Azərbaycan hip-hopu üçün mənbəyə bax

Aşağıdakı səbəbə görə bu səhifəni redaktə etmək hüququnuz yoxdur:

Sizin IP-ünvanınız bütün Vikimedia Fondu vikilərində bloklanmış diapazon daxilindədir.

Blok ‪EPIC‬ tərəfindən tətbiq edilib. Göstərilən səbəb: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Blokun başlaması: 08:48, 2 iyul 2024
Blokun bitməsi: 08:48, 2 iyul 2025

Cari IP-ünvanınız: 206.189.44.186. Bloklanmış diapazon: 206.189.32.0/20. Zəhmət olmasa, yuxarıda göstərilən bütün məlumatları edəcəyiniz müraciətlərə daxil edin.

Səhvən bloklandığınızı düşünürsünüzsə, əlavə məlumat və təlimatları Açıq proksilərə yox qlobal siyasətində tapa bilərsiniz.

Əks halda bloku müzakirə etmək üçün Meta-Wiki-də sorğu göndərin. Siz həmçinin stüardlar VRT sorğu növbəsinə (stewards@wikimedia.org) yuxarıdakı bütün təfərrüatlar daxil olmaqla e-məktub göndərə bilərsiniz.

Siz bu səhifənin məzmununu görə və köçürə bilərsiniz.

{{Azərbaycan musiqisi}}
'''Azərbaycan hip-hopu''' və ya '''Azərbaycan repi''' — [[hip-hop]] musiqi janrının növü. 1983-cü ildə ildə [[Çingiz Mustafayev (jurnalist)|Çingiz Mustafayev]] dünyada ilk dəfə olaraq [[Azərbaycan dili]]ndə "[[Dünənki keçdi]]" [[rep]] janrında mahnı səsləndirib. 1990-cı illərin ortasında Azərbaycan hip-hopu ölkədə məşhurluq qazanmışdır.

== Tarixi ==
1983-cü ildə ildə [[Çingiz Mustafayev (jurnalist)|Çingiz Mustafayev]] dünyada ilk dəfə olaraq [[Azərbaycan dili]]ndə "''[[Dünənki keçdi]]''" [[rep]] janrlı mahnını səsləndirib.<ref name=rap>{{Cite web |title=Documenting the Horrors of Karabakh |url=http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/73_folder/73_articles/73_chingiz.html |access-date=2016-01-12 |archive-date=2021-11-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112102153/http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/73_folder/73_articles/73_chingiz.html |url-status=live }}</ref> 1993-cü ildə [[Anar Nağılbaz]]ın "''Kasıbların mahnısı''" adlı mahnısı və kütləyə təqdim olunan albomu Azərbaycanda hip-hopa marağı artırmışdı. Daha sonra 1990-cı illərdə vətənpərvər musiqi yarışmasında qalib gələn "[[Dəyirman]]", "''[[Ya Qarabağ, Ya Ölüm (mahnı)|Ya Qarabağ, Ya Ölüm]]''" adlı mahnısı ilə populyarlıq qazandı.<ref name=tarix>{{cite web|title=Rep musiqisi|url=http://azerbaijans.com/content_288_az.html|work=Azerbaijanis.com|accessdate=29 December 2011|archive-date=5 December 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111205222336/http://www.azerbaijans.com/content_288_az.html|url-status=live}}</ref>

2000-ci illərdə "Mən də varam" kimi televiziya verilişləri və kütləvi repçilərin ortaya çıxmasına baxmayaraq, yalnız [[Elşad Xose]], [[Uran (repçi)|Uran]] və [[Hüseyn Dərya]] kimi repçilər böyük uğur əldə etmişdi.<ref>{{cite web|title=Well-known Azerbaijani rapper Huseyn Darya dies|url=http://en.apa.az/xeber_azerbaijani_well-known_rapper_huseyn_dar_208681.html|work=en.apa.az|accessdate=13 May 2014|archive-date=4 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304115021/http://en.apa.az/xeber_azerbaijani_well-known_rapper_huseyn_dar_208681.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=‘Yetenek sizsiniz Türkiyə’də hamını ayağa qaldıran azərbaycanlı: ‘Bizə heç kim kömək etmədi’ – MÜSAHİBƏ + VİDEO|url=http://azxeber.com/index.php?action=static_detail&static_id=55467|work=azxeber.com|accessdate=13 May 2014|archive-date=13 May 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140513204005/http://azxeber.com/index.php?action=static_detail&static_id=55467|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Популярные азербайджанские реперы представят совместный проект|url=http://news.mail.ru/inworld/azerbaijan/culture/11648440/|work=news.mail.ru|accessdate=13 May 2014|archive-date=13 May 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140513233901/http://news.mail.ru/inworld/azerbaijan/culture/11648440/|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Запрещенную песню азербайджанского рэппера Эльшада Хосе можно услышать в Интернете|url=http://www.trend.az/life/showbiz/1205359.html|work=www.trend.az|accessdate=13 May 2014|archive-date=14 May 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140514021441/http://www.trend.az/life/showbiz/1205359.html|url-status=live}}</ref> Ölkədə janrın populyarlığına baxmayaraq, Azərbaycanda rep kommersiya şəklini almayıb.<ref>{{cite web|last1=Axundova|first1=Gülnar|title=Azərbaycanda repçilər nədən qazanır?|url=http://www.azadliq.org/content/article/2324244.html|website=www.azadliq.org|publisher=[[Azadlıq radiosu]]|accessdate=13 January 2016|archive-date=2 March 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110302224456/http://www.azadliq.org/content/article/2324244.html|url-status=live}}</ref> 2000-ci illərin sonunda [[H.O.S.T.]] qrupu Azərbaycan musiqi səhnəsində populyarlıq qazandı.<ref name=tarix /><ref>{{cite web|title=Что случилось с рэп-группой "HOST Alyans"?|url=http://www.1news.az/bomond/20090514094525696.html|work=1news.az|accessdate=13 May 2014|archive-date=14 May 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140514190306/http://www.1news.az/bomond/20090514094525696.html|url-status=live}}</ref>

2010-cu illərdə repçi [[Miri Yusif]]in [[reqqi]] və [[soul]]-[[pop musiqi|pop]] janrlarından ibarət olan "[[Karma (Miri Yusif albom)|Karma]]" albomu Azərbaycanın musiqi çartlarıda birinci yeri tutmuşdur.<ref>{{cite web|last1=Vişnevskiy|first1=Feliks|title=Мири Юсиф. Рождение «Белого ворона»|url=http://1news.az/bomond/bomaz/20131221051627794.html|website=1news.az|publisher=1news.az|accessdate=7 iyun 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140616151852/http://1news.az/bomond/bomaz/20131221051627794.html|archivedate=2014-06-16|url-status=live}}</ref> 2011-ci il dekabr ayının 11-də [[Heydər Əliyev Sarayı]]nda [[Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi]]nin və [[İrəli (ictimai birlik)|"İrəli" İctimai Birliyinin]] birgə təşkilatçılığı ilə "Əfsanə geri dönür" şüarı altında "[[Leyli və Məcnun]]" hip-hop [[müzikl]]ının premyerası baş tutmuşdur.<ref name=musical>{{cite web|title=Leyli and Majnun hip-hop style|url=http://www.news.az/articles/culture/51184|work=News.az|accessdate=29 December 2011|archive-date=1 November 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191101181332/https://www.news.az/articles/culture/51184|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=В Баку состоялась премьера первого азербайджанского мюзикла в стиле хип-хоп "Лейли и Меджнун" – ФОТО|url=http://www.1news.az/bomond/bomaz/20111218042710653.html|work=1news.az|accessdate=29 December 2011|archive-date=22 January 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120122080708/http://1news.az/bomond/bomaz/20111218042710653.html|url-status=live}}</ref> Tamaşada Leyli obrazını [[Natəvan Həbibi]], Məcnunu [[Elşad Xose]], Məcnunun atası rolunu [[Alim Qasımov]], Leylinin atasını meyxana ustası [[Ağamirzə]] ifa ediblər.<ref name=musical/> 2016-cı ildə [[Uran (repçi)|Uran]] Azərbaycan repində ilk dəfə 100 misralıq non-stop trek çıxarıb.<ref>{{cite web|title=Azərbaycan Repində bir ilk: “100-lük”|url=http://www.azadliq.org/content/article/27507844.html|website=www.azadliq.org|publisher=www.azadliq.org|accessdate=25 may 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160125083218/http://www.azadliq.org/content/article/27507844.html|archivedate=25 January 2016|url-status=live}}</ref>

2018-ci ildə Azərbaycanda "Kəllə-Kəlləyə" rep-battl arenası məşhurluq qazanıb.<ref>{{cite web |title=“Pərviz çox söyüş söydü” - “Kəllə Kəlləyə”də dava |url=https://qafqazinfo.az/news/detail/paster-uduzdu-dava-dusdu-kelle-kelleyede-qalmaqal-272437 |website=qafqazinfo.az |publisher=qafqazinfo.az |accessdate=2 yanvar 2020 |archive-date=2020-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200807212349/https://qafqazinfo.az/news/detail/paster-uduzdu-dava-dusdu-kelle-kelleyede-qalmaqal-272437 |url-status=live }}</ref>

== Mövzular ==

=== Vətənpərvərlik mahnıları ===
Digər musiqi janrlarında olduğu kimi, vətənpərvərlik ruhunda yazılan mahnıların Azərbaycan hip-hopunda xüsusi yeri var. Bu mövzuda "[[Dəyirman]]" qrupunun "''[[Ya Qarabağ, Ya Ölüm (mahnı)|Ya Qarabağ, Ya Ölüm]]''", [[Uran (reper)|Uranın]] "''Kor zabit''", "''Kor zabit 2''", "''İçimdə ağrım''", "''Vətən balladası''", və s., [[Anar Nağılbaz]]ın "''Ey erməni''", [[Qaraqan]]ın "''Xocalı''", [[Hüseyn Dərya]]nın "''Soy''", [[Okaber]]in "''Taboo''" mahnılarını qeyd etmək olar.<ref>{{cite web|title=Qaraqan “Xocalı” adlı mahnı oxuyub|url=http://www.gun.az/xeber-qaraqan-xocali-adli-mahni-oxuyub-audio-t144369.html#.Vs797PmLTcs|website=www.gun.az|publisher=www.gun.az|accessdate=25 fevral 2016|archiveurl=http://www.gun.az/xeber-qaraqan-xocali-adli-mahni-oxuyub-audio-t144369.html#.Vs797PmLTcs|archivedate=25 fevral 2016}}</ref>

=== Sevgi mahnıları ===
Azərbaycan hip-hopunda sevgi mövzusunda mahnılar adətən duet formasında olur. Uğurlu duetlərdən [[Anar Nağılbaz]]ın [[Brilliant Dadaşova]] ilə "''Mən səni sevirəm''", [[Elşad Xose]]nin [[Elnarə Xəlilova|Elnarə]] ilə "''Uzaqlara''", [[Röya Ayxan|Röya]] ilə "''Gəl danış''", [[Elli Miçiyeva|Elli]] ilə "''Çıx get''", [[Günay İbrahimli]] ilə "''Yadına sal''", Elmira Ələkbərzadə ilə "''Tənhayam''" mahnılarını qeyd etmək olar.

=== Sosial-iqtisadi mahnılar ===
Azərbaycan hip-hopunda cəmiyyətdə baş verən sosial-iqtisadi hadisələr geniş yer alır. Bu mövzuda [[Qaraqan]]ın "''Bir''", "[[Dəyirman]]" qrupunun və [[Elşad Xose]]nin "''Cənab prezident''", [[Uran (repçi)|Uran]]ın "''Tam səmimi''", [[Anar Nağılbaz]]ın [[Promete]] ilə "''Qəribə vaxtlar''", [[Hüseyn Dərya]]nın "''Kef elə''" və [[H.O.S.T.]]-un "''Mənim Mübarizəm''" mahnılarını qeyd etmək olar.<ref>{{cite web|last1=Allahverdiyeva|first1=Rəna|title=Hörmətlə, Uran!|url=http://www.azadliq.org/content/article/25002014.html|website=www.azadliq.org|publisher=www.azadliq.org|accessdate=25 fevral 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150501053651/http://www.azadliq.org/content/article/25002014.html|archivedate=2015-05-01|url-status=live}}</ref>

== Məşhurluğu və təsiri ==
2010-cu illərdə [[Facebook]] və [[Youtube]] kimi [[Sosial şəbəkə (internet)|sosial şəbəkələrinin]] internet cəmiyyətində artan rolu Azərbaycan rep musiqisinin digər ölkələrə daha da yayılmasına səbəb oldu.

=== Avropa ===

==== Rusiya ====
Azərbaycan hip-hopu [[Rusiya hip-hopu]]na da təsir göstərmişdir. 2000-ci illərdə Pauk və [[:ru:Птаха (рэпер)|Ptaxa]], 2010-cu illərdə isə Rusiyanın pop və hip-hop musiqi səhnəsində "''Azərbaycan dalğasına''" aid olan [[HammAli & Navai]], [[El'man]], [[TERNOVOY]], [[Jah Khalib]], [[Jony]], [[Bahh Tee]] və [[Kaspiyskiy Qruz]] kimi ifaçılar və qruplar uğur qazanmışdır.<ref>{{cite web|title=ВОТ ЧТО Я ЛЮБЛЮ: КАСПИЙСКИЙ ГРУЗ|url=http://www.rap.ru/reading/19649|website=www.rap.ru|publisher=www.rap.ru|accessdate=24 iyul 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220322103702/https://www.rap.ru/reading/19649|archivedate=2022-03-22|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|last1=Батыев|first1=Бахрам|title=«МОЯ СЕМЬЯ НЕ ВИНОВАТА В ТОМ, ЧТО КАКИЕ-ТО ДЕБИЛЫ ИЗГНАЛИ ИЗ ЕРЕВАНА ВСЕХ АЗЕРБАЙДЖАНЦЕВ»|url=http://www.vesti.az/news/153040|website=www.vesti.az|publisher=www.vesti.az|accessdate=24 iyul 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150211200606/http://www.vesti.az/news/153040|archivedate=2015-02-11|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=«Знай наших»: рэпер Паук: "Я - основатель рэпа в Азербайджане"|url=http://baku.ws/52560-znay-nashih-reper-pauk-ya-osnovatel-repa-v-azerbaydzhane-video.html|website=baku.ws|publisher=baku.ws|accessdate=24 iyul 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191101175837/https://baku.ws/52560-znay-nashih-reper-pauk-ya-osnovatel-repa-v-azerbaydzhane-video.html|archivedate=2019-11-01|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Курортный роман российского певца в Баку|url=http://www.trend.az/life/interesting/2437816.html|website=www.trend.az|publisher=www.trend.az|accessdate=24 iyul 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022164904/https://www.trend.az/life/interesting/2437816.html|archivedate=2021-10-22|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |title=Никакой конкуренции: как азербайджанцы поддерживают друг друга в России |url=https://az.sputniknews.ru/culture/20190731/421304903/azerbajdzhancy-v-rossijskom-shou-biznese.html |website=az.sputniknews.ru |publisher=az.sputniknews.ru |accessdate=10 dekabr 2019 |archive-date=2019-12-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191210213737/https://az.sputniknews.ru/culture/20190731/421304903/azerbajdzhancy-v-rossijskom-shou-biznese.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |title=Звездные азербайджанцы России, Казахстана и Узбекистана – Жаркое лето 2019 (ФОТО) |url=https://www.trend.az/life/showbiz/3098902.html |website=www.trend.az |publisher=www.trend.az |accessdate=10 dekabr 2019 |archive-date=2022-03-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220325051125/https://www.trend.az/life/showbiz/3098902.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |last1=Doyle |first1=Kevin |title=Music review |4=Straight outta Kazakhstan, rapping in Russian |url=https://eurasianet.org/music-review-straight-outta-kazakhstan-rapping-in-russian |website=eurasianet.org |publisher=eurasianet.org |accessdate=10 dekabr 2019 |archive-date=2018-11-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181123200658/https://eurasianet.org/music-review-straight-outta-kazakhstan-rapping-in-russian |url-status=live }}</ref>

2015-ci ildə Kaspiyskiy Qruzun "Storona A / Storona B" ({{dil-az|Tərəf A / Tərəf B}}) albomu, Rap.ru saytının "İlin Ən Yaxşı Rus Albomu" siyahısına düşüb.<ref>{{cite web|title=ИТОГИ ГОДА: ЛУЧШИЕ РУССКИЕ АЛЬБОМЫ, ЧАСТЬ 2|url=http://www.rap.ru/reading/20271|website=www.rap.ru|publisher=www.rap.ru|accessdate=24 iyul 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170916003003/http://www.rap.ru/reading/20271/|archivedate=2017-09-16|url-status=live}}</ref> 2017-ci ildə HammAli & Navai-nin ilk hiti "Tı moya ximiya" ({{dil-az|Sən mənim kimyamsan}}) Rusiyada ən çox dinlənən mahnıların Top 20-liyinə düşüb.<ref>{{cite web |title="YouTube"da rekord qıran azərbaycanlılar Rusiyanın ən reytinqli verlişinə dəvət edilib |url=https://sputnik.az/culture/20190504/420281031/azerbaycanlilar-en-reytinqli-verilishe-devet-edilib.html |website=sputnik.az |publisher=sputnik.az |accessdate=6 avqust 2019 |archive-date=2021-05-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210527133600/https://sputnik.az/culture/20190504/420281031/azerbaycanlilar-en-reytinqli-verilishe-devet-edilib.html |url-status=live }}</ref>

== Görkəmli sənətçilər ==
<!-- Ancaq ensiklopedik olan sənətçiləri artırın. -->

=== Şəxslər ===

==== Kişi ====
{| class="wikitable" align="right"
|-
|[[Fayl:Anar Nağılbaz.jpg|border|center|120px]]
|[[Fayl:Elshad Xose.jpeg|border|center|120px]]
|[[Fayl:Elkhan Zeynalli at Jazz Center.jpg|border|center|120px]]
|-
| colspan="5" align="center" |<small>[[Anar Nağılbaz]] {{·}}[[Elşad Xose]] {{·}}[[Elxan Zeynallı|Qaraqan]]</small>
|-
|}
{{columns-list|4|
* [[ABD Malik]]
* [[Albay Əfəndi]]
* [[Anar Nağılbaz]]
* [[Ceyhun Zeynalov|Cin]]
* [[Çingiz Mustafayev (jurnalist)|Çingiz Mustafayev]]
* [[Elşad Xose]]
* [[Epi]]
* [[Hüseyn Dərya]]
* [[Xpert]]
* [[Elxan Zeynallı|Qaraqan]]
* [[Qurd (repçi)|Qurd]]
* [[Miri Yusif]]
* [[Okaber]]
* [[Orxan Qarabasma]]
* [[Paster]]
* [[PRoMete]]
* [[Saybu Swag]]
* [[Uran (repçi)|Uran]]
}}

=== Qruplar ===
{{columns-list|4|
* [[Dəyirman (qrup)|Dəyirman]]
* [[H.O.S.T.]]
}}

== Həmçinin bax ==
* [[Meyxana]]
* [[Muğam]]
* [[Azərbaycan xalq musiqisi]]
* [[Azərbaycan klassik musiqisi]]
* [[Azərbaycan pop musiqisi]]
* [[Azərbaycan roku]]
* [[Azərbaycan aşıq sənəti]]

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı|3}}

== Ədəbiyyat ==
* [[Səid Riad]]. #Intro: Repin Tarixi. BaşlaKitab — 2018. 160 səh.
* Səid Riad. OUTRO: Repin Təhlili. BaşlaKitab — 2022. 146 səh.

== Xarici keçidlər ==
* [[Fayl:YouTube full-color icon (2017).svg|20px|link=YouTube]] [https://www.youtube.com/watch?v=-ygtG-npqaI Azrep | 30 illik tarix (İctimai TV 2024)]

{{Hip-hop}}
{{Azərbaycan hip-hopu}}

[[Kateqoriya:Azərbaycan hip-hopu]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanda musiqi janrları|Hip-hop]]

Bu səhifədə istifadə edilmiş şablonlar:

Şablon:Azərbaycan hip-hopu (redaktə)
Şablon:Azərbaycan musiqisi (redaktə)
Şablon:Cite web (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Şablon:Column-count (redaktə)
Şablon:Columns-list (redaktə)
Şablon:Dil-az (redaktə)
Şablon:Dil1 (redaktə)
Şablon:Div col (redaktə)
Şablon:Hip-hop (redaktə)
Şablon:Hlist (redaktə)
Şablon:Hlist/styles.css (redaktə)
Şablon:Icon (redaktə)
Şablon:Infobox (redaktə)
Şablon:Musiqi sidebar (redaktə)
Şablon:Navbox (redaktə)
Şablon:Siyahı sütunlarla (redaktə)
Şablon:· (redaktə)
Şablon:İstinad siyahısı (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Şablon:İstinad siyahısı/styles.css (redaktə)
Modul:Arguments (redaktə)
Modul:Citation/CS1 (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Modul:Citation/CS1/COinS (redaktə)
Modul:Citation/CS1/Configuration (redaktə)
Modul:Citation/CS1/Date validation (redaktə)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (redaktə)
Modul:Citation/CS1/Utilities (redaktə)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (redaktə)
Modul:Citation/CS1/styles.css (redaktə)
Modul:Color contrast (redaktə)
Modul:Color contrast/colors (redaktə)
Modul:Icon (redaktə)
Modul:Icon/data (redaktə)
Modul:Infobox (redaktə)
Modul:Infobox/styles.css (redaktə)
Modul:InfoboxImage (redaktə)
Modul:List (redaktə)
Modul:Navbar (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Modul:Navbox (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Modul:TableTools (redaktə)

Azərbaycan hip-hopu səhifəsinə qayıt.

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Azərbaycan_hip-hopu"