Rafael Santi (6 aprel 1483[1][2][…] və ya 28 mart 1483[3][4], Urbino[d][1][5][…]6 aprel 1520[3][1][…] və ya 7 aprel 1520[4], Roma, Papa dövləti[1][5][…]) — məşhur italyan rəssamı. Raffaello, Raffaello Sanzio, Raffaello Santi, Raffaello de Urbino və ya Rafael Sanzio de Urbino kimi də tanınmışdır.

Rafael Santi
it. Raffaello Sanzio
Doğum adı Raffaello Sanzio
Doğum tarixi 6 aprel 1483[1][2][…] və ya 28 mart 1483[3][4]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 6 aprel 1520[3][1][…] (37 yaşında) və ya 7 aprel 1520[4] (37 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək çatışmazlığı
Dəfn yeri
Fəaliyyəti rəssam, heykəltaraş, memar, boyakar[d], memarlıq çertyojçusu[d], dizayner, saray rəssamı, vizual incəsənət rəssamı
Janrlar tarix rəssamlığı[7], portret rəssamlığı[d], portret[7], dini incəsənət[d][7], mifologiya rəssamlığı[d][7]
Stillər italyan intibahı, Yüksək İntibah
Tanınmış işləri
Tələbələri Culiyo Romano[d][8]
Mükafatları Qızıl mahmız ordeni
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

İtaliyanın Urbino şəhərində 6 aprel 1483-cü ildə anadan olub. Rafael İntibah hərəkətlərini erkən inkişaf etmiş bacarıqlı bir gənc olaraq görmüş, rəssamlığa on altı yaşında çəkdiyi "Həvvanın yaradılışı""Trinite" əsərləri ilə başlamışdır. Rafaelin atası olan Giovanni Santi də Urbino da rəssamlıq edirdi. Atası 1494-ci ildə ölüncə Rafael, öz evində xarici təsirlərdən uzaq bir şəkildə işlərini davam etdirdi.

 

Rafael Florensiyaya gedincə özünü İntibahın içində tapdı. Leonardo da VinçiMikelancelo təsirində qalaraq sənətinə yeniliklər qatdı. Florensiyada 1508-ci ilə qədər çəkdiyi rəsm əsərləri isə "Sikst Madonne", "La Belle Jandinière", "Madonna of the Chair""Entombmeut" olmuşdur. Rafael, Romada Papa II. Julius üçün işləyib. Romaya gəldiyi zaman, Mikelancelo, Julius'un etdirdiyi Sikst kilsəsinin bəzəyini çəkirdi. Rafael, burada ilk olaraq Papanın kitabxanasını dekorasiyaya etdi. Çəkdiyi teolojik, fəlsəfi, lirik hesabatlarında sükunət; rənglərdə ahəng; mövzularda aydınlıq və bir bütün ifadə hakimdir. Rafaelin gördüyü işlərdən biri də parça üzərinə qoyduğu bəzəklərlə, divar örtükləri hazırlamasıdır. 1513-1521 illəri arasında hazırladığı on ədəd böyük divar bəzəmə örtüləri, Sikst kilsəsində istifadə edilmişdir. 1514-ci ildə, Papa Leo Xin əmri altında da Saint Peter Bazilikasının baş memarı oldu. 37-ci ad günündə, 6 aprel 1520-ci ildə, Romada öldü. Rafael, Avropada klassik rəssamlığın əsasını qoymuşdur. Michelangelodan fərqli olaraq görünən hər şeyi bütün zənginliyi tabloya köçürmüş, tarixi və xristianlığa aid dini mövzulara sadiq qalmışdır.

Əsərləri

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 1 2 Venturi A., autori vari RAFFAELLO Sanzio // Enciclopedia Treccani (it.). Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1935.
  3. 1 2 3 4 BeWeB.
  4. 1 2 3 4 https://www.museabrugge.be/collection/work/id/0000_GRO4071_III.
  5. 1 2 3 4 Raphael / Italian painter and architect / Also known as: Raffaello Santi, Raffaello Sanzio, Raphael Sanzio // Encyclopædia Britannica (ing.).
  6. Find a Grave (ing.). 1996.
  7. 1 2 3 4 RKDartists (nid.).
  8. ECARTICO (ing.).

Xarici keçidlər

redaktə

Həmçinin bax

redaktə