Toloméu

Toloméu
Vida
Nacimientu	Ptolemaida Hermia (es) [1], circa 100[2]
Nacionalidá	Antigua Roma
Residencia	Alexandría
Muerte	Alexandría[3], 170[4] (69/70 años)
Estudios
Llingües falaes	griegu antiguu[5]
Oficiu	matemáticu, xeógrafu, astrónomu, astrólogu, teóricu de la música, filósofu, musicólogu, epigramista, escritor
Emplegadores	Biblioteca d'Alexandría
Trabayos destacaos	Almagesto (es) Geographia (es) List of Roman emperors (en) Ptolemaic map (en) Ptolemy's intense diatonic scale (en) Tabla de cuerdas de Ptolomeo (es) desigualdad de Ptolomeo (es) Teorema de Ptolomeo (es) ecuante (es) cuadrante (es) Tetrabiblos (es) Handy Tables (en)
Influyencies	Aristóteles

Claudio Ptolomeo, en Griegu, Κλαύδιος Πτολεμαῖος, Klaudios Ptolemaios; (Tolemaida, Tebaida, c. 85 – Cánope, c. 165; otros autores dicen c. 100 – c.170). Astrónomu, químicu, xeógrafu y matemáticu grecu-exipciu, denomáu tamién Ptolomeo (o Tolomeo).

Vivió y trabayó n'Alexandría, Exiptu (camiéntase que n'afamada Biblioteca d'Alexandría). Foi astrólogu y astrónomu, actividaes que nesa dómina taben estrenchamente lligaes. Ye autor del tratáu astronómicu conocíu como Almagesto (en griegu Hè Megalè Syntaxis, El gran tratáu). Caltúvose, como tolos trataos griegos clásicos de ciencia, en manuscritos árabes, (d'ehí el so nome) y namái disponible na traducción en llatín de Xerardu de Cremona nel sieglu XII.

Heriede de la conceición del Universu dau por Platón y Aristóteles, el so métodu de trabayu estremóse enforma del d'éstos, darréu que mentanto Platón y Aristóteles dan una cosmovisión del Universu, Ptolomeo ye un empirista. El so trabayu consistió n'estudiar la gran bayura de datos esistentes sobro'l movimientu de los planetes col envís de construyir un modelu xeométricu que desplicare tales posiciones nel pasáu y fore quien a albidrar posiciones futures.

Ptolomeo afirma esplícitamente que'l so sistema nun nagua por descubrir la realidá, siendo namái un métodu de cálculu. Ye llóxico qu'adoutare un esquema positivista, darréu que la so Teoría xeocéntrica opónse flagrantemente a la física aristotélica: por exemplu, les órbites del so sistema son excéntriques, en contraposición a les circulares y perfeutes de Platón y Aristóteles.

Toloméu catalogó munches estrelles, asignándo-yos un rellumu y magnitú, afitó normes p'albidrar los eclises.

La so aportación fundamental foi'l so modelu del Universu: camentaba que la Tierra taba inmóvil y ocupaba el centru del Universu, y que'l Sol, la Lluna, los planetes y les estrelles, xiraban al so rodiu. Pese a ello, per duana de la téunica del epiciclu-deferente, (atribuyía a un inventu d'Apoloniu), trató de resolver con bon ésitu los dos grandes problemes del movimientu planetariu:

1.- la retrogradación de los planetes y el so aumentu de rellumu, mentantu retrograden.

2.- la distinta duración de les revoluciones siderales.

Les sos teoríes astronómiques influyeren nel pensamientu astrónomu y matemáticu científicu hasta'l sieglu XVI.

Aplicó los sos estudios de trigonometría a la construcción d'astrolabios y relós de sol. Y tamién aplicó l'estudiu de l'astronomía al de l'astroloxía, criando los horóscopos. Toes estes teoríes y estudios tán escritos na so obra Tetrabiblon.

Foi tamién un bon ópticu y xeógrafu. Nel campu de la óptica esploró les propiedaes de la lluz, sobro too de la refraición y la reflexón. La so obra Óptica ye un bon tratáu sobro la teoría matemática de les propiedaes de la lluz. Otra gran obra suya ye la Xeografía, na que describe el mundu de la so dómina. Utiliza un sistema de llatitú y llonxitú polo que sirvió d'exemplu a los cartógrafos durante munchos años. Una de les ciudaes descrita nesta obra ye La Meca, na Península Arábiga, a la que noma Makoraba.

El mundu de la música tampoco nun foi inoráu por Ptolomeo. Escribió un tratáu de teoría musical denomáu Harmónicos. Camentaba que les lleis matemátiques taben tanto nos sistemes musicales como nos cuerpos celestes, y que dellos modos y incluso ciertes notes, correspondíen a planetes específicos, les distancies ente éstos y los sos movimientos. La idea fuera propuesta por Platón nel mitu de la música de les esferes, que ye la música non ascuchada fecha pola revolución de los planetes.^[6]
Anguaño, la NASA tien comprobao que'l Sol fai soníu, non audible pol oyíu humanu, pol cásique vacíu que nos separta. Incluso si fore quien a aportar a nós nun sería musicalmente perceitible, darréu que la so frecuencia ye enforma baxa.^[7]

La xunión de la música y la poesía ye otra conceición griega sobro'l xéneru musical. Yeren práuticamente sinónimos.

• Bagrow, L. 1945. The Origin of Ptolemy's Geographia. Geografiska Annaler 27:318-387.
• Campbell, T. 1987. The Earliest Printed Maps, British Museum Press.
• Berggren, J. Lennart and Jones, Alexander. 2000. Ptolemy's Geography: An Annotated Translation of the Theoretical Chapters. Princeton University Press. Princeton and Oxford. ISBN 0-691-01042-0.
• Nobbe, C. F. A., ed. 1843. Claudii Ptolemaei Geographia. 3 vols. Lipsiae (Leipzig): Carolus Tauchnitus. (The most recent edition of the complete Greek text)
• Stevenson, Edward Luther. Trans. and ed. 1932. Claudius Ptolemy: The Geography. New York Public Library. Reprint: Dover, 1991. (This is the only complete English translation of Ptolemy's most famous work. Unfortunately, it is marred by numerous mistakes and the placenames are given in Latinised forms, rather than in the original Greek).

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Claudio Ptolomeo.
• Noticia sobro nueva lluz de los mapas de Ptolomeo (10/10/2006)