әл-Ғазали]] былай тигән: «Һүгенеү —  оятһыҙ нәмәләр тураһында асыҡ текст менән һөйләү»<ref>{{Cite web|archiveurl=yes}}</ref>.

==== Ғәйбәт (нәмимәт) ====
Нәмимәт (от {{Lang-ar|نَمِيمَة}} — «яла яғыу», "ғәйбәт") — [[ғәйбәт]], улар араһындағы мөнәсәбәттәрҙе боҙоу өсөн һүҙҙе бер кешенән икенсе кешегә тапшырыу. Һүҙҙәрҙе бер кешенән икенсе кешегә еткереү нәмимәт тип һаналһын өсөн,  алдау йә ялған мәғлүмәт биреү мотлаҡ түгел, ә ундай осраҡта дөрөҫ әйтмәү ҙә етә<ref>{{Cite web|url=http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/an_namima_spletnja/47-1-0-551|title=Ан-намима — сплетня|accessdate=2011-11-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304142043/http://www.kamalzant.ru/publ/nravy_musulmanina_chast_2/bditelnost_v_otnoshenii_jazyka/an_namima_spletnja/47-1-0-551|archivedate=2016-03-04|deadlink=yes}}</ref>.

==== Ялған ====
Ифҡ - берәй кешегә яла яғыу ул. Ислам тыйған был ғәмәл ҙур гонаһ булып тора. Аллаһы Тәғәлә яла яғыусыларҙы язаға тарттырасаҡ  Аллаһы Тәғәләнән башҡа кемдеңдер ҡөҙрәтенә ышаныу (ширк) ялған бит. Ундай ялған төрө хаҡында [[Һуд сүрәһе|Һуд сүрәһенең]] 50-се аятында әйтелә:

һәм Ғәд халҡына уларҙың туғаны Һудты ебәрҙек. Ул әйтте: «Эй, халҡым! Аллаға ҡоллоҡ ҡылығыҙ! Унан башҡа һеҙгә илаһ юҡ! Һеҙ фәҡәт ялғанды уйлап сығараһығыҙ.Ифк — клевета в адрес какого-либо человека<ref name="ali" />. Это запрещённое исламом деяние, являющееся большим грехом. Клеветники будут подвержены Аллахом мучительному наказанию. Самой большой клеветой является многобожие (ширк), а вера в могущество кого-либо, кроме Аллаха, является ложью. О таком виде лжи говорится в 50 аяте суры Худ:
{{Ҡөрьән/Цитата|«Мы отправили к адитам их брата Худа. <br>
Он сказал: «О мой народ! Поклоняйтесь Аллаху, ибо нет у вас иного божества, кроме Него. Вы же измышляете ложь»|11|50}}

Ифҡ - берәй кешегә яла яғыу . Ислам тыйған был ғәмәл ҙур гонаһ булып тора. Аллаһы Тәғәлә яла яғыусыларҙы язаға тарттырасаҡ (Ишағ. Аллаһы Тәғәләнән башҡа кемдеңдер ҡөҙрәтенә ышаныу ялған бит. Ундай ялған төрө хаҡында Худ сүрәһенең 50 аятында әйтелә:<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">

«Мы отправили к адитам их брата Худа. 
Он сказал: «О мой народ! Поклоняйтесь Аллаху, ибо нет у вас иного божества, кроме Него. Вы же измышляете ложь»<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /><div class="ts-Конец_цитаты-source">— <cite>&nbsp;[https://ru.quranacademy.org/quran/11:50-50/ 11:50]</cite></div></blockquote>'''Ҙур''' (от {{Lang-ar|زور}} — "ялған») — ялған<ref>[http://www.religia.kz/2008-12-28-03-17-06/53-2009-01-01-14-26-59/2568-l-r-----.html «Пороки языка» в свете Корана и Сунны]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.

==== Яла яғыу ====

==== Боһтан  '''({{lang-ar|بُهْتَان}} - Был ғәйбәт, нахаҡ һүҙ, кеше тураһында ялған мәғлүмәт.''' ====
{{начало цитаты}}Бер мәл Аллаһ Илсеһе кешеләрҙән: «Һеҙ яманлауҙың нимә икәнен беләһегеҙме?» - тип һораған. 

Улар: «Аллаһ менән Уның Илсеһе яҡшыраҡ белә», - тип яуаплаған  Ул былай тигән: «Туғаның уның тураһында әйткәнеңде оҡшатмаған һүҙ». 

Кемдер: «Әгәр туғаным ысынлап та мин әйткән кеүек булһа?» - тип һораған. 

Ул былай тигән: «Әгәр ул ысынлап та шулай икән, һин ғәйбәт һөйләйһең, ундай булмаһа - боһтан ҡылаһың» 
{{конец цитаты|источник=сборник хадисов Муслима}}'''Бухтан''' (от {{Lang-ar|بُهْتَان}} — «неправда», «ложь», «клевета», «злословие») — это сплетни, наговор, недостоверная информация о человеке.
{{Цитата башы}}Однажды посланник Аллаха {{С.а.с}} спросил людей: «Знаете ли вы, что такое хула?»<br>
Они ответили: «Аллах и его посланник знают лучше».<br>
Он сказал: «Это твое упоминание о брате твоем то, что ему бы не понравилось».<br>
Кто-то спросил: «А если брат мой и в самом деле таков, как я говорю?».<br>
Он сказал: «Если он действительно таков, то ты совершаешь гыйбу, а если не таков, то бухтан».{{Цитата аҙағы}}
<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">
Однажды посланник Аллаха <templatestyles src="Шаблон:Comment/styles.css" /><span class="ts-comment-commentedText" title="Мир ему и благословение Аллаха">(<span lang="ar">ﷺ</span>)</span> спросил людей: «Знаете ли вы, что такое хула?»
Они ответили: «Аллах и его посланник знают лучше».
Он сказал: «Это твое упоминание о брате твоем то, что ему бы не понравилось».
Кто-то спросил: «А если брат мой и в самом деле таков, как я говорю?».
Он сказал: «Если он действительно таков, то ты совершаешь гыйбу, а если не таков, то бухтан».<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /><div class="ts-Конец_цитаты-source">— <cite>сборник хадисов Муслима</cite></div></blockquote>

==== Ғәйбәт ====
{{main|Гыйба}}Ғәйбәт (араб. غِيبَةٌ- кешене артынан һөйләү, берәй кешегә тәғәйенләп ғәйбәт таратыу, халыҡҡа таратыр өсөн кешенең шәхси серҙәрен асыҡларға ынтылыу. Ғәйбәт - « өсөнсө кеше тураһында уның артында һөйләү, ғәйепләү, яманлау». Был һүҙ «ғәйеп - (ғәр.) билдәһеҙ, йәшерен» тигән һүҙҙәр менән бер тамырҙан яһалған. [[Ҡөрьән]]<nowiki/>дә һәм [[Мөхәммәт (Пәйғәмбәр)|Мөхәммәт Пәйғәмбәр]] хәҙистәрендә [[ғәйбәт]] төшөнсәһе йыш ҡына үлгән кешенең итен ашау менән сағыштырыла.



{{ar7|Гыйбат, гыба, гайбат|غِيبَةٌ|«хула», «поклёп»}} заглазное [[осуждение]], сплетня в адрес какого-либо человека, стремление разузнать личные тайны человека для предания их гласности. Гыйбат — «говорить о третьем лице в его отсутствие нелицеприятные вещи, осуждать за глаза, охаивать». Это слово одного корня со словом «гайб — неизведанное, скрытое»<ref>[http://www.rslt.ru/ru/publ/.view/id/389/ О заглазном осуждении (гыйбат)]{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2018 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>. В Коране и хадисах пророка Мухаммеда понятие гыйбат часто сравнивается с поеданием мяса мёртвого человека<ref>{{Cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=1a1ptC2JVUc |title=YouTube: Gıybet (dedikodu) |access-date=2017-09-29 |archive-date=2016-04-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160409130149/https://www.youtube.com/watch?v=1a1ptC2JVUc |deadlink=no }}</ref>.
{{Ҡөрьән/Цитата|Разве понравится кому-либо из вас есть мясо своего покойного брата|49|12}}
<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">

Разве понравится кому-либо из вас есть мясо своего покойного брата<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /><div class="ts-Конец_цитаты-source">— <cite>&nbsp;[https://ru.quranacademy.org/quran/49:12-12/ 49:12]</cite></div></blockquote>Эргәлә булмаған кеше тураһында, ул оҡшатмаҫлыҡ, хатта ысын булһа ла, һөйләшеүҙәр ғәйбәт булып иҫәпләнә<ref>{{Cite web|url=http://sawab.ru/2011/10/16/spletni-gyybat/|title=Сплетни «гыйбат»|access-date=2011-11-30|archive-date=2013-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20131026041313/http://sawab.ru/2011/10/16/spletni-gyybat/|deadlink=no}}</ref>.<ref>{{Cite web|url=http://www.islam.ru/content/veroeshenie/spletnya|title=Сплетня как форма людоедства|access-date=2011-11-30|archive-date=2011-10-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20111011005412/http://www.islam.ru/content/veroeshenie/spletnya|deadlink=no}}</ref> Ислам был эштәрҙе тыя һәм Аллаһы тәғәлә алдында иң яман ғәмәлдәрҙең береһе итеп ҡарай.



Гәйбәт түбәндәге осраҡтарҙа ғына рөхсәт ителә:

# Судта шаһитлыҡ иткәндә;
# Әгәр кеше брәй деспоттың ғәҙелһеҙлегенән яфаланһа;
# Әгәр бер кеше асыҡтан-асыҡ, йәмғиәттән оялмайынса гонаһ ҡылһа{{sfn|Али-заде|2007|loc=[[s:ИЭС/Гыйбат|Гыйбат]]|name="ali"}}.

==== Гонаһ ҡылыуҙа ғәйепләү (ҡәҙәф) ====
'''Ҡәҙәф''' (от араб. ��ذف‎ — «поношение», «клевета», «оскорбление») — берәүҙең зина ҡылыуы тураһында ялған һөйләү; "ҡәҙәф" һүҙе нигеҙендә «ташлау», «бар көстө һалып бәреү» тигән ғәрәп һүҙе тора. Артабан был һүҙ яңы мәғәнә ала - кемделер ниндәйҙер гонаһ ҡылыуҙа ғәйепләүҙе аңлата башлай. Ҡөрьәндә был турала былай тиелә:

Намыҫлы, тыйнаҡ, иманлы ҡатындарҙы зиналыҡта ғәйепләгән кешеләр донъялыҡта ла, әхирәттә лә ләғнәтле! Уларға — оло яза'''Казф''' (от {{Lang-ar|قذف}} — «поношение», «клевета», «оскорбление») — клевета в адрес какого-либо человека о совершении им [[зина (прелюбодеяние)|прелюбодеяния]]. В основе арабское слово ''казф'' имеет значение «бросать», «метать что-либо изо всех сил». Затем это слово приобрело новое значение — обвинять кого-либо в совершении какого-то греха<ref>{{Cite web |url=http://islam.wen9.org/l/kniga1/drujba/23.html |title=Клевета в совершении, какого либо греха. |access-date=2011-11-30 |archive-date=2015-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150915014938/http://islam.wen9.org/l/kniga1/drujba/23.html |deadlink=no }}</ref>.
В Коране об этом говорится: {{Ҡөрьән/Цитата|Воистину, те, которые обвиняют в неверности целомудренных, не ведающих [греха], верующих женщин, да будут прокляты в этом мире и будущем! <br>
Им уготовано великое наказание|24|23}}
<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">

Воистину, те, которые обвиняют в неверности целомудренных, не ведающих [греха], верующих женщин, да будут прокляты в этом мире и будущем! 
Им уготовано великое наказание<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /><div class="ts-Конец_цитаты-source">— <cite>&nbsp;[https://ru.quranacademy.org/quran/24:23-23/ 24:23]</cite></div></blockquote>Ҡөрьәнгә ярашлы, берәй ҡатын зина ҡылған тип әйткән һәм һүҙҙәрен дүрт шаһит менән раҫлата алмаған кешегә 80 тапҡыр ҡамсылау язаһы бирелергә тейеш.

Намыҫлы ҡатынға ғәйеп ташлап, дүрт шаһит килтерә алмаған кешегә һикһән ҡамсы һуғығыҙ. Шунан бер ваҡытта ла уның шаһитлығын ҡабул итмәгеҙ: ул — закон боҙған кеше.Согласно Корану, тот, кто объявил о совершении прелюбодеяния какой-либо женщиной и не сумел привести в подтверждение своих слов четырёх свидетелей, должен быть наказан 80 ударами:
{{Ҡөрьән/Цитата|Тех, которые возведут навет на целомудренных женщин, но при этом не приведут четырех свидетелей, секите восьмьюдесятью [ударами] плети <br>
и никогда не берите их в качестве свидетелей, ибо они — преступающие закон|24|4}}
<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">

Тех, которые возведут навет на целомудренных женщин, но при этом не приведут четырех свидетелей, секите восьмьюдесятью [ударами] плети 
и никогда не берите их в качестве свидетелей, ибо они — преступающие закон<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /><div class="ts-Конец_цитаты-source">— <cite>&nbsp;[https://ru.quranacademy.org/quran/24:4-4/ 24:4]</cite></div></blockquote>

=== Ҡулдарҙың гонаһтары ===

* Сауҙала кәм үлсәү, урлашыу.
* Кеше талау, йортҡа төшөү.
* Хаҡһыҙ рәүештә үлтереү.
* Туҡмау, имгәтеү, йыртҡыслыҡ.
* Ришүәтселек
* Ҡомарлы уйындар.
* Икенсе енес кешеләренә нәфселәнеп ҡағылыу.
* Һынташтар, йән эйәләре һындарын эшләү.
* Телдән әйтергә ярамаған нәмәләр тураһында яҙыу (ҡара: '''Тел гонаһтары''').

=== Аяҡ гонаһы ===
<nowiki>*</nowiki>Намаҙ ҡылыусылар алдынан кәртәләнмәгән (сүтрә) килеш  үтеү. *Ҡатындың - иренән, бурыслының, ҡолдоң һ.б. ҡасыуы. 

<nowiki>*</nowiki>Һауаланып, ҡыйланып йә иғтибарҙы йәлеп итергә тырышып атлап йөрөү

=== Ҡорһаҡ гонаһтары ===

* Риба, урлашыу һ. б. намыҫһыҙ юлдар менән табылған (''[[харам]]'') ризыҡтарҙы ашау .
* [[Хәмер]] ҡулланыу: быға спиртлы, иҫерткес эсемлектәр (наркотиктар) инә.
* Бысраҡ ризыҡтар [[Нәжес|(нәжес]] ) менән туҡланыу: (сусҡа ите, үлек мал ите, йыртҡыс йәнлектәр ите, Аллаһ исеме менән салынмаған мал ите).

=== Енес ағзаларының гонаһтары ===

* Зина ҡылыу (''зина'').
* Гомосексуаллек һәм бисексуаллек.
* Аналь секс (''ливат'').
* Малды аҙғынлыҡ өсөн файҙаланыу.
* Онанизм.
* Күрем ваҡытында йәки бала тапҡандан һуң таҙарынып бөтмәҫтән яҡынлыҡ ҡылыу; йәки таҙарынып бөткәндән һуң   ҡатын-ҡыҙ [[истинжә]] алмай, [[Ғөсөл|ғөсөлләнмәй]] йәки [[тәһәрәт]]<nowiki/>ләнмәй, тороп яҡынлыҡ ҡылыу
* Енси ағзаны күрһәтергә ярамаған кешеләр алдында асыу.
* Кешеләр ял иткән күләгәгә, һыуға, ҡәбергә һ. б. хәжәт үтәү.

== Әхлаҡи гонаһтар ==

* Тәкәбберлек,
* Һауалылыҡ,
* Дан ҡаҙанырға тырышыу,
* Ике йөҙлөлөк (кешегә күрһәтеү өсөн генә эшләү),
* Көнләшеү,
* Мәкерлелек,
* Ҡомһоҙлоҡ (ҡомһоҙлоҡ, һаранлыҡ).

== Гонаһтарҙы ғәфү итеү һәм тәүбә итеү ==
'''Тәүбә''' ({{Lang-ar|توبة‎}}) — тәүбә итеү, Аллаһыға гонаһтарыбыҙҙы кисереүҙе һорап доға ҡылыу. Йыш ҡына, һәр гонаһтан һуң ҡылған тәүбә  ''тәүбә әл-истиғфар'' тип атала. Бер тапҡыр ғына, уны бүтән ҡылмау ниәте менән ҡылған гонаһтан һуң тәүбә итеү - ''тәүбә ән-нәсух'' тип исемләнә.Бындай тәүбәне мотлаҡ үтәргә кәрәк. Тәүбә итеү теләһә ниндәй гонаһ ҡылынғандан һуң [[фарыз]] булып тора, һәм уны һуңлатырға ярамай. Тәүбә итеү уны ихластан, тел менән белдереү юлы менән башҡарыла. Тәүбәгә килеүҙең бөтә шарттарын үтәгәндә мосолман кешеһе Аллаһының үҙен кисереүенә өмөтләнергә тейеш.{{Sfn|Али-заде|2007}}.

== Иҫкәрмәләр ==
{{Иҫкәрмәләр}}

== Әҙәбиәт ==

* {{ИЭС2007|всё}}
* {{Энис/2||Kabīra}}
[[Категория:Исламда гонаһтар]]
[[Категория:Шәриғәт]]
[[Категория:Ислам терминдары]]
[[Категория:Тәржемәһе тикшерелмәгән биттәр]]
Был биттә ҡулланылған ҡалыптар:
Исламда гонаһтар битенә ҡайтыу.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Исламда_гонаһтар» битенән алынған