Orkney

Orkney
bandera de Orcadas (es)
Alministración
País	Reinu Xuníu
Nación constitutiva	Escocia
ISO 3166-2	GB-ORK
Tipu d'entidá	archipiélagu
Capital	Kirkwall
Nome llocal	Arcaibh (gd)
Xeografía
Coordenaes	59°N 3°W / 59°N 3°O / 59; -3
Superficie	988.7994 km²
Puntu más altu	Ward Hill (es)
Demografía
Población	22 270 hab. (2019)
Densidá	22,52 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC±00:00
orkney.gov.uk

Orkney (inglés: Orkney; gaélicu escocés: Arcaibh^[1][2]) tamién llamaes les Islles Orkney,^{[Notes 1]} ye un archipiélagu del norte d'Escocia, que ta 16 km. al norte de la costa de Caithness. Orkney formenlu aproximao 70 islles de les que 20 tan habitaes.^[4][5] La islla mayor, llamada Mainland, tien un área de 523,25 km². lo que la convierte na sesta mayor islla d'Escocia^[6] y la décima mayor de les Islles britániques. La mayor población y centru alministrativu ye Kirkwall.^[7]

El nome "Orkney" remontase polo menos al sieglu I EdC, y les islles lleven habitaes un mínimu de 8.500 años. Ocupaes orixinalmente por tribus mesolítiques y neolítiques y más sero polos Pictos, les Orkney fueron invadíes y anexonaes por Noruega nel añu 875, y colonizaes por pueblos normandos. El Parllamentu d'Escocia volvió a anexonar el condáu a la Corona d'Escocia en 1472, dempués del pagu fallíu de la dote de la esposa de Xacobu III, Margarita de Dinamarca.^[8] Les Orkney caltienen dalgunos de los más antiguos y meyor conservaos xacimientos neolíticos d'Europa, ya'l "Corazón de les Orkney neolítiques" ye Patrimoniu de la Humanidá designáu pola UNESCO en 1999.

Les Orkney son una de les 32 árees municipales d'Escocia, una circunscripción eleutoral del Parllamentu escocés, un área con lord teniente real, y un antiguu condáu. El conseyu llocal ye'l Conseyu de les Islles Orkney, unu de los trés únicos Conseyos d'Escocia con una mayoría de miembros elixíos que son independientes.^{[Notes 2]}

Amás de Mainland, la mayoría de les islles pertenecen a dos grupos, les Islles del Norte y les del Sur, y tienen una base xeolóxica d'arenisca roxa antigua. El clima ye templáu y les tierres son fértiles abondo, tando llabraes la mayoría d'elles. L'agricultura ye'l sector económicu más importante colos significativos recursos de la enerxía eólica y marina ganando importancia. Los naturales tienen un dialeutu del Escocés distintivu y un ricu patrimoniu folclóricu. Hai especies marines y aves n'estáu natural abondo.