Riegel am Kaiserstüehl

Dr urspringlig ertlig alemannisch Dialäkt vu Riegel ghärt zuem Oberrhiinalemannische, wu zuem Nideralemannische zellt. In Riegel wird de Dialäkt no weidli gnutzt. Text zuem Riegeler Dialäkt findet si in Heilig (1900).

Riegel lit am Nordoschtrand vum Kaiserstuehl. Wenigi hundert Meter nordweschtlich vu Riegel minde d Glotter un an de glich Schdell d'Dreiseme samt de Alde Dreiseme zämme mid de Älz in de Leopoldskanal. Direkt südlich vu dr Ortschaft lit dr St. Michaelsberg.

S'Gebiet vu dr hiddige Gmein Riegel het e ebbe 7000-jährigi Sidligsgschicht, wo bis in d'Jungsteizitt zruggoht. Aü keltischi un vor allem remischi Besiedlung sinn archäologisch noochgwiese, so e Mithrastempel. Vum 1. bis 3. Johrhundert nooch Christus isch die römisch Sidlig Rigola s'Verwaltigszentrum fer de hiddig Brisgaü gsi.

Riegel wird no anne 762 aü urkundlig erwähnt. Ab 969 ghärts im Kloschter Einsidle im hiddige schwizer Kanton Schwyz. Über de Johann Malterer kunnd dr Ort 1368 an d'Habsburger, bi däne er no vierehalb Johrhundert bliewe isch. Desdrum isch Riegel au in dr Reformationszitt katholisch bliewe. Uffgrund vum Riichsdeputationshauptschluss ghärt Riegel sidder 1806 zue Bade, sit 1952 no zue Bade-Württeberg.

Ergebnis vo dr Landdagswahle sit 2006:^[2]

¹ 2006: WASG, sit 2011: Die Linke

Sit 1995 bschtoht e Städtpartnerschaft mit dr Gmei Champhol in dr Umgäbung vu Chartres im Département Eure-et-Loir in Frankrich.

Riegel isch über d'Bundesautobahn A 5 (Alsfeld - Wil am Rhi) ans überregional Strossenetz abunde. D'Rhidalbahn (Manne - Basel) vu dr Dütsche Bahn un d'Kaiserstüehlbahn (Gottene - Endinge - Brisach) vu dr Südweschtdütsche Verkehrs AG (SWEG) sorge fir dr Bahnanschluss.

Vu dr Kaiserstüehlbahn ab em Haltepunkt Riegel Ort fiärt e knapp 2 km langs Aschlussgleis zuem Bahnhof Riegel DB an dr Rhindalbahn.

Üsserdem verbinde Buslinie vu dr SWEG Riegel mit Ändinge und Emmedinge

Die anne 1834 grindet Riegeler Brojerei ghärt sit 2000 zu de Fürstlich Fürstenbergischen Brojerei Donaeschinge. Dr Brojereistandort un d'Marke sin z'erscht erhalde bliibe. Im Oktober 2004 isch no d Fürschtebergbrojerei vu der Brau Holding International AG (Heineken, Schörghuber) iwernumme worre.

D'Riegeler Brojerei isch kurz denooch komplett stillglegt worre. Iwerkapazitäte in dr Beerbranche wägge sit Johre rucklaifigem Beerverbrüch in Ditschland hän säller Schritt nooch dr Ibernahm nit überraschend si lo - ender schu, ass d'Schonfrischt so lang gsi isch. „Riegeler Beer“ isch jetz bloss noch e Marke im Portfolio vu dr Brau Holding un wird z'Donaeschinge brojt. D'Brojerei selber isch zue Wohnunge („Lofts“) umboit worre.

Riegel het mit dr Michaelschuel e Grund- un Hauptschuel.

Heilig, Otto (1900): Texte in alemannischer Mundart. Betr. Kürzell, Herbolzheim, Weisweil, Riegel, Bahlingen, Sasbach. Z. f. hochdeutsche Mundarten. I : 93—98.

1. ↑ Statistisches Landesamt Baden-Württemberg – Bevölkerung nach Nationalität und Geschlecht am 31. Dezember 2022 (CSV-Datei).
2. ↑ Statistisches Landesamt Baden-Württemberg: Landtagswahl (Memento vom 7. Juli 2019 im Internet Archive)

• Luftbildufnahme vu Riegel am Kaiserstüehl
• Ortsgschichte & Impressione
• Riegel un d'Römer
• Natur und Umweld z Riegel und am Kaiserstuhl