Бүләр битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

Битте мөхәррирләү ғәмәлен башҡара алмайһығыҙ. Сәбәбе:

IP-адресығыҙ бөтә Викимедиа Фонды викиларында блокланған.

Блок ҡуйыусы: ‪EPIC‬. Сәбәбе: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Блоктың башланғыс датаһы: 08:48, 2 июль 2024
Блоктың тамамланыу датаһы: 08:48, 2 июль 2025

Ағымдағы IP-адресығыҙ: 206.189.44.186. Блокланған арауыҡ: 206.189.32.0/20

Был мәғлүмәттәрҙе барлыҡ мөрәжәғәттәрегеҙҙә лә күрһәтегеҙ. Әгәр блоклауға яңылыш эләктем тип уйлаһағыҙ, өҫтәмә мәғлүмәтте һәм инструкцияларҙы глобаль асыҡ прокси ҡағиҙәләрендә таба алаһығыҙ.

Юғиһә, блок тураһында фекер алышыу өсөн Мета-викила тикшереү һорауы яҙығыҙ. Һеҙ шулай уҡ стюардтарҙың stewards@wikimedia.org адресындағы VRT сиратына бөтә юғарыла күрһәтелгән мәғлүмәттәр ҡушып электрон хат ебәрә алаһығыҙ.

Һеҙ был биттең сығанаҡ тексын ҡарай һәм күсермәһен ала алаһығыҙ:

'''Бүләр''' — башҡорт ҡәбиләһе.

== Ырыу составы ==
* ҡәҙер
* мышыға

== Тарихы ==

Этник яҡтан Волга болғарҙарына барып тоташа. Х быуат ҡәбиләнең бер өлөшө Паннонияға күсенә. XIII—XIV быуаттарҙа бүләрҙәр [[Кама]] буйы урмандарында һәм Ялан Зәй йылғаһы (Кама йылғаһы ҡушылдығы) буйында, артабан [[Ыҡ]] (Кама йылғаһы ҡушылдығы) һәм [[Сөн]] йылғалары үҙәндәрендә төпләнә, бында [[байлар]], [[гәрә]], [[ирәкте]], [[йылан]], [[йәнәй]] ҡәбиләләре менән күрше була. Башҡортостандың Рус дәүләтенә ҡушылыуынан һуң ҡәбиләнең аҫаба ерҙәре [[Ҡазан даруғаһы]]ның '''Бүләр улусы'''н тәшкил итә. Бында, [[Рычков Пётр Иванович|П. И. Рычков]] мәғлүмәттәре буйынса, XVIII быуат уртаһында 231 йорт иҫәпләнә. XVIII—XIX быуаттарҙа аҙағында бүләрҙәр йәшәгән ерҙәр [[Бәләбәй өйәҙе]]нә, [[Бөрө өйәҙе]]нә һәм [[Минзәлә өйәҙе]]нә, [[идара итеүҙең кантон системаһы]] осоронда 5-се (10-сы, 11-се), 11-се (12-се) башҡорт кантондарына (1798—1854) ҡарай.

== Ҡәбилә ерҙәре ==
Бүләр ҡәбиләһенең аҫаба ерҙәре хәҙерге [[Башҡортостан]]дың [[Илеш районы|Илеш]], [[Йәрмәкәй районы|Йәрмәкәй]], [[Саҡмағош районы|Саҡмағош]], [[Баҡалы районы|Баҡалы]] райондары, [[Татарстан]]дың [[Аҡтаныш районы|Аҡтаныш]], [[Аҙнаҡай районы|Аҙнаҡай]], [[Минзәлә районы|Минзәлә]], [[Мөслим районы|Мөслим]] райондарына тура килә.

== Әҙәбиәт ==
* Западные башкиры по переписям 1795—1917 гг. Уфа, 2001.{{ref-ru}}
* {{Китап:Башҡорт ҡәбиләләре тарихынан}}
* ''Камалов А. А., Камалова Ф. У.'' Атайсал. Уфа, 2001.{{ref-ru}}
* {{ПБН}}{{ref-ru}}
* Материалы по истории Башкирской АССР, М. — Л., 1936.{{ref-ru}}

== Һылтанмалар ==
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/2903-b-l-r|автор=[[Йәнғужин Рим Зәйниғәбит улы|Йәнғужин Р. З.]]}}
* {{статья
 |автор         = Юсупов Ю.
 |заглавие      = «Народ барач» Восточного Булгара: к этнической истории родов юрматы, юрми и буляр
 |ссылка        = http://www.vatandash.ru/index.php?article=1485
 |язык          = 
 |издание       = [[Ватандаш (журнал)|Ватандаш]]
 |тип           = 
 |год           = 2007
 |том           = 
 |номер         = 8
 |страницы      = 
 |doi           = 
 |issn          = 1683-3554
}}
{{Башҡорт ҡәбиләләре}}
[[Категория:Татарстан тарихы]]

Был биттә ҡулланылған ҡалыптар:

Бүләр битенә ҡайтыу.

«https://ba.wikipedia.org/wiki/Бүләр» битенән алынған