Béla Ferenc Dezső Blaskó (n'húngaru Blaskó Béla Ferenc Dezső, 20 d'ochobre de 1882Lugoj (es) Traducir – 16 d'agostu de 1956Los Angeles), meyor conocíu como Béla Lugosi (d'orixe maxar) foi un actor austrohúngaru, por demás reconocíu por carauterizar al personaxe del Conde Drácula en delles producciones de Broadway, ente elles Drácula de 1927, y que lo llevó a la pantalla grande na película Drácula de Tod Browning en 1931.

Béla Lugosi
Vida
Nacimientu Lugoj (es) Traducir20 d'ochobre de 1882[1]
Nacionalidá Bandera d'Hungría Hungría
Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Muerte Los Angeles16 d'agostu de 1956[1] (73 años)
Sepultura Cementeriu de Holy Cross
Causa de la muerte infartu de miocardiu
Familia
Casáu con valor desconocíu (1917 – div. 1920)
Ilona Montagh (1921 – div. 1925)[2]
valor desconocíu (1929 – div. 1929)[3]
Lillian Arch (1933 – div. 1953)
valor desconocíu (1955 – m. 1956)[4]
Fíos/es Bela G. Lugosi
Estudios
Llingües falaes inglés[5]
húngaru
Oficiu actor de cine, actor de teatru, sindicalistaactor
Altor 185 cm
Premios
Seudónimos Arisztid Olt[6], Olt Arisztid, Albert Lugesi y Belo Lugosi
Xéneru artísticu cine d'horror
Serviciu militar
Lluchó en Primer Guerra Mundial
IMDb nm0000509
belalugosi.com
Cambiar los datos en Wikidata

Cuasi a la fin de la so vida, conózse-y por participar nes películes Glen or Glenda, Bride of the Monster y un pequeñu papel en Plan 9 From Outer Space, toes empobinaes por Ed Wood.

Biografía

editar

Nació 1882 en Lugoj, Banat, rexón de l'actual Rumanía, pero nesi momentu perteneciente al Imperiu Austrohúngaru siendo'l más pequeñu de los cuatro fíos d'un emplegáu bancariu.

Lugosi empezó la so carrera como actor n'Europa, trabayando en distintes obres de Shakespeare.

Mientres la Primer Guerra Mundial participó como teniente d'infantería y tres la guerra formó parte activa na izquierda del so país y fundó'l sindicatu d'actores. En 1917 casóse con Ilona Szmik de quien se dixebraría en 1920.

Tuvo que exiliase por cuenta de la so actividá política primero a Alemaña en 1919 y darréu abandonó Europa y coló a los Estaos Xuníos. Ellí recibió'l papel de la so vida, el del Conde Drácula, qu'interpretó primero nos teatros de Broadway na obra Drácula (1927) y en diverses xires y que darréu llevó a la pantalla de la mano de Tod Browning en Drácula de 1931.

Ésitu cinematográficu

editar
 
Nel so papel como «Drácula», la interpretación pola que más se -y conoz.

La película foi un ésitu, pero Lugosi se encasilló en papeles de terror con películes como White Zombie (n'España, La lexón de los homes ensin alma) y Scared to Death. Refugó interpretar a la bisarma en Frankenstein pero realizó un bon trabayu interpretando al trastornado Ygor en dos secuela, Son of Frankenstein y Ghost of Frankenstein antes d'aceptar interpretar finalmente a la bisarma en Frankenstein Meets the Wolf Man. Tuvo tamién un pequeñu papel na comedia clásica Ninotchka xunto a Greta Garbo.

Munchos films, como The Black Cat y l'enantes mentáu Son of Frankenstein oldearon a Lugosi col so mayor rival nel mundu del cine de terror, Boris Karloff. L'actitú de Lugosi ante Karloff ye tema de munches y bien variaes opiniones ente los espertos ya historiadores de cine. Munchos d'ellos fálennos d'un Lugosi resentíu pol ésitu y l'habilidá de Karloff de consiguir meyores papeles dientro de la escena del cine de terror, ente qu'otres hestories comenten qu'ente dambos actores -siquier mientres un tiempu- esistió una bien bona amistá.

Años más tarde, los papeles dexaron de llega-y y volvióse un adictu a la morfina, sustancia qu'empezó a utilizar mientres la so estancia nel frente de guerra p'apangar el dolor pola firida sufierta na so pierna. Recreó per últimu vegada'l papel de Drácula na película Bud Abbott and Lou Costello Meet Frankenstein en 1948.

Decadencia y muerte

editar

Yá cuasi a la fin de la so vida, volvió apaecer en películes, anque fueren de pésima calidá.

L'históricu direutor Ed Wood foi dende siempres un fanáticu de Lugosi. Wood consigue convencer a un vieyu Lugosi por que participara nun pequeñu papel na so película Glen o Glenda. Darréu, Lugosi volvería interpretar a un científicu llocu n'otra película de Wood, La novia de la bisarma. La película biográfica de Wood (Ed Wood, 1994), dirixida por Tim Burton reflexa, ente otros aspeutos, les rellaciones del direutor con Lugosi, interpretáu por Martin Landau, papel pol cual ganó l'Óscar de l'Academia como meyor actor secundariu.

De resultes de les sos apaiciones en películes de serie B, especialmente nel so filme Bride of the Monster, apaeció en dellos episodios de la serie de televisión Mystery Science Theater 3000.

 
Lugosi, na mítica Plan 9 from Outer Space.

Unu de los papeles más famosos de Lugosi foi'l qu'interpretó nuna película yá clásica que sería estrenada dempués de la so muerte. Plan 9 from Outer Space d'Ed Wood contenía metraxe de Lugosi entrepoláu con escenes d'un doble so que nun se paecía pa nada a él. Wood tuviera enormes dificultaes pa financiar el proyeutu, y namái foi capaz de filmar escenes curties y mudes qu'entamaba incorporar nel montaxe final una vegada atopara'l restu del so financiamientu. Sicasí, Lugosi finó trés años primero que llegara'l financiamientu total del proyeutu (de la mano de la Ilesia Baptista de Beverly Hills, concretamente), asina que Wood contrató al quiropráctico de la so esposa pa doblar a Lugosi, al que podemos estremar del auténticu Drácula pol fechu de que nun se paez en nada a Lugosi y porque se cubrir la cara con una capa en caúna de les sos tomes.

Finó d'un ataque al corazón a la edá de 73 años en Los Angeles, California, mientres s'atopaba sentáu nuna siella un 16 d'agostu de 1956. La lleenda del terror abandonábanos interpretando tamién na muerte al so personaxe más queríu y que más prestos -y dio en vida, el Conde Drácula: Lugosi foi soterráu llevando puestu'l so disfraz del conde vampiru, nel Holy Cross Cemetery de Culver City, California, non a pidimientu propiu como diz la lleenda urbana, sinón del so fíu George y la so madre Lillian Arch que consideraron qu'él lo quixo asina, tal que este afirma nos extras del DVD de Drácula na coleición Monsters Collection Universal Studios Classics.

Considérase-y como unu de los grandes actores clásicos del cine de terror, xunto a Lon Chaney Jr. (como l'Home Llobu) y Boris Karloff (como La Bisarma de Frankenstein y La Momia).

Pola so contribución al cine, Béla Lugosi foi gallardoniáu con una estrella nel llexendariu Paséu de la Fama, nel 6340 de Hollywood Boulevard.

Filmografía

editar
Títulu Añu
Plan 9 from Outer Space 1959
The Black Sleep 1956
Bride of the Monster 1955
Glen or Glenda 1953
Bela Lugosi Meets a Brooklyn Gorilla 1952
Mother Riley Meets the Vampire 1952
The Cask of Amontillado 1949
Abbott and Costello Meet Frankenstein 1948
Scared to Death 1947
Genius at Work 1946
The Body Snatcher 1945
Zombies on Broadway 1945
One Body Too Many 1944
Return of the Ape Man 1944
Voodoo Man 1944
The Return of the Vampire 1944
Ghosts on the Loose 1943
Frankenstein Meets the Wolf Man 1943
The Ape Man 1943
Bowery at Midnight 1942
Night Monster 1942
The Corpse Vanishes 1942
S.O.S. Coast Guard 1942
The Ghost of Frankenstein 1942
Black Dragons 1942
The Wolf Man 1941
Spooks Run Wild 1941
The Black Cat 1941
Invisible Ghost 1941
You'll Find Out 1940
The Devil Bat 1940
Black Friday 1940
The Saint's Double Trouble 1940
The Dark Eyes of London 1940
Ninotchka 1939
The Gorilla 1939
Son of Frankenstein 1939
The Phantom Creeps 1939
S.O.S. Coast Guard 1937
Shadow of Chinatown 1936
Postal Inspector 1936
The Invisible Ray 1936
Murder by Television 1935
The Raven 1935
The Mystery of the Marie Celeste 1935
Mark of the Vampire 1935
The Best Man Wins 1935
Chandu on the Magic Island 1935
The Mysterious Mr. Wong 1934
The Return of Chandu 1934
Gift of Gab 1934
The Black Cat 1934
The Devil's in Love 1933
International House 1933
Night of Terror 1933
The Whispering Shadow 1933
Island of Lost Souls 1933
The Death Kiss 1932
Chandu the Magician 1932
White Zombie 1932
Murders in the Rue Morgue 1932
Broadminded 1931
The Black Camel 1931
Women of All Nations 1931
50 Million Frenchmen 1931
Dracula 1931
Oh, for a Man 1930
Viennese Nights 1930
Renegades 1930
Wild Company 1930
Such Men Are Dangerous 1930
The Thirteenth Chair 1929
Prisoners 1929
The Veiled Woman 1929
How to Handle Women 1928
Punchinello 1926
Daughters Who Pay 1925
The Midnight Girl 1925
He Who Gets Slapped 1924
The Rejected Woman 1924
The Silent Command 1923
Ihre Hoheit die Tänzerin 1922
Apachenrache 3. Teil - Die verschwundene Million 1921
The Last of the Mohicans 1920
Todeskarawane Die 1920
Lederstrumpf 2. Teil: Der Letzte der Mohikaner 1920
Auf dean Trümmern des Paradieses 1920
Fluch der Menschheit - 2. Im Rausche der Milliarden Der 1920
Lederstrumpf 1. Teil: Der Wildtöter und Chingachgook 1920
Januskopf Der 1920
Nat Pinkerton im Kampf 1. Teil - Das Ende des Artisten Bartolini 1920
Tanz auf dem Vulkan - 2. Der Tod des Großfürsten Der 1920
Tanz auf dem Vulkan - 1. Sybil Young Der 1920
Hypnose 1920
Fluch der Menschheit - 1. Die Tochter der Arbeit Der 1920
Teufelsanbeter Die 1920
Frau im Delphin oder 30 Tage auf dem Meeresgrund Die 1920
99 1918
Élet királya Az 1918
Lili 1918
Küzdelem a létért 1918
Tavaszi vihar 1918
Álarcosbál 1918
Casanova 1918
Lulu 1918
A Régiséggyüjtö 1917
Leoni Leo 1917
Nászdal 1917
Ezredes Az 1917

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 121216614. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  2. URL de la referencia: https://beladraculalugosi.wordpress.com/2012/08/04/wild-wooing-tactics-of-a-temperamental-adonis-bela-lugosi-and-ilona-von-montagh/. Data de consulta: 26 setiembre 2021.
  3. URL de la referencia: https://beladraculalugosi.wordpress.com/2012/03/28/whatever-happened-to-beatrice-weeks-the-unhappy-story-of-the-third-mrs-bela-lugosi-by-frank-j-dello-stritto/. Data de consulta: 26 setiembre 2021.
  4. URL de la referencia: https://beladraculalugosi.wordpress.com/2011/10/05/draculas-coffin-the-story-of-bela-lugosi%e2%80%99s-steamer-trunk-by-frank-j-dello-stritto/. Data de consulta: 26 setiembre 2021.
  5. Afirmao en: idRef. Identificador de referencia de idRef SUDOC: 029632374. Data de consulta: 11 mayu 2020. Editorial: Agencia Bibliográfica de Enseñanza Superior. Llingua de la obra o nome: francés.
  6. Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: xx0182948. Data de consulta: 30 agostu 2020.

Enllaces esternos

editar