Benelux

Benelux ye un acrónimu formáu a partir de les primeres lletres de los nomes de los trés países: Bélxica, Países Baxos (Nederland en neerlandés) y Luxemburgu. El términu utilízase principalmente pa referise a la Unión Económica del Benelux (Benelux Economische Unie, Union Économique Benelux), dientro del marcu de la Xunión Europea.

Los trés países que constitúin el Benelux tuvieron siempres una rellación bien estrecha mientres el cursu de la hestoria. Los antiguos Países Baxos españoles, que dempués pasaron a manes de los austriacos, arrexuntaben la mayoría de los países tocantes. A estos fuertes llazos históricos correspuénden-y tamién unos fuertes llazos económicos: les distintes zones del Benelux tuvieron siempres una estrecha interdependencia económica. Históricamente esiste'l referente del Reinu Xuníu de los Países Baxos, del cual Bélxica (1830) y Luxemburgu (1890) segréguense, aportando a la independencia, colo que rápido apaez la necesidá d'una unión económica ente los nuevos pequeños estaos.

El 25 de xunetu de 1921 foi robláu'l tratáu que creaba la Unión económica Belga-luxemburguesa, por aciu la cual quitábase toa barrera económica, y les monedes de los dos países quedaben con una tasa de cambéu afita. Esti fechu ye consideráu por munchos como la primicia del futuru tratáu del Benelux.

Nun ye sinón hasta 1944, en plena Segunda Guerra Mundial, cuando los Países Baxos, Bélxica y Luxemburgu apauten la supresión de los derechos d'aduana nes sos fronteres comunes, amás d'afitar tases comunes pa les mercancíes provenientes del esterior de la unión.

El 5 de setiembre de 1944, róblase'l tratáu en Londres, onde los trés gobiernos atópense exiliaos. La entrada a valir del tratáu foi prevista pal 1 de xineru de 1948, col ánimu de poder tener un tiempu (trés años) pa la reconstrucción de caún de los países.

El tratáu de la Unión Aduanera del Benelux, tenía amás como vocación la llibre circulación de persones, de bienes y de servicios.

La formación final del Benelux resulta de los estrechos llazos que xunieron a Bélxica, los Países Baxos y Luxemburgu dempués de la segunda guerra mundial y lleváronlos a decantase poles mesmes opciones, que fueron más allá de la cooperación económica. Ye según el 17 de marzu de 1948, los trés estaos del Benelux xúnense a la Xunión Europea Occidental (xunto con Francia y el Reinu Xuníu) col fin de protexese de l'amenaza soviética. Esi mesmu añu los estaos miembros del Benelux entren a formar parte de la OTAN.

Rápido, Benelux foise amestando a les zones d'integración económiques que diben apaeciendo, que yeren más amplies que'l Benelux y dacuando teníen más ambiciones qu'él mesmu. Ye según en 1948 entra a formar parte de la Organización Europea de Cooperación Económica (OECE), de la CECA en 1951 y de la CEE en 1957; Cola firma d'estos trataos el Benelux pierde en cierta forma la so razón de ser. En 1960 La Unión Aduanera ye reemplazada pola Unión Económica del Benelux, cola que se-y da un nuevu emburrie a la Unión y dase un pasu y un exemplu pa la formación de lo que va ser la XE. Dizse que'l Benelux ye'l primer gran tratáu económicu n'Europa y polo tanto ye unu de los ancestros de los trataos modernos, nos cualos ta incluyida la XE.

La Unión económica del Benelux foi instituyida pol tratáu del 3 de febreru de 1958. Institucionalmente entiende:

• Un secretariáu xeneral, establecíu en Bruxeles, qu'asegura les funciones loxístiques y de bonos oficios, l'actual secretariu xeneral ye'l neerlandés Jan Petrus Reinaldus Maria van Laarhoven.
• Un comité de ministros, órganu executivu onde s'aplica la regla de la unanimidá. La so formación suprema axunta los ministros d'asuntos estranxeros de los trés países.
• Un conseyu de la Unión, qu'axunta les direiciones de les diverses comisiones temátiques de la unión.
• Un conseyu parllamentariu consultante, llamáu Parllamentu del Benelux, axunta a parllamentarios de los trés países, tien un papel de deliberación y d'encamientu, anque nun tien poder llexislativu. Esti órganu ta constituyíu por ventiún miembros del parllamentu neerlandés, ventiún miembros del parllamentu nacional y rexonal belga y siete miembros del parllamentu luxemburgués.
• Una corte de xusticia, con funciones en parte análogues a les del tribunal de Xusticia de la Xunión Europea; ente delles d'elles, tien de garantizar la interpretación común de les lleis en caún de los estaos.
• Una oficina de marques, que remana les marques rexistraes de manera común dende 1962.

La rexón tien una estensión de 74.640 km², llenda al norte con Alemaña y el Mar del Norte y al sur con Francia. La rexón alcuéntrase bañada por unu de los ríos más importantes d'Europa, el Rin, en que la so desaguada alcuéntrase'l puertu de Rotterdam, el más importante d'Europa, y el segundu del mundu.

La rexón del Benelux concentra una población d'unos 27 240 550 habitantes (en 2005), pa una densidá de más de 365 habitantes per quilómetru cuadráu, una de les más altes del mundu.

Dientro de la Unión falen cinco llingües distintes: el neerlandés (oficial nos Países Baxos y Bélxica), el francés (oficial en Bélxica y Luxemburgu), l'alemán (oficial en Luxemburgu y Bélxica, con 112 843 falantes), el luxemburgués (250 000 falantes) y el frisón, faláu por 440 000 persones nos Países Baxos.

La ciudá más poblada ye Bruxeles, siguida d'Ámsterdam. Otres ciudaes importantes dientro de Benelux son: Luxemburgu, Rotterdam, Amberes, L'Haya, Bruxes, Liexa, Charleroi, Maastricht, Utrecht, Arnhem, Groningen y Eindhoven.

•   Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Benelux.